Dictionaries | References

भव

   { bhava }
Script: Devanagari

भव     

Puranic Encyclopaedia  | English  English
BHAVA I   One of the eleven Rudras. He was the son of Sthāṇu and grandson of Brahmā. [Chapter 66, Ādi Parva, M.B.] .
BHAVA II   A sanātana Viśvadeva. [Chapter 60, Ādi Parva, M.B.] .
BHAVA III   One of the sons born to Kaśyapa of Surabhi.

भव     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
noun  संसार के आवागमन का दुख या जन्म-मरण का दुख   Ex. हे ईश्वर हमें भव, भय, वासनाओं आदि से बचाए रखना ।
ONTOLOGY:
मानसिक अवस्था (Mental State)अवस्था (State)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
oriଭବ
See : संसार, प्राप्ति, कामदेव, शंकर, बादल, कारण, अस्तित्व, उत्पत्ति, कुशल

भव     

भव n.  कश्यप एवं सुरभि के पुत्रों में से एक । इसके नाम के लिये ‘भल’ पाठभेद प्राप्त है ।
भव II. n.  ग्यारह रुद्रों में से एक, जो ब्रह्मा क पौत्र एवं स्थाणु का पुत्र था [म.आ.६०.१-३]
भव III. n.  एक सनातन विश्वेदेव [म.अनु.९१.३५]

भव     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
The world, the present state of existence with its pleasures and pains, business and cares. 2 Birth or production. 3 Being, existence. 4 Used extensively in comp. as देहभव Produced from the body--pain &c. मनोभव Produced from the mind--anger &c. समुद्रभव Produced from the sea--salt &c. Also as prefixed and in the first sense; as भवचक्र, भवसागर, भवार्णव, भवसिंधु The world considered as the theatre of changing scenes, of turmoil, temptation &c. भवबाधा, भवरोग, भव- दुःख &c. Anxiety and disquietude from the turmoils of life. भवजाल, भवबंध, भवपाश, भवशृंखला The net, tie, fetter of this world's pleasures and cares. भवभंजन, भवभ्रमण, भवदाव, भवानल, भवाटवि &c.

भव     

Aryabhushan School Dictionary | Marathi  English
 m  The world. Birth; being.
भवपाश   The net, tie, fetter of this world's pleasures and cares.

भव     

ना.  प्रपंच , मनुष्यजीवन , मृत्युलोक , संसार .

भव     

 पु. 
शंकर . भव राज्य करी । भवानीशीं । - एभा २४ २४८ .
संसार . भव नेणों । भव नेणों । सर्व हें ब्रह्मचि जाणों । - हंको .
सुखदुःखें , उद्योग आणि घोर एतद्विशिष्ट अस्तित्व ; मृत्युलोक . जे आवडोनि घेतलें । भवस्वर्गादिक । - ज्ञा १४ . ४२ .
जन्म ; उत्पत्ति . पुढें अंतरीं सोडि चिंता भवाची । - राम २६ .
सत्ता ; अस्तित्व .
पासून उत्पन्न झालेला याअर्थी समासांत प्राचुर्यानें योजतात . उदा० देहभव ( शरीरापासून उत्पन्न झालेलें दु : ख इ० ); मनोभव ( मनापासून उत्पन्न झालेला क्रोध इ० ). तसेंच संसार या अर्थी पूर्वपदीं योजतात . उदा० भव - चक्र - सागर - बाधा - रोग - दुःख - जाल - पाश - भंजन ; भवानल ; भवाटवि इ० . [ सं . ] सामाशब्द -
०गोवा  पु. संसाररुपी संकट करुणासागर नाम सत्य . करी उगवी भवगोवा । - देप ३३ . [ सं . ]
०च्छेदक वि.  संसाराचा नाश करणारा . विठाबाई विश्वंभरे भवच्छेदके । - तुगा १५७३ . [ सं . ]
०जनक   दायक - वि . ( दुसर्‍या ) जन्मास कारणीभूत ( पापकृत्यें , ह्यांना जन्मान्तराची शिक्षा व शुद्धी पाहिजे असते . [ सं . ]
०डोह   डोहो - पु प्रपंचरुप गर्ता , विवर , डोह .
०तारीया वि.  भवतारक
०नदी  स्त्री. 
गंगा .
संसारनदी . [ सं . ]
०पाशनिक्रंदन वि.  ( काव्य ) प्रपंचाच्या पाशाचा छेद करणारा ( ईश्वर ). [ सं . ]
०भंजन वि.  संसाराचा मोह तोडणारा . [ सं . ]
०भय  न. अन्य जन्माचें , संसाराचें , भय . ज्याचे नांवाचें संकीर्तन । करी भवभयासी निकृंतन । [ सं . ]
०भाव  पु. संसाराचें अस्तित्व . तेवीं मिथ्या प्रतीति भवभावा । - एभा ११ . ७३ . [ सं . ]
०मोचक   मोचन - वि . संसारापासून किंवा भिन्न आणि व्यक्तिविषयक अस्तित्वापासून सोडविणारा . तें तपोबळ जाण परि नव्हे भव मोचन । [ सं . ]
०मोचन  न. मुक्ति . - वि . संसारापासून सोडविणारा . [ सं . ]
०रोगनिरसनी   - पु . संसारावरुन मन उडविणारा , परमार्थसंबंधीं वैद्य ( गुरु ). [ सं . ]
वैद्य   - पु . संसारावरुन मन उडविणारा , परमार्थसंबंधीं वैद्य ( गुरु ). [ सं . ]
०रोगी वि.  प्रापंचिक उद्योगरुप , सुखरुप आजार झालेला ; असमाधानकारक रीतीनें त्यांत डुबलेला . भवरोगिया आरोग्य येणेंचि होय । [ सं . ]
०व्यथा  स्त्री. प्रापंचिक चिंता , दुःखें , श्रम , संताप ; संसारदुःख . [ सं . ] भवांतक वि . ( सायुज्य मुक्ति होऊन ) जन्मान्तराचा नाश करणारा ( ईश्वर ) [ सं . ] भवाब्धि पु . संसारसमुद्र . [ सं . ] भवार्त वि .
प्रपंचाचा वीट आलेला ; प्रापंचिक दुःखांनीं व आभासांनीं कंटाळलेला .
भवातुर ; भवाक्रान्त ; भवरोगी ; भवदुःखित ; भवपीडित . [ सं . ] भवाभव - पु . उत्पत्ति आणि नाश . [ सं . ]

भव     

नेपाली (Nepali) WN | Nepali  Nepali
See : शङ्कर, प्राप्ति, अस्तित्व, संसार

भव     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
भव  f. am. (√ भू) coming into existence, birth, production, origin (= भाव, [Vop.] ; ifc., with f(). = arising or produced from, being in, relating to), [Yājñ.] ; [MBh.] ; [Kāv.] &c.
becoming, turning into (comp.), [Kāṭh.]
सत्-ता   being, state of being, existence, life (= , [L.] ), [ŚārṅgP.] (cf.भवा-न्तर)
ROOTS:
सत् ता
संसार   worldly existence, the world (= , [L.] ), [Kāv.] ; [Pur.]
(with Buddhists) continuity of becoming (a link in the twelvefold chain of causation), [Dharmas. 42] ([MWB. 102] )
श्रेयस्   well-being, prosperity, welfare, excellence (= , [L.] ), [MBh.] ; [Kāv.] &c.
आप्ति   obtaining, acquisition (= , प्रा-प्ति), [L.]
a god, deity, [W.]
N. of अग्नि, [ŚBr.]
भवौ   of a deity attending on रुद्र and frequently connected with शर्व (later N. of शिव or a form of शिव; or N. of a रुद्र, and as such of the number 11 or of the 11th lunar mansion, [Gol.] ; [Var.] Sch.; du. = भवi.e.शिव and his wife भवानी, [BhP.] ; cf.[Vām. v, 2, 1] ), [AV.] &c. &c.
of the 1st and 4th कल्प, [Cat.]
of a साध्य, [VP.]
of a king, [MBh.]
of a son of प्रतिहर्तृ, [VP.]
of विलोमन्, ib.
of a rich man, [Buddh.]
of an author, [Cat.]
भव  n. n. the fruit of Dillenia Speciosa, [L.]
भव्य   = , भविष्य, भावन, [L.]
भव   b &c. See p.748&c.

भव     

भव [bhava] a.  a. [भवत्यस्मात्, भू-अपादाने अप्] (At the end of comp.) Arising or produced from, originating in.
वः Being, state of being, existence, (सत्ता); तथाप्यहं योषिदतत्त्वविच्च ते दीना दिदृक्षे भव मे भवक्षितिम् [Bhāg.4.] 3.11.
Birth, production; भवो हि लोकाभ्युदयाय तादृशाम् [R.3.14;] [S.7.27.]
Source, origin.
Worldly existence; mundane or worldly life, life; as in भवार्णव, भवसागर &c.; कर्मबन्धच्छिदं धर्मं भवस्येव मुमुक्षवः [Ku.2.51;] भवोच्छेदकरः पिता ते [R.14.74;] [Śi.1.35.]
The world.
Well-being, health, prosperity; भवाय युष्मच्चरणानु- वर्तिनाम् [Bhāg.1.27.9;] कालेनानुगृहीतैस्तैर्यावद्वो भव आत्मनः [Bhāg.8.6.19;] [Rām.5.27.6.]
Excellence, superiority.
 N. N. of Śiva; तमब्रवीद् भवोऽसीति तद्यदस्य तन्नामाकरोत पार्जन्यं तद्रूपमभवत् पर्जन्यो वै भवः Śat. Br.; दक्षस्य कन्या भवपूर्व- पत्नी [Ku.1.21;3.72.]
A god, deity.
Acquisition (प्राप्ति).
-वौ   (dual) Śiva and Bhavānī. -Comp.
-अग्रम्   the farthest end of the world; Buddh.
-अतिग a.  a. overcoming worldly existence.
-अन्तकृत्  m. m.
 N. N. of Buddha.
an epithet of Brahman.
-अन्तरम्   another existence (previous or future); शुभाशुभफलं सद्यो नृपाद्देवा- द्भवान्तरे [Pt.1.121.]
-अब्धिः, -अर्णवः, -समुद्रः, -सागरः, -सिन्धुः   the ocean of worldly life.
-अभवौ   (m. dual.)
existence.
prosperity and adversity.
-अभीष्टम्   bdellium.
-अयना, -नी   the Ganges.
-अरण्यम्   'a forest of worldly life,' a dreary world.
-आत्मजः   an epithet of Gaṇeśa or Kārtikeya.
-आर्त a.  a. sick of the world, disgusted with worldly cares and troubles.
-ईशः  N. N. of Śiva.
-उच्छेदः   destruction of worldly existence; सतां भवोच्छेदकरः पिता ते [R.14.74.]
-क्षितिः  f. f. the place of birth.
-घस्मरः   a forest-conflagration.
-छिद् a.  a. cutting the (bonds of) worldly life, preventing recurrence of birth; भवच्छिदस्त्र्यम्बकपादपांशवः [K.1.]
-छेदः   prevention of recurring birth; मनुष्यजन्मापि सुरासुरान् गुणैर्भवान् भवच्छेद- करैः करोत्यधः [Śi.1.35.]
-जलम्   the water (or ocean) of worldly existence.
-दारु  n. n. the devadāru tree.
-नाशिनी  N. N. of the river Sarayū
-प्रतिसंधिः   coming into being.-बन्धेशः N. of Śiva.
-भङ्गः   delivery from births or transmigration.
-भाज् a.  a. living in the world of mortals.-भावन a. conferring welfare.
-भीरु a.  a. afraid of worldly existence.
-भूतम्   the source of all beings, i. e. the Supreme Being.
-भूतिः  N. N. of a celebrated poet (see App.II.); भवभूतेः संबन्धाद् भूधरभूरेव भारती भाति । एतत्कृतकारुण्ये किमन्यथा रोदिति ग्रावा ॥ Āryā. [S.36.] (-f.) welfare, prosperity.
-भोगः   the enjoyment or pleasure of the world.
-मन्युः   the resentment against the world.-मोचनः N. of Kṛiṣṇa.
-रुद्  m. m. a drum beaten at funeral ceremonies.
-वीतिः  f. f.
liberation from worldly existence; भववीतये हतबृहत्तमसामवबोधवारि रजसः शमनम् [Ki.6.] 41.
end of the world.
-व्ययः   (du.) birth and dissolution.
-शेखरः   the moon.
-संगिन् a.  a. attached to worldly existence.
-संततिः   an uninterrupted series of births and transmigrations.

भव     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
भव  m.  (-वः)
1. Being, existing, the self-support of something already produced.
2. Birth.
3. Origin, production.
4. The place or means of being.
5. The state of being.
6. The being or becoming poss- essed of any thing, as family, cattle, &c.
7. Welfare, prosperity. 8. Obtaining, acquisition.
9. Excellence, superiority.
10. The world.
11. A deity, a god.
12. A name of ŚIVA.
13. The world. 14. Life.
 n.  (-व) A fruit, the fruit of the Dillenia speciosa.
E. भू to be, aff. अप् .
ROOTS:
भू अप् .

Related Words

अन्नदाता सुखी भव   भव   आयुष्मान् भव देवदत्त   earthly concern   worldly concern   भव चक्र   भव-जाल   भव-बंधन   भव-बन्धन   भव-विलास   भव सागर   भव सिंधु   worldliness   beingness   earth   successfulness   world   growth   factor   emergence   outgrowth   globe   existence   being   prosperity   kama   cloud   shiva   siva   hist-   भवारुद्र   भवाशर्व   भूमिगर्भ   गर्भसम्भूति   व्यवहारतिलक   भवद्देव   शुद्धताकोश   सङ्कल्पभव   सभव   गिरिमृद्भव   गण्डूपदभव   उत्तररामचरित   उत्तररामचरित्र   अर्णोभव   प्रतिभवि   प्राणतज   प्रायोभाविन्   दुर्वाग्भाव   मालतीमाधव   मीमांसानयविवेक   त्रपुकर्णिन्   मनोरथद्रुम   मयोभु   मयोभुव   पूर्व्वफल्गुनाभव   प्रकृतिभाव   वहिर्भव   mum   आशितम्भव   अनुत्सेकिन्   आङ्गारिक   गुणरत्न   उद्भावणें   विड्भव   वैमानिकत्व   शंकरकिंकर   जातूकर्णी   ज्‍याला नाहीं लाज, त्‍याला पृथ्‍वीचें राज्‍य   रसभव   रात्रौभव   भवक   भवघस्मर   भवभाज्   भवात्मज   भवाभिभाविन्   फांसोटी   फासोटी   चन्दनोदकदुन्दुभि   चित्तभव   द्वादशमासिन्   विस्मृतपूर्वसंस्कार   वीरचरित   मघाभव   मयोभू   शिलाभव   अश्लेषाभव   उद्भाविणें   एकादशरुद्र   कृत्तिकाभव   ग्रीष्मभव   साम्भवी   शंकरमिश्र   रेवतीभव   भवरुद्   भववीति   भवायना   वीरचरित्र   पुष्पभव   शुशुमार   आयुष्मान   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP