सामुद्र

{ sāmudra }

A dictionary, Marathi and English

Relating to the sea, marine, oceanic.
sāmudra n S A spot or mark on the body.

Aryabhushan School Dictionary

a   Marine, oceanic.
n   A mark on the body.

महाराष्ट्र शब्दकोश

 न. शरीरावरील चिन्ह , खूण . [ सं . ] सामुद्रिक - न . हात , पाय , इ० अवयवांवरील शास्त्राप्रंमाणे शुभाशुभ चिन्ह . - ज्ञा १३ . ११६७ . ध्वजवज्रांकुश रेखा । चरणीची सामुद्रिके देखा । - एरुस्व १ . २२ . २ शरीरावरील चिन्हे पाहून शुभाशुभ वर्तविणें ; शरीररेखादि ज्ञान . ३ यांचें शास्त्र , शास्त्रग्रंथ . - पु . हें शास्त्र जाणणारा ज्योतिषी , भविष्यवादी . - वि . १ शरीरावरेल चिन्हांसंबंधी . सामुद्रिक लक्षणें सकळ कळा । - दा ४ . १ . २१ . २ या शास्त्राविषयीचें .
वि.  समुद्रासंबंधी ; उदधि , सागर याविषयीचें [ सं . ]
०क वि.  १ दर्यावर्दी ; गलबतावरचा नाविक . २ समुद्रतीरस्थ
०धुनि  स्त्री. ( भौगोलिक अर्वाचिन संज्ञा . ) दोन समुद्रांस जोडणारी पाण्याची अरुंद पटटी , प्रवाह . ( इं . ) स्ट्रेट . [ सं . सामुद्र + धुनि = नदी ] सामुद्रांड - समुद्रकांठचा एक माशासारखा प्राणी . ( इं . ) सी - अर्चिन . - प्राणिमो ८ . १३६ . [ समुद्र + अंड ] सामुद्रिक - न . मीठ . कीं समुद्री पडलें सामुद्रिक । ते स्वयेंचि अवघा सागर एक । - पांप्र २७ . ४४७ .

A Sanskrit English Dictionary

सामुद्र  mfn.  1. mfn. ( fr. सम्-उद्र) relating to the sea, oceanic, marine, [Kauś.]; [Suśr.]; [MBh.] &c., [Vāgbh.]
declared or related by समुद्र, [MW.]
सामुद्र  m.  m. a mariner, voyager, sailor, [Yājñ.]
the son of a करण and a वैश्या (who lives from the produce of the sea), [L.]
a kind of gnat, [Suśr.]
patr. of चित्र-सेन, [MBh.]
( pl.) N. of a people, [R.]
सामुद्र  n.  n. sea-salt, [Car.]
a cuttle-fish bone, [L.]
अग्नेः    du. (with ) N. of two सामन्s, [ĀrṣBr.]
सामुद्र  mn.  mn. (?) N. of a peculiar kind of rainwater (which falls in the month आश्वयुज or आश्विन), [Suśr.]
सामुद्र  n.  2. n. ( fr. स-मुद्र) an impression or mark on the body, [L.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

सामुद्र [sāmudra] a.  a. (-द्री f.) [समुद्रे भवः अण्] Sea-born, marine, as in सामुद्रं लवणम्.
-द्रः   A mariner, voyager; a sea-faring merchant; कोट्यापरान्ताः सामुद्रा रत्नान्युपहरन्तु ते [Rām.2.82.8.]
द्रम् Sea-salt.
The cuttle-fish bone.
A mark or spot on the body. -Comp.
-निष्कुटाः   inhabitants of the sea-coast.
-बन्धुः   the moon.

Shabda-Sagara

सामुद्र  mfn.  ( -द्रः-द्री-द्रं) Marine, sea-born, &c.
 n.  ( -द्रं)
1. A spot or mark on the body.
2. Sea-salt.
3. Cuttle-fish-bone.
 m.  ( -द्रः) A mariner, a voyager.
E. समुद्र the sea, and अण् aff.

ROOTS:

समुद्र अण्

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

See : समुद्रिय