शम् [śam] ind. A particle meaning welfare, happiness, prosperity, health, and generally used to express a blessing or pious wish, (with dat. or gen.); शं देवदत्ताय or देवदत्तस्य (often used in modern letters as an auspicious conclusion; इति शम्). -Comp.
-कर s.
[V.] -तम most wholesome, salutary; तदोडुराजः ककुभः करैर्मुखं प्राच्या विलिम्पन्नरुणेन शन्तेमैः
[Bhāg.1.29.2.] -ताति a. a. conferring happiness, propitious, auspicious.
पाकः lac, red dye.
cooking, maturing.
Cathartocarpus Fistula (शम्याक; Mar. बाहवा).
-पातः Cassia Fistula.-भु see s.
[V.] शम् [śam] I. 4 P. (शाम्यति, शान्त)
To be calm, quiet or tranquil, be appeased or pacified (as a person); शाम्येत् प्रत्यपकारेण नोपकारेण दुर्जनः
[Ku.2.4;] काकुत्स्थमुद्दिश्य समत्सरोऽपि शशाम तेन क्षितिपाललोकः
[R.7.3;] शान्तो लवः
[U.6.] 7;
[Bh.2.75.] To cease, stop, come to an end; चिन्ता शशाम सकलाऽपि सरोरुहाणाम्
[Bv.3.7;] न जातु कामः कामानामुप- भोगेन शाम्यति
[Ms.2.94] 'is not satisfied'.
To be quelled, be extinguished or quenched; शशाम वृष्ट्यापि विना दवाग्निः
[R.2.14;] [U.5.7.] To desist, leave off (speaking &c.).
To put an end to, destroy, kill (also 9 P. in this sense) -Caus. (शमयति-ते, but शामयति- ते in the sense of 'seeing', see शम् II).
To appease, allay, calm, tranquillize, pacify, soothe; कः शीतलैः शमयिता वचनैस्तवाधिम्
[Bv.3.1;] संरम्भं शमयामास
[R.15.] 85;17.55;
[Ś.5.7.] To put an end, to stop; वरेण शमितं लोकानलं दुग्धं हि तत्तपः
[Ku.2.56.] To remove, avert; प्रतिकूलं दैवं शमयितुम्
[Ś.1.] To subdue, tame, defeat, conquer, vanquish; शमयति गजानन्यान् गन्धद्विपः कलभोऽपि सन्
[V.5.18;] [R.9.12;11.59.] To kill, destroy, slay; कर्णस्यात्मजमग्रतः शमयतः
[Ve.5.5.] To quench, extinguish; शमितकुरुवंशप्रसविता
[Pt.4.5;] सुतप्तमपि पानीयं शमयत्येव पावकम्
[H.1.85;] [Me.55.] To leave off, desist, cease. -II. 1 U. (शामयति-ते)
To see, look at, inspect.
To show, display.