अद्रिः [adriḥ] [अद्-क्रिन्
[Uṇ.4.65;] according to Nir.fr. दृ to tear or अद् to eat.]
A mountain.
A stone, especially one for pounding Soma with or grinding it on.
A thunderbolt (आदृणाति येन Nir.).
A tree.
The sun. cf. अद्रिः शैलेऽर्कवृक्षयोः ।
[Nm.] A mass of clouds (probably so called from its resemblance to a mountain); a cloud (आदरयितव्यो भवति ह्यसौ उदकार्थं Nir.) mostly Ved.
A kind of measure.
The number-Comp.
-ईशः, -पतिः -नाथः &c.
the lord of mountains, the Himālaya.
N. N. of Śiva (Lord of Kailāsa).-कटक the ridge of mountain; नितम्बः पश्चिमश्रोणीभागेऽ- द्रिकटकेऽपि च ।
[Nm.] -कर्णी a. a. plant (अपराजिता) Clitoria Ternatea Lin. (Mar. पांढरी गोकर्णी).
-कीला [अद्रयः कुलपर्वताः कीलाः शङ्कव इव यस्याः] the earth. (-लः) N. of the mountain विष्कुम्भ.
-कुक्षिः a mountain cave, mountain side अस्मिन्नहमद्रिकुक्षौ व्यापारितः
[R.2.38.] -ज a. a. [अद्रौ जायते; जन्-ड] produced from, or found among mountains, mountainborn. अब्जा गोजा ऋतजा अद्रिजा ऋतम्
[Rv.4.41.5.] (ा)
a plant (सैंहली). (Mar. सिंहपिंपळी).
कन्या, तनया सुता &c. Pārvatī. (-जम्) red chalk (शिलाजतु).
-जात a. a. mountain-born.
(तः) forest conflagration.
the 'Sun-born', Haṁsa or Swan.
the Supreme Being.
-जूत, -दुग्ध Ved. [तृ. त.] expressed or extracted by means of stones. रथो ह वामृतजा अद्रिजूतः
[Rv.3.58.8.] तनया, नन्दिनी N. of Pārvatī.
N. N. of a metre of 4 lines, each having 23 syllables.
-द्विष्-भिद्-हन् m. m. [अद्रिं द्वेष्टिं भिनत्ति वा, द्विष्-भिद्-हन्-क्विप्] the enemy or splitter of mountains (or clouds personified), eptihet of Indra अहनद्वज्रेणाद्री- निवाद्रिहा
[Mb.8.2.9.] -द्रोणि-णी f. f.
a mountain valley
[Dk.2.8.] a river taking its rise in a mountain.
-पतिः -राजः &c. See ˚ईश.
-बर्हस् a. a. Ved. [अद्रेर्बर्ह इव बर्हो यस्य] as strong or hard as a mountain; mountain-high (?); पीयूषं द्यौरदितिरद्रिबर्हाः
[Rv.1.63.3.] -बुध्न a. a. [अद्रेर्बुध्न इव बुध्नो यस्य] rooted in a mountain or rock; as hard as a stone or mountain. अयं निधिः सरमे अद्रिबुध्नः
[Rv.1.18.7.] -भूः a. a. [अद्रौ भवति जायते] mountain-born. () N. of a plant (आखुकर्णी or अपराजिता. Mar. उंदिरकानी, गोकर्णी)
-मातृ Ved. [अद्रि मेघः तज्जलं मिमीते, अद्रेर्माता वा मा-तृच्] producing water from clouds (मेघजलनिर्मातृ); having a mountain for the mother (?). कोशं दिवोऽद्रिमातरम्
[Rv.9.86.3.] -वह्निः forest conflagration.
-शय्यः (having the mountain कैलास for his bed) N. of Śiva; cf. ˚ईश, ˚इन्द्र,
-शृङ्गम्, -सानु mountain peak.
-सुत (˚षुत), -संहत a. a. prepared or expressed by means of stones.
-सारः [अद्रेः सार इव ष. त] 'the essence of mountains', iron. -a. hard like a mountain; ˚मय made of iron or very hard ततः सुबाहुस्त्रिंशद्भिरद्रिसारमयैः शरैः
[Mb.7.18.17.]