अर्हत्

{ arhat }

हिन्दी (hindi) WN

See : तीर्थंकर

प्राचीन चरित्रकोश

अर्हत् n.  एक राजा । ऋषभ नामक विरक्त पुरुष दक्षिण कर्नाटक के कोकवेंट कुटक देशके कुटकाचल समीप, अरण्य के दावानल में जल कर मृत हुआ । तब यह वहॉं का राजा था । इसने ऋषभदेव से जैनधर्म का स्वीकार किया [भा.५.६.८] ।

A Sanskrit English Dictionary

अर्हत्  mfn.  mfn. deserving, entitled to ( acc.), [RV.]
अर्हसि   used in a respectful address for , [Pāṇ. 3-2, 133], able, allowed to ( acc.), [RV.]
अर्हत्-तम   worthy, venerable, respectable, [ŚBr.]; [AitBr.] &c. (See below)

ROOTS:

अर्हत् तम

praised, celebrated, [L.]
अर्हत्  m.  m. ( अन्) a बुद्ध who is still a candidate for निर्वाण
क्षपणक   (= ) a जैन
an अर्हत् or superior divinity with the जैनs
the highest rank in the Buddhist hierarchy, [L.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

अर्हत् [arhat] a.  a. [अर्ह-शतृ]
Worthy, deserving, deserving respect, respectable, adorable; त्वमर्हतां प्राग्रसरः स्मृतोऽसि नः [Ś.5.15;] [R.5.25;1.55;] [Ku.6.56;] [Ms.3.128.]
Praised, celebrated (स्तुत, ख्यात).
Worthy of, deserving, entitled to (mostly Ved.). m.
A Buddha; the highest rank in Buddhist hierarchy.
A superior divinity with the Jainas; सर्वज्ञो जितरागादिदोषस्त्रैलोक्यपूजितः । यथास्थितार्थवादी च देवोऽर्हन् परमेश्वरः ॥; see the word जैन also.-त्तम a. most worthy or venerable; अर्हत्तमाय विप्राय तस्मै दत्तं महाफलम् [Ms.3.128.]

Shabda-Sagara

अर्हत्  mfn.  ( -र्हन्-र्हन्ती-र्हत्)
1. Venerable, respectable.
2. Praised, celebrated. m. ( -र्हन्)
1. A Jina or Jaina saint and teacher.
2. A Jaina, or follow- er of the doctrines of Jaina.
3. A religious mendicant of that sect.
E. अर्ह to worship, &c. and शतृ affix, of the present participle.

ROOTS:

अर्ह शतृ

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

See : शिष्ट