Dictionaries | References

विज्ञानम्

   { vijñānam }
Script: Devanagari

विज्ञानम्     

विज्ञानम् [vijñānam]   1 Knowledge, wisdom, intelligence, understanding; यज्जीव्यते क्षणमपि प्रथितं मनुष्यैर्विज्ञानशौर्यविभवार्यगुणैः समेतम् । तन्नाम जीवितमिह ... [Pt.1.24;5.3;] विज्ञानमयः कोशः 'the sheath of intelligence' (the first of the five sheaths of the soul).
Discrimination, discernment.
Skill, proficiency; प्रयोगविज्ञानम् [Ś.1.2.]
Worldly or profane knowledge, knowledge derived from worldly experience (opp. ज्ञान which is 'knowledge of Brahma or Supreme Spirit'); ज्ञानं तेऽहं सविज्ञानमिदं वक्ष्याम्यशेषतः [Bg.7.2;3.41;6.8;] (the whole of the 7th Adhyāya of Bg. explains ज्ञान and विज्ञान).
Business, employment.
Music.
Knowledge of the fourteen lores.
The organ of knowledge; पञ्चविज्ञानचेतने (शरीरे) [Mb.12.187.] 12.
Knowledge beyond the cognisance of the senses (अतीन्द्रियविषय); विज्ञानं हि महद्भ्रष्टम् [Rām.3.71.3.]
Information; लब्धविज्ञानम् [Mb.12.44.5.] -Comp.
-ईश्वर  N. N. of the author of the Mitākṣarā, a commentary on Yājñavalkya's Smṛiti.
-पादः  N. N. of Vyāsa.
-मातृकः   an epithet of Buddha.
-योगः   means of arriving at correct knowledge (प्रमाण); केन विज्ञानयोगेन मतिश्चित्तं समास्थिता [Mb. 14.21.11.]
-वादः   the theory of knowledge, the doctrine taught by Buddha.
-स्कन्धः   one of the five स्कन्धs postulated in the Buddhistic philosophy (रूपवेदना- विज्ञानसंज्ञासंस्काराः क्षणिकविज्ञानस्कन्धे स्मृतिरनुपपन्ना ŚB. on [MS.1.1.5.]

विज्ञानम्     

noun  तत् ज्ञानशाखा यस्याम् रसायनशास्त्रं प्राणीशास्त्रं गणितशास्त्रम् इत्यादीनां विद्याशाखायाः अध्ययनं क्रियते।   Ex. मम पुत्री विज्ञानस्य ग्रन्थं पठति।
HYPONYMY:
सामान्य विज्ञाम् विमानशास्त्रम् आहारशास्त्रम् जीवभौतिकी
ONTOLOGY:
व्यवहार विज्ञान (Applied Sciences)विषय ज्ञान (Logos)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
bdबिगियान
benবিজ্ঞান
gujવિજ્ઞાન
kasساینَس
malശാസ്‌ത്രം
marविज्ञान
mniꯁꯥꯏꯟꯁ
nepविज्ञान
oriବିଜ୍ଞାନ
tamஅறிவியல்
telవిజ్ఞాన్
urdسائنس , علم , حکمت
See : शास्त्रम्, ज्ञानम्, ज्ञानम्

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP