वयस् [vayas] n. n. [अज्-असुन् वीभावः]
Age, any time or period of life; गुणाः पूजास्थानं गुणिषु न च लिङ्गं न च वयः
[U.4.11;] नवं वयः
[R.2.47;] पश्चिमे वयसि 19.1; न खलु वयस्तेजसो हेतुः
[Bh.2.38;] तेजसां हि न वयः समीक्ष्यते
[R.11.1.;] [Ku.5.16;] [Bhāg.1.26.4.] Youth, the prime of life; वयसि गते कः कामविकारः Charpaṭa.
[S.1;] [Bhāg.8.15.17;] वयोगते किं वनिताविलासः Subhāṣ.; so अतिक्रान्तवयाः.
A bird in general; स्मरणीयाः समये वयं वयः
[N.2.62;] मृगवयोगवयोप- चितं वनम्
[R.9.53;2.9;] [Śi.3.55;11.47.] A crow; वयांसि किं न कुर्वन्ति चञ्च्वा खोदरपूरणम्
[Pt.1.23] (here it may mean 'a bird' also.).
Ved. Sacrificial food or oblation.
Energy, strength.
Health, soundness of constitution. -Comp.
-अतिग, -अतीत a. a. (-वयोतिग &c.) advanced in age, aged, decrepit.
-अधिक a. a. (-वयोधिक) older in age, senior.
-अवस्था (वयोवस्था) stage or period of life, measure of age; वयोऽवस्थां तस्याः श्रुणुत
[Māl.9.29.] -कर a. a. causing health and vigour of life, prolonging life.
-गत a.
come of age.
advanced in years; अयमितर आत्मा कृतकृत्यो वयोगतः प्रैति
[Ait. Up.2.4.] (-तम्) the departure of youth.
-परिणतिः, -परिणामः ripeness of age; advanced or old age.
प्रमाणम् measure or length of life.
duration of life.
-बाल a. a. young in years.
-वृद्ध a. a. (-वयोवृद्ध) old, advanced in years.
संधिः transition from one period of life to another; त्रयो वयःसंधयः.
puberty, maturity (period of coming of age).
-स्थ a. a. (-वयःस्थ or -वयस्थ)
youthful; नानावर्णविभक्तानां वयःस्थानां तथैव च
[Rām.1.53.2.] grown up mature.
strong, powerful. (-स्थ) a friend; contemporary.
(स्था) a female companion.
the yellow myrobalan tree.
small cardamoms.
-स्थानम् firmness of youth.
-हानिः f. f.
(वयोहानिः) loss or decline of youth.
loss of youthful vigour.