Dictionaries | References

कण्टक

   { kaṇṭakḥ }
Script: Devanagari

कण्टक     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
कण्टक  n. m. (n., [L.] ) a thorn, [ŚBr. v] ; [MBh.] ; [Yājñ.] &c.
anything pointed, the point of a pin or needle, a prickle, sting, [R.]
a fish-bone, [R. iii, 76, 10] ; [Mn. viii, 95]
करक°   a finger-nail (cf.), [Naiṣ. i, 94]
कण्टकित   the erection of the hair of the body in thrilling emotions (cf.)
unevenness or roughness (as on the surface of the tongue), [Car.]
क्षुद्र-शत्रु   any troublesome seditious person (who is, as it were, a thorn to the state and an enemy of order and good government), a paltry foe, enemy in general (cf.), [Mn. ix, 253, &c.] ; [BhP.] ; [R.] &c.
ROOTS:
क्षुद्र शत्रु
a sharp stinging pain, symptom of disease, [Suśr.]
a vexing or injurious speech, [MBh. i, 3559]
any annoyance or source of vexation, obstacle, impediment, [R.] ; [Hit.]
the first, fourth, seventh, and tenth lunar mansions, [VarBṛS.] and, [VarBṛ.]
a term in the न्याय philosophy implying refutation of argument, detection of error &c., [L.]
a bamboo, [L.]
workshop, manufactory, [L.]
boundary of a village, [L.]
fault, defect, [L.]
N. of मकर (or the marine monster, the symbol of काम-देव), [L.]
कण्ठक   of the horse of शाक्य-मुनि, [Lalit.] (wrong reading for , [BRD.] )
of an अग्रहार, [Rājat.]
कण्डुक   of a barber, [Hariv.] (v.l.)

कण्टक     

कण्टकः [kaṇṭakḥ] कम् [kam]   कम् 1 A thorn; पादलग्नं करस्थेन कण्टकेनैव कण्टकं (उद्धरेत्) [Chāṇ.22;] कण्टकेनैव कण्टकम् (उन्मूलयेत्) [Pt.4.18]
A prickle, a sting; यः कण्टकैर्वितुदति [Y.3.53.]
The point of anything.
(Fig.) Any troublesome fellow who is, as it were, a thorn to the state and an enemy of order and good government; उत्खातलोकत्रयकण्टकेऽपि [R.14.73;] त्रिदिवमुद्धृतदानवकण्टकम् [Ś.7.3;] [Ms.9.26;] [Mv.7.8.]
(Hence) Any source of vexation or annoyance, nuisance; कण्टकानां च शोधनात् [Ms.9.253.]
Horripilation, erection of hair, thrill.
A finger-nail.
A vexing speech.
A fish-bone; अन्धो मत्स्या- निवाश्नाति स नरः कण्टकैः सह [Ms.8.95.]
A sharp stinging pain, symptom of a disease.
(In [Nyāya philosophy] ) Refutation of arguments, detection of error.
Impediment, obstacle.
The first, fourth, seventh, and tenth lunar mansions.
A vexing or injurious speech; [Mb.1.]
-कः   A bamboo; some other tree (Mar. बेल, बाभळ, हिंगणबेट) फलकं परिधानश्च तथा कण्टक- वस्त्रधृक् [Mb.12.33.14;] see कण्टकद्रुम.
A work-shop, manufactory.
Fault, defect; निर्धूतवाक्यकण्टकाम् [Mb.12.167.5.]
 N. N. of Makara or the marine monster, the symbol of the god of love.
-की   A kind of वार्ताकी.
-फलः   See कण्टकफल. -Comp.
-अग्रः   a kind of lizard.
-अशनः, -भक्षकः, -भुज्  m. m. a camel.
-अष्ठीलः   a kind of fish (having many bones).
-आगारः   a kind of worm.
-आढ्यः   a kind of tree.
उद्धरणम् (lit.) extracting thorns, weeding.
(fig.) removing annoyances, extirpating thieves and all such sources of public annoyance; कण्टकोद्धरणे नित्यमातिष्ठेद्यत्नमुत्तमम् [Ms.9.252.]
द्रुमः a tree with thorns, a thorny bush; भवन्ति नितरां स्फीताः सुक्षेत्रे कण्टकद्रुमाः [Mk.9.7.]
the Śālmali tree or silk-cotton-tree (Mar. सांवरी).-प्रावृटा Aloe Perfoliata (Mar. कोरफड).
फलः the bread-fruit tree, Panasa tree.
the गोक्षुर plant.
the castor-oil tree.
the Dhattūra tree.
a term applicable to any plant the fruit of which is invested with a hairy or thorny coat.
-मर्दनम्   suppressing disturbance.
-युक्त a.  a. having thorns, thorny.
-विशोधनम्   extirpating every source of disturbance or trouble; राज्यकण्टकविशोधनोद्यतः [Vikr.5.1.]
-वृन्ताकी   a species of nightshade with thorny leaves (वार्ताकी).
-श्रेणिः, -णी  f. f.
the Solanum Jacquini.
a porcupine.

कण्टक     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
कण्टक  mn.  (-कः-कं)
1. A thorn.
2. A paltry foe.
3. A fish bone.
4. Hor- ripilation, or the erection of the hair of the body.
5. Any annoy- ance or source of vexation.
6. A term in the Nyaya philosophy, im- plying refutation of argument, detection of error, &c.
 m.  (-कः)
1. A work-shop, a manufactory.
2. Fault, defect.
3. The point of a pin or needle.
4. A fish or marine monster, the symbol of KAMADEVA: see मकर.
5. A bamboo.
E. कटि to divide, वुन् aff.
ROOTS:
कटि वुन्

Related Words

कण्टक   वज्र-कण्टक   गोकुणिक   नाभिगुडक   कृमिघातिन्   ग्रामकूटक   त्रैकण्टक   जलकण्टक   अस्त्रकण्टक   गिरिकण्टक   गिरिज्वर   काण्टक   कण्टकभुज्   कण्टकश्रेणी   कण्टकागार   करकण्टक   अम्बुकण्टक   कुब्जकण्टक   सुकण्टका   दृढकण्टक   नाभिकण्टक   नाभिगोलक   यौवनपिडका   मधुरकण्टक   शृगालकण्टक   लोहकण्टक   कण्टकद्रुम   कण्टकिफल   वारिकण्टक   यौवनकण्टक   वज्रकण्टक   कण्टकाशन   कण्टकाष्ठील   कुष्ठहृत्   स्वादुकण्टक   भूर्जकण्टक   चोरकण्टक   द्वारकण्टक   महाकण्टकिनी   गोकण्टक   अकण्टक   कण्टकमर्द्दन   कण्टकारिका   कण्टकाल   कण्टफल   कृमिकण्टक   निष्कण्टक   कण्टकफल   कण्टकोद्धरण   कण्टल   तीक्ष्णकण्टक   कङ्कत   सकण्टक   उद्धरणम्   कण्टकिन्   पञ्चमूल   पटीर   रेवा   शोण   लोक   હિલાલ્ શુક્લ પક્ષની શરુના ત્રણ-ચાર દિવસનો મુખ્યત   ନବୀକରଣଯୋଗ୍ୟ ନୂଆ ବା   વાહિની લોકોનો એ સમૂહ જેની પાસે પ્રભાવી કાર્યો કરવાની શક્તિ કે   સર્જરી એ શાસ્ત્ર જેમાં શરીરના   ન્યાસલેખ તે પાત્ર કે કાગળ જેમાં કોઇ વસ્તુને   બખૂબી સારી રીતે:"તેણે પોતાની જવાબદારી   ਆੜਤੀ ਅਪੂਰਨ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ   బొప్పాయిచెట్టు. అది ఒక   लोरसोर जायै जाय फेंजानाय नङा एबा जाय गंग्लायथाव नङा:"सिकन्दरनि खाथियाव पोरसा गोरा जायो   आनाव सोरनिबा बिजिरनायाव बिनि बिमानि फिसाजो एबा मादै   भाजप भाजपाची मजुरी:"पसरकार रोटयांची भाजणी म्हूण धा रुपया मागता   नागरिकता कुनै स्थान   ३।। कोटी      ۔۔۔۔۔۔۔۔   ۔گوڑ سنکرمن      0      00   ૦૦   ୦୦   000   ০০০   ૦૦૦   ୦୦୦   00000   ০০০০০   0000000   00000000000   00000000000000000   000 பில்லியன்   000 மனித ஆண்டுகள்   1                  1/16 ರೂಪಾಯಿ   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP