स्मृतिः [smṛtiḥ] f. f. [स्मृ-क्तिन्]
Remembrance; recollection, memory; अश्वत्थामा करधृतधनुः किं न यातः स्मृतिं ते
[Ve.3.21;] संस्कारमात्रजन्यं ज्ञानं स्मृतिः T. S.; स्मृत्युपस्थितौ इमौ द्वौ श्लोकौ
[U.6;4.2.] Thinking of, calling to mind.
What was delivered by human authors, law, traditional law, the body of traditional or memorial law (civil or religious) (opp. श्रुति).
A code of laws, law-book.
A text of Smṛiti, canon, rule of law; इति स्मृतेः.
Desire, wish.
Discrimination, discretion; स्मृतौ हतायां भृतमानदुर्दृशः
[Bhāg.4.3.17.] Understanding. -Comp.
-अन्तरम् another law-book.
-अपेत a.
forgotten.
inconsistent with Smṛiti.
(hence) illegal, unjust.-उक्त a. prescribed or enjoined in the codes of law, canonical.
-जातः the god of love.
-तन्त्रम् a law-book.-पत्रकम् a register-book; राजाद्यङ्कितलेखस्य धारयेत् स्मृति- पत्रकम्
[Śukra.2.287.] -पथः, -विषयः the object of memory; स्मृतिपथं, स्मृतिविषयं गम् to be dead; सर्वं यस्य वशा- दगात् स्मृतिपथं कालाय तस्मै नमः
[Bh.3.37;] समं यैः संवृद्धाः स्मृति- विषयतां तेऽपि गमिताः 38.
-पाठकः a lawyer.
-प्रत्यवमर्शः retentiveness of memory, accuracy of recollection.-प्रबन्धः a legal work.
-भ्रंशः loss of failure of memory.-रोधः temporary interruption of memory; loss or failure of memory; शापादसि प्रतिहता स्मृतिरोधरूक्षे भर्तर्यपेत- तमसि प्रभुता तवैव ।
[Ś.7.32.] -विनयः a reprimand given to a person by reminding him of his duty.
-विभ्रमः confusion of memory.
-विरुद्ध a. a. illegal.
विरोधः opposition to law, illegality.
disagreement between two or more Smṛitis or legal texts; स्मृतिविरोधं परिहरति S. B.; cf. स्मृत्योर्विरोधे न्यायस्तु बलवान् व्यवहारतः
[Y.2.21.] -विषयः the range of memory.
शास्त्रम् a law-book, code, digest.
legal science.
-शेष a. a. deceased, dead (as a person).
-शैथिल्यम् loss of memory.
-संमत a. a. approved by law.
-साध्य a. a. capable of being proved by law.
-हीन forgetful.
-हेतुः a cause of recollection, impression on the mind, association of ideas.