कोटि

{ kōṭiḥ }

हिन्दी (hindi) WN

   See : करोड़, श्रेणी, करोड़

A dictionary, Marathi and English

   Ten millions, a crore. 2 In disputation. A reply or rejoinder; a reasoning in substantiation or objection. 3 A division or branch; a class distinct or distinguishable under a comprehensive order or head. Ex. गुरामध्यें दोन मोठ्या कोटि म्हशी आणि गायी. 4 The vertical arm of a triangle. 5 A term of high praise for one eminent in learning, valor, virtue &c. 6 The end of a bow. 7 The complement of an arc to ninety. 8 The long arm of a superficies along the plane of the horizon.

Aryabhushan School Dictionary

  f  Ten millions, a crore. (In disputation) A reply or rejoinder, a reasoning in substantiation or objection. Wit, a smart saying. A pun on words. A division or branch, a class distinguishable under a comprehensive order of head. Ex. मनुष्यकोटि The vertical arm of a triangle.

महाराष्ट्र शब्दकोश

  स्त्री. १ शंभर लक्ष ; एक करोड ; कोट . ' जागजागी आहेत वीर कोटी । ' - र . १० . २ ( वादविवादांत ) चिरुत्तर करण्यासारखें खुबीदार उत्तर ; भाषणांची मोठ्या युक्तीनें रचना ; खर्चीचें भाषण . ३ शब्दांत वाक्यांत कांहीं फरक करुन किंवा एकाच उच्चराचें पण भिन्न अर्थाचें शब्द घेऊन अर्थाच्या गमती करुन अलंकार - नमस्कार दाखविणें . हें एक भाषा कौशल्य समजलें जातें . श्लेष पहा . ' अहो विद्वत्ताप्रचुर कोट्यांची गुंतवळें गेलीं दहापांच घशांत '. - नाकु ३ . ३४ . ४ विशिष्ट वर्ग , प्रकार , ' रजोगुणाची कोटी । लोभिष्ट पोटीं स्त्री . पुत्रां । ' - एभा . १३ . ४५ . भेद . ' गुरामध्यें दोन मोठ्या कोटी - म्हशीं आणी गाई ' ५ काट . कोन त्रिकोणाची उभी बाजु ; लंब रेषा ; कर्णाखेरीज एक बाजु . ६ थोर योग्यता , दर्जा ; श्रेष्ठपणा ; शौर्य , सद्‌गुण , विद्या यामध्यें अतिशय प्रवीण असलेल्याच्या स्तुतिदर्शक , सन्मानदर्शक संज्ञा . ' खर्‍या साधूंची कोटी यांच्या उलट असतें .' ७ धनुष्यांचें टोंक ; चंद्रकलेची टोंकें . ८ कल्पना ; विचारसरणी . ' परंतु ही कोटी इतिहासदृष्टया टिकेल असें आम्हांस वाटत नाहीं .' - टि ४ . ११६ . ९ पराकाष्ठा ; कळस ; उच्च शिखर .' पराकोटी .'
०उभविणें   ध्वजा उभारणें . ' तरी यशाची उभऊनि कोटी । ' - नव १९ . १७७ . क्रम - पु . १ युक्तिवाद ; शक्कल ; खुबीदार विवेचनपद्धति ; श्लेषात्मक भाषक . ' हाच कोटिक्रम स्वीकारलेला आहे .' - गीर १५७ . २ पेंच
०क्रम   तोड काढणें ; युक्ति योजणें ०ज्या - स्त्री . ( त्रिकोणमिति ) कोभुजज्या . काटकोन त्रिकोणांतील लघुकोनाच्या लगतची बाजू व कर्ण यांचे गुणोत्तर . कोटिज्या आणि भुजज्या यांच्या वर्गांची बरीज १ भरतें . ( इं .) कोसाईन .
लढविणें   तोड काढणें ; युक्ति योजणें ०ज्या - स्त्री . ( त्रिकोणमिति ) कोभुजज्या . काटकोन त्रिकोणांतील लघुकोनाच्या लगतची बाजू व कर्ण यांचे गुणोत्तर . कोटिज्या आणि भुजज्या यांच्या वर्गांची बरीज १ भरतें . ( इं .) कोसाईन .
०ध्वज   लावणे , उभारणें ) - पु . नवकोट नारायण होणें ; अफाट संपत्तीचा देखावा करणें ; कोट्याधीश होणें .
(   लावणे , उभारणें ) - पु . नवकोट नारायण होणें ; अफाट संपत्तीचा देखावा करणें ; कोट्याधीश होणें .
०भोज वि.  कोट्याधीश . ' धनेश्वर नामें कोणियेक ब्राह्मण । तो वस्तुवित्तेसि संपुर्ण । कोटिभोज पै । ' - कथा २ . १५ . ६ ०शः - वि . कोट्यावधी . ' या कामाला कोटिश ; रुपये पडतात .' ( सं .)
०स्पर्शज्या  स्त्री. ( त्रिकोणमिति ) कोटिज्या व भुजज्या यांचें गुणोत्तम . कोस्पर्शज्या ( इं .) कोटॅन्जेंट .

मराठी वाक्संप्रदाय - वाक्यप्रचार

   कोटी उभविणें
   ध्वज उभारणें
   पराक्रम करणें
   झेंडा फडकविणें. ‘तरी यशाची उभऊनि कोटी।’ -नव १९.१७७.

