सव्य

{ savya }

Puranic Encyclopaedia

SAVYA   A son of Aṅgiras, Savya is actually Indra himself. The story is that Aṅgiras began worshipping the Devatās for a son equal to Indra and that Indra, thinking that there should not be another person equal to him, got himself born as the son of Aṅgiras. That son is Savya. [Ṛgveda, Maṇḍala 1, Anuvāka 10, Sūkta 51] .

हिन्दी (hindi) WN

noun  एक वैदिक ऋषि   Ex. सव्य का वर्णन ऋग्वेद में मिलता है ।

ONTOLOGY:

पौराणिक जीव (Mythological Character) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

सव्य ऋषि

Wordnet:

ben সব্য ঋষি

guj સવ્ય

kas سویہِ , سویہِ ریش

kok सव्य

mar सव्य ऋषी

ori ସବ୍ୟ ଋଷି

pan ਸਵਯ

san सव्यः

urd سویہ , سویہ رشی

प्राचीन चरित्रकोश

सव्य (आंगिरस) n.  एक वैदिक सूक्तद्रष्टा [ऋ. १. ५१-५७] ।

कोंकणी (Konkani) WN

noun  एक वैदीक रुशी   Ex. सव्याचें वर्णन ऋग्वेदांत मेळटा

ONTOLOGY:

पौराणिक जीव (Mythological Character) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

सव्य रुशी

Wordnet:

ben সব্য ঋষি

guj સવ્ય

hin सव्य

kas سویہِ , سویہِ ریش

mar सव्य ऋषी

ori ସବ୍ୟ ଋଷି

pan ਸਵਯ

san सव्यः

urd سویہ , سویہ رشی

A dictionary, Marathi and English

.

Aryabhushan School Dictionary

a   Left. Popularly, Right. Reverse. Southern.

मराठी (Marathi) WN

See : डावा, सव्य ऋषी

महाराष्ट्र शब्दकोश

 पु. १ डावा हात . २ ( चुकीनें ) उजवा हात . वि . १ डावा ; उजवा नव्हे तो . २ उलट ; विरुध्द ; मागचा . ३ दक्षिणेकडील . ४ ( चुकीनें रूढ ) उजवा ; दक्षिण . प्रचंड डावा भुजदंड भारी । सव्यें करें वाजवि कैटभारी । - वामन , कालियामर्दन . १४६ . वामसव्य दोन भाग । परी दो नामीं एकचि अंगा - एभा १ . ९६ . सव्य ते तळीं ठेविजे । तेणें सिवणी मव्यु पीडिजे । वरी बैसे तो सहजें । वाम चरणु । - ज्ञा ६ . १९४ . सव्य घालणें - प्रदक्षिणा घालणें ; उजवीकडे ठेवून फिरणें . घालोनि सव्यें मग अंबिकेला । - सारुह ७ . ८९ . सव्यअपसव्य , सव्यापसव्य - वि . डावा उजवा ; उलटसुलट ; शुध्द अशुध्द ; बरोबर व चुकीचें सव्यअपसव्य भोबंडी गदा । - एरुस्व ९ . ४८ . पवनवेगें रथ फिरविती । कावे देती सव्यअपसव्य । - ह २६ . १५५ . - न . ( श्राध्दाचे वेळीं उलटसुलट जानवें करावें लागतें यावरून ) यातायात , खटपट , उपद्याप . सव्यगत - क्रिवि . स्पष्टपणें ; उघडणें ; स्वच्छपणें ( दिसणारा ).
०साची  पु. अर्जुन . सव्यसाची सारखे लागले मागें पहायाला । - ऐपो ३९२ परिस पां सव्यसाची । - ज्ञा ३ . १४५ . - वि . डाव्या व उजव्या दोन्ही हातांनी काम करणारा , युध्द करणारा .

A Sanskrit English Dictionary

सव्य  mfn.  mf( आ)n. ( accord. to [Uṇ. iv, 109] fr. √ सू; perhaps for स्कव्य cf. Gk., col.3) left, left hand ( अम्, ए॑न, आ॑ ए, and ibc., ‘on the left’), [RV.] &c. &c.
अम्   opposite to left, right, right hand (, एन, and ibc., ‘on the right’)
अम्   south, southern ( &c., ‘to the south’), [Sūryas.]; [VarBṛS.]
reverse, contrary, backward, [L.]
सव्य  m.  m. the left arm or hand, [RV.]; [Br.]; KātyŚr.; [Yājñ.]
the left foot, KātyŚr.; [Gobh.]
one of the ten ways in which an eclipse takes place, [VarBṛS.]
a fire lighted at a person's death, [L.]
N. of विष्णु, [L.]
सव्य   () N. of a man befriended by the अश्विन्s, [RV.]
of an अङ्गिरस and author of [RV. i, 51-57]; [Anukr.]
सव्य  n.  n. ( scil. यज्ञो-पवीत) the sacred thread worn over the left shoulder ( acc. with √ कृ, ‘to put the sacred th° over the l° sh°’), KātyŚr. Sch.
सव्य   [accord. to some for स्कव्य, cf. Gk. σκαιός; Lat. scaevus; accord. to others for स्यव्य cf. Slav. šujî].

The Practical Sanskrit-English Dictionary

सव्य [savya] a.  a. [Uṇ4.19]
Left, left-hand; सव्ये प्राचीन- आवीती निवीती कण्ठसज्जने [Ms.2.63.]
Southern.
Contrary, backward, reverse; प्रदक्षिणं च सव्यं च ग्राममध्ये च नाचरेत् [Mb.12.278.7.]
Right.
Dry, not sprinkled with ghee (अनभिघृत); सव्यशब्दो रूक्षे भाष्यते । सव्या वपा इत्यनभिघृततां दर्शयति ŚB. on [MS.4.1.36.]
-व्यः   An epithet of Viṣṇu.-व्यम् ind. The usual position of the sacred thread when it hangs down over the left shoulder; cf. अपसव्य. -Comp.
-अपसव्य   a.
left and right.
Wrong and right,-इतर a. right; सव्येतरेण स्फुरता तदक्ष्णा [R.14.49.] -जानुn. a mode of fighting (by using the left knee). -बाहुn. a mode of fighting with the left arm.
-साचिन्  m. m. an epithet of Arjuna; निमित्तमात्रं भव सव्यसाचिन् [Bg.11.] 33.; (the name is thus derived in Mb.: उभौ मे दक्षिणौ पाणी गाण्डीवस्य विकर्षणे । तेन देवमनुष्येषु सव्यसाचीति मां विदुः ॥).

Shabda-Sagara

सव्य  mfn.  ( -व्यः-व्या-व्यं)
1. Left, left hand.
2. Right, right hand.
3. South, southern.
4. Reverse, contrary, backward.
 m.  ( -व्यः) VISHṆU.
E. सू to send, यत् Unādi aff.

ROOTS:

सू यत्

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

See : विपरीत, पश्चवर्तिन्