चाटु

{ cāṭuḥ }

A dictionary, Marathi and English

cāṭu a S Pleasing, grateful, agreeable--features, speech, actions.

Aryabhushan School Dictionary

a   Pleasing; agreeable.
 m  A wooden spoon; an oar.
a   That takes bribes.

महाराष्ट्र शब्दकोश

वि.  मनाला संतोष देणारें ; सुखद ; हृदयंगम ; मनोहर ( चेहरा , भाषण , कृत्य ). अगाधु चाटु स्तवितां । - दाब २९७ . [ सं . ] चाटुक - वि . गुळचट ; गोड . [ सं . ]
 पु. १ लांकडाची पळी ( स्वयंपाकाची ); डाव ; चमचा . जैसा चाटू क्षीरीआंत । - एभा १० . ४६७ . पुरुष चाटूकरूनि चरु चाटी । - यथादी १३ . ६२ . २ नाव चालवितांना पाणी तोडण्याचें हत्यार ; वल्हें . ३ मोहाचीं फुलें ज्या भांडयांत कुजत ठेवतात त्याच्या तोंडावर ठेवण्यासाठीं लांकडाचें केलेलें , शंकराच्या पिंडीसारखें हंडयाच्या तोंडाच्या आकाराहून कमी आकाराचें जें भांडें तें . - बदलापूर ३१० . [ प्रा . चट्टु ; पं . चट्टू ; हिं . चाटी ]

A Sanskrit English Dictionary

चाटु  n.  m. n. sg. and pl. ( cf. चटु) pleasing or graceful words or discourse, flattery, [Hariv. 1144]; [Pañcat.]; [Kād.]; [Hcar.] &c.
पिचिण्ड   = , [L.]
चाटु  mfn.  mfn. pleasing (?), [Rājat. i, 213]
speaking distinctly, [L.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

चाटुः [cāṭuḥ] टु [ṭu]   टु n.
[चट्-उण्] Pleasing or agreeable words, sweet or coaxing speech, flattery (especially of a lover to his sweet-heart); प्रियः प्रियायाः प्रकरोति चाटुम् [Ṛs.6.14;] विरचितचाटुवचनरचनं चरणरचितप्रणिपातम् [Gīt.11;] [Amaru.83;] [Pt.1.175;] [Śānti.3.14;] [Ch. P.2;] (the greater part of the 1th canto of गीतगोविन्द consists of such coaxing)
Distinct or clear speech.
Endearing words or acts; [Māl.1.1.] -Comp.
-उक्तिः  f. f.
flattering or coaxing language.
service.
-उल्लोल, -कार a.  a. speaking agreeably or sweetly, flatterer; शिप्रावातः प्रियतम इव प्रार्थनाचाटुकारः [Me.31;] सोऽभवद्विटबन्द्यादिचाटुकारविधेयधीः [Rāj. T.5.352.]
-पटु a.  a. skilful in using flattering or coaxing language, an accomplished flatterer.
-बटुः   a jester, buffoon.
-लोल a.  a. elegantly tremulous.
-शतम्   a hundred entreaties, repeated coaxing; पटुचाटुशतैरनुकूलम् [Gīt. 2;] गजपुङ्गवस्तु धीरं विलोकयति चाटुशतैश्च भुङ्क्ते [Bh.2.31.]

Shabda-Sagara

चाटु  mn.  ( -टुः-टु)
1. Pleasing or grateful discourse.
2. Distinct speech. 3. Flattery.
E. चट् to break, (anger,) Unadi affix ञुण्; also चटु.

ROOTS:

चट् ञुण्; चटु