वार

{ vārḥ }

हिन्दी (hindi) WN

   See : आघात, दिन

कोंकणी (Konkani) WN

   See : प्रहार, दीस, नाळ

A dictionary, Marathi and English

   A week. 5 From वार S A time or an occasion, but in Maráṭhí used adverbially and in composition with a numeral prefix or with बहु, अनेक &c. Ex. एकवार, द्विवार, त्रिवार, बहुवार, अनेकवार, or दोनवार, तीनवार, चारवार &c. Once, twice, thrice, many times. 6 Time considered as long or excessive, and as taken up or used, delay. Ex. वार लावूं नको; वार लावलास तर पाऊस येईल. 7 S A multitude or a heap; a great number or quantity.
   N. D. Vacant or unemployed time, leisure: also vacant or unoccupied space, room.
   Excess of rice beyond the proper quantity remaining after the operation of husking; i. e. there ought to be equal halves of rice and husk: overplus of the rice is वार.
   vāra f The secundines or afterbirth.
   vāra m Incorrectly used for वारसा Claim, right &c.
   An affix implying Possessing or having, and attached mostly to Persian or Arabic words; as किफायतवार, सरिफे- वार Advantageous, lucrative &c.

Aryabhushan School Dictionary

  m  A day of the week. A week. A time. Delay. A wound.
  f  The secundines or afterbirth.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 ना.  दिन , दिवस , वासर ;
 ना.  आघात , तडाखा , मार , शस्त्रप्रहार .

मराठी (Marathi) WN

 noun  एखादी वस्तू, शरीर इत्यादींवर दुसरी एखादी वस्तू वेगाने येऊन पडण्याची किंवा लागण्याची क्रिया   Ex. काठीचा वार चुकवण्यासाठी तो खाली वाकला.

HYPONYMY:

थप्पड लाथ थाप धपाटा चापटी टपली बुक्का प्रत्याघात धक्का झपाटा हल्ला आरंभखेळी

ONTOLOGY:

शारीरिक कार्य (Physical) ➜ कार्य (Action) ➜ अमूर्त (Abstract) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

प्रहार आघात तडाखा मार

Wordnet:

asm আঘাত

bd दुखु मोननाय

ben আঘাত

guj પ્રહાર

hin आघात

kan ಏಟು

kas وار

kok प्रहार

mal അടി

mni ꯑꯁꯣꯛ ꯑꯄꯟ

nep आघात

ori ଆଘାତ କରିବା.ଚୋଟ

pan ਵਾਰ

san आघातः

tam காயம்

tel గాయం

urd وار , چوٹ , حملہ , دھاوابولنا

 noun  आठवड्यातील प्रत्येक दिवस   Ex. आज कोणता वार आहे?

HYPONYMY:

पुण्यतिथी सोमवार बुधवार गुरुवार शुक्रवार शनिवार रविवार मंगळवार शुभदिन

ONTOLOGY:

अवधि (Period) ➜ समय (Time) ➜ अमूर्त (Abstract) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

दिवस

Wordnet:

asm দিন

bd सान

ben দিন

hin दिन

kas دۄہ

mal ദിവസം

nep दिन

san दिनम्

tam தினம்

tel దినము

urd دن , روز , یوم

 noun  नाळेचा गर्भाशयाशी जुळलेला भाग   Ex. वारेकडून नाळेद्वारे गर्भाला पोषक द्रव्याचा पुरवठा होतो

SYNONYM:

अपरा

   See : गज

महाराष्ट्र शब्दकोश

  स्त्री. मूल जन्मते त्यावेळचे त्यावरील आवरण ; वेष्टण ; जार . पाहे तंव लवथवीत वार । - कथा ५ . १ . ३९ . [ सं . वृ ]
    ( अरबी , फारशी शब्दांस लागणारा प्रत्यय )
  पु. 
  पु. 
  स्त्री. 
  स्त्री. ( कों . ) भात भरडल्यानंतर तुसापेक्षां तांदुळांमध्ये जी वाढ दिसून येईल ती . तांदुळ कांडल्यास तांदुळ व कोंडा निमेनिम होतात . त्यांत जर कोंड्यापेक्षा तांदूळ अधिक भरले तर ती वार ; वाढ .
  पु. लांबी मोजण्याचे एक माप ; तीन फूट लांबीचे प्रमाण ; गज ; ( इं . ) यार्ड .
   फुरसत ; सवड ; रिकामपण . तुज मज वार येथे कोण म्हणे किर । - ब ५९३ .
   समुदाय ; रास ; ढीग ; जमाव . की मथिला ह्यांतरस्थ अरिवार । - मोवन १३ . १५ .
   दिवस ; अहोरात्र ; आठवड्यांतील प्रत्येक दिवस . उदा० रवि - सोम - मंगळ - बुध - गुरु - शुक्र - शनि - वार . त्या शुद्धसत्व तनुला भेट गुरुवंधु ज्यांत तो वार । - मोकृष्ण ८१ . १ . चार दिवस बाजार तेथिंचा वार करुनि लवकरि । - राला १६ .
   सादृश्य , पद्धति , रीति , इत्यादि बोधक प्रत्यय . उदा० तपशीलवार ; बयादवार ; नावनिशीवार .
   विलंब ; उशीर ; वेळ . वार लावूं नको .
   ठराविक दिवस ; आठवड्यांतील ठराविक दिवस ; ब्राह्मणांस , विद्यार्थ्यास जेवावयास घालण्याचा ठराविक दिवस . गरीब मुले वाराने उदरनिर्वाह करतात . - टिले ४ . १६५ .
   साहचर्य , संबंध , इत्यादिबोधक प्रत्यय . उदा० किफायतवार ; तरिकेवार . [ सं . ]
   नियमित दिवस ; पाळीचा दिवस ( वेश्येस यजमानाकडे जाण्याचा - यावरुन वारवधू , वारांगना , वारयोषित , वारयुवति , वारनारी , वारस्त्री इ० शब्द बनले ). ज्याचा वार तयासिच हेतु पुसो की कसा स्वअरि खचला । - मोआदि ३१ . ६९ . देवीपुढे नाचत वारनारी । - सारुह ८ . ६१ .
   आठवडा ( तोच वार पुन्हां येण्याला लागणार काळ यावरुन ). तो गेल्याला आज दोन वार झाले .
   ( ना . ) आठवड्याच्या हप्त्यांनी फेडावयाचे कर्ज . मी बुटीचा वार काढला आहे . - क्रिवि . वेळां ; आवृत्तिवाचक अव्यय ; एकवार , अनेकवार ; त्रिवार ; दोनवार . वार करणे - असणे - नियमित वारी उपवास करणे .
०कर   करी पु .
   ठराविक वारी जेवावयास येणारा विद्यार्थी , ब्राह्मण , खंडोबाचा भक्त इ०
   ठराविक वारी वसूल करावयाचा हप्ता उगविण्याकरितां फिरणारा सावकाराचा मनुष्य , कारकून . वारनारी - स्त्री . वेश्या . वारमध्ये पहा . वारमुख्या - स्त्री . मुख्य वारांगना . मधे मधे चालति वारमुख्या । - सारुह ८ . ५० . वारयुवति - स्त्री . वेश्या . वार पहा . वारवधू - स्त्री . वेश्या . वार पहा .

नेपाली (Nepali) WN

   See : दिन

A Sanskrit English Dictionary

वार  m.  1. m. (earlier form of वाल q.v.) the hair of any animal's tail ( esp. of a horse's tail, = οὐρά), [RV.]
वार  mn.  mn. sg. and pl. a hair-sieve, ib.
वार  mfn.  2a m. ( fr. √ 1. वृ) keeping back, restraining (also mfn. ifc. = difficult to be restrained, [TBr.]; cf. दुर्-व्°)
   anything which covers or surrounds or restrains, a cover, [MW.]
   anything which causes an obstruction, a gate, door-way, [W.]
स्व-वारं समा-√ स्था   anything enclosed or circumscribed in space or time, esp. an appointed place ( e.g., to occupy one's proper place), [R.]

ROOTS:

स्व वारं समा √ स्था

वृ   the time fixed or appointed for anything ( accord. to some fr. √ 2., to choose), a person's turn, [MBh.]; [Kāv.] &c. (often, esp. with numerals, = times e.g. वरांस् त्रीन् or वर-त्रयम्, three times; भूरिभिर् वारैः or भूरि-वारान् or बहु-वारम् or वारं वारम् or वारं वारेण, many times, often, repeatedly)
वार  m.  2b m. the turn of a day (under the regency of a planet), a day of the week (they are आदित्य-, सोम-, मङ्गल-, बुध-, गुरु-, शुक्र-, and शनि- वार; cf. [IW. 178 n. 1]), [Gaṇit.]; [Yājñ.] Sch.; [Kāv.] &c. ( cf. दिन and दिवस-व्°)
   a moment, occasion, opportunity, [W.]
बाण-व्°   a multitude, quantity (See )

ROOTS:

बाण व्°

   an arrow, [L.]
    Achyranthes Aspera, [L.]
    N. of शिव, [L.]
वार  n.  n. a vessel for holding spirituous liquor, [L.]
   a partic. artificial poison, [L.]
वार  m.  3. m. ( fr. √ 2. वृ) choice (See वारे-वृत)
अशस्त   anything chosen or choice or exquisite, goods, treasure, [RV.] (often ifc.; cf.-, ऋधद्-, दाति-व्° &c.)
    N. of a poet, [Cat.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

वारः [vārḥ]   [वृ-घञ्]
   That which covers, a cover.
   A multitude, large number; as in वारयुवति; ते स्ववारं समा- स्थाय वर्त्मकर्मणि कोविदाः [Rām.2.8.5.]
   A heap, quantity.
   A herd, flock; वारी वारैः सस्मरे वारणानाम् [Śi.18.] 56.
   A day of the week; as in बुधवार, शनिवार.
   Time, turn; शशकस्य वारः समायातः [Pt.1;] अप्सरावारपर्यायेण [V.5;] [R.19.18;] often used in pl. like the English 'times'; बहुवारान् 'many times', कतिवारान् 'how many times'.
   An occasion, opportunity.
   A door, gate.
   The opposite bank of a river.
  N. N. of Śiva.
   Ved. A tail.
   रम् A vessel for holding spirituous liquor.
   A mass of water (जलसंघ). -Comp.
-अङ्गना, -नारी, -युवति  f. f., योषित् f.,
-वधू, -वनिता, विलासिनी, -सुन्दरी, -स्त्री   'a woman of the multitude', a common woman, harlot, courtezan, prostitute; [Ratn.1.] 26; [Ś. Til.16.]
   कीरः a wife's brother (according to Trik. Medinī spells with ब).
   the submarine fire.
   a hair-dresser or comb.
   a louse.
   a courser.
   a carrier, porter; (these meanings are given in Medinī).
-बु(बू)षा   the plantain tree.
-मुख्या   the chief of a number of harlots.
   बा (वा) णः, णम् Armour, a coat of mail; अगमत् कैतकं रजः । तद्योधवारबाणानामयत्न- पटवासताम् [R.4.55;] [Śi.15.118;] धुन्वाना जगृहुर्बाणान् वारबाण- विदारणान् [Parṇāl.5.68.]
   a variety of blanket; [Kau.A.2.11.]
-योगः   powder.
   वाणिः a piper, player on a flute.
   a musician.
   a year.
   a judge. (-णिःf.) a harlot.
-वाणी   a harlot.
   वृषा corn.
-वेला   a time or period of the day when no act is performed; कृतमुनियमशरमङ्गलरामर्तुषु भास्करादि- यामार्धे । प्रभवति हि वारवेला न शुभा शुभकार्यचरणाय ॥ Jyotistattvam.
   सेवा harlotry, prostitution.
   a number of harlots.

Shabda-Sagara

वार  m.  ( -रः)
   1. A multitude, a quantity, a flock or herd, a heap.
   2. Occasion, opportunity.
   3. A day of the week.
   4. A moment.
   5. A name of ŚIVA.
   6. A door-way, a gate.
   7. Achyranthes aspera.
   8. A cover.
   9. A turn.
   10. The opposite bank of a river.
  n.  ( -रं)
   1. A vessel for holding spirituous liquor.
   2. Bile.
   2. Water. Adv. A time, as वारं बारं many a time, repeatedly, often: see वारम्बारं.
    E. वृ to cover, to choose, &c., aff. घञ् .

ROOTS:

वृ घञ् .