नेपाली (Nepali) WN

   See : करोड

A Sanskrit English Dictionary

कोटि  f.  f. the curved end of a bow or of claws, &c., end or top of anything, edge or point (of a sword), horns or cusps (of the moon), [MBh.] &c.
   the highest point, eminence, excellence, [Pañcat.]; [Ratnâv.]; [Sarvad.]
-द्वय   ‘a point or side in an argument or disputation’, (if there are two) ‘alternative’ See below

ROOTS:

द्वय

   the highest number in the older system of numbers ( viz. a Krore or ten millions), [Mn.]; [Yājñ.]; [MBh.] &c.
   the complement of an arc to 90 degrees
   the perpendicular side of a right-angled triangle, [Sūryas.]
    Medicago esculenta, [L.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

कोटिः [kōṭiḥ] टी [ṭī]   टी f. [कुट्-इञ्]
   The curved end of a bow; भूमिनिहितैककोटिकार्मुकम् [R.11.81;] [U.4.29.]
   The end or extremity, edge or point in general; सहचरीं दन्तस्य कोट्या लिखन् [Māl.9.32;] अङ्गदकोटिलग्नम् [R.6.14;7.46;8.36.]
   The edge or point of a weapon.
   The highest point, excess, pitch, climax, excellence; परां कोटिमानन्दस्याध्यगच्छन् [K.369;] so कोपकोटिमापन्ना [Pt.4;] excessively angry; कल्याणीं कलयामि कञ्जनिलयां कल्याणकोटिस्थिताम् [Viś. Guṇā.275.]
   The horns or digits of the moon; आवर्जितजटामौलिविलम्बिशशि- कोटयः [Ku.2.26.]
   Ten millions, a crore; वित्तस्य विद्यापरि- संख्यया मे कोटीश्चतस्रो दश चाहरेति [R.5.21;12.82;] [Ms.6.63.]
   The complement of an arc to 9˚ (in math.).
   The perpendicular side of a right-angled triangle (in math.).
   A class, department, kingdom; मनुष्य˚, प्राणि˚ &c.
   One side of a question in dispute, an alternative.
   The pinnacle, peak (शिखर); कोटिं तस्य समुद्रस्य काञ्चनीं शतयोजनाम् [Rām.4.42.19.] -Comp.
-ईश्वरः   a millionaire; ततः कोटीश्वराख्येन वणिजा स समं ययौ [Ks.56.64;] नवनवतिशतद्रव्यकोटीश्वरास्ते नन्दाः ... हताः पश्यतो राक्षसस्य Mu.-जित् m. an epithet of Kālidāsa.
-जीवा, -ज्या   the cosine of an angle in a right-angled triangle (in math.).-द्वयम् two alternatives.
-पात्रम्   a rudder.
-पालः   the guard of a stronghold.
-वर्षम्  N. N. of the capital of the demon-chief Bāṇa.
-वेधिन् a.  a. (lit.) striking a point; (fig.) performing the most difficult things; कोटिवेधिनि सिद्धे हि [Rāj. T.1.11.]
-श्रीः   an epithet of Durgā.-होमः a kind of sacrificial offering.
कोटि [kōṭi] टी [ṭī] शः [śḥ]   (टी) शः A harrow.

Shabda-Sagara

कोटि  f.  ( -टिः)
   1. The edge or point of a sword.
   2. The curved end of a bow.
   3. A number, a Krore or ten millions.
   4. Eminence, excell- ence.
   5. The upright side of a triangle.
   6. The complement of an arc to 90º.
   7. A plant, Piring or Asparac, (Medicago esculenta.) 8. A department.
   9. The horn of the moon
   10. one side of a deba- table question.
    E. कुट् to be crooked, and इण् Unadi affix; also कोटी.

ROOTS:

कुट् इण् कोटी

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

 noun  शतलक्षाणि।   Ex. कोटि इति संख्यायाम् एकाद् अनन्तरं सप्त शून्यानि दृश्यन्ते। प्रतोदैश्मापकोटीभिर्हूङ्कारैः साधु वाहितैः कशापार्ष्ण्यभिघातैशच वागभिरुग्राभिरेव च [म.भा 7.87.30]

ONTOLOGY:

अमूर्त (Abstract) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

asm কোটি

ben কোটি

guj કરોડ

kan ಕೋಟಿ

kas کَرور , ۱٠٠٠٠٠٠٠ , 10000000

kok कोटी

mal കോടി

nep करोड

ori ଏକକୋଟି

pan ਕਰੋੜ

tel కోటి

urd کروڑ , ۱۰۰۰۰۰۰۰

 adjective  शतलक्षानि।   Ex. राजीवः कोटिरूप्यकाणि पारितोषिकत्वेन प्राप्तवान्।

MODIFIES NOUN:

क्रिया दशा तत्वम्

ONTOLOGY:

संख्यासूचक (Numeral) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

१०००००००

Wordnet:

asm এক কোটি

bd कौटि

ben এক কোটি

guj કરોડ

hin करोड़

kan ಕೋಟಿ

kas کَرور

mal ഒരു കോടി

mar कोटी

mni ꯀꯣꯇꯤ

nep कडोर

ori କୋଟିଏ

pan ਕਰੋੜ

tam கோடி

tel కోటి

urd کروڑ , ۰۰۰۰۰۰۰۱ , S