Dictionaries | References

ध्वज

   { dhvajḥ }
Script: Devanagari

ध्वज     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
See : झंडा

ध्वज     

ध्वज n.  प्रधान राजा का नाम (सांब ३. देखिये) ।

ध्वज     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
pop. ध्वजा f A flag, an ensign, a banner. ध्वज लावणें To signalize one's self by feats of valor, display of learning &c.: also to become infamously notorious.

ध्वज     

Aryabhushan School Dictionary | Marathi  English
 m 
ध्वजा  f  A flag, an ensign, a banner.
ध्वज लावणें   To signalize one's self by feats of valour, display of learning &c.; to become infamously notorious.

ध्वज     

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi
noun  उंच स्तंभ उभारून त्यावर विशिष्ट चिन्हाने युक्त असे वस्त्र   Ex. राजादिकांच्या स्वारीपुढे असलेला ध्वज म्हणजे त्यांचे यशचिन्ह होय
HYPONYMY:
राष्ट्रध्वज काळा झेंडा युद्धपताका युद्ध विराम ध्वज इंद्रध्वज निशाण साहेब तिरंगी ध्वज भगवा
ONTOLOGY:
मानवकृति (Artifact)वस्तु (Object)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
झेंडा पताका ध्वजा निशाण
Wordnet:
asmপতাকা
bdफिरफिला
benপতাকা
gujઝંડો
hinझंडा
kanಧ್ವಜ
kasجَھنٛڑٕ
kokबावटो
malപതാക
mniꯐꯤꯔꯥꯜ
nepझन्डा
oriଝଣ୍ଡା
panਝੰਡਾ
sanध्वजः
tamதேசியக்கொடி
telజెండా
urdپرچم , جھنڈا , علم , نشان
See : गुढी

ध्वज     

 पु. देवालय , राजवाडा इ० कांपुढे उंच स्तंभ उभारुन त्याजवर विशिष्ट चिन्हाने युक्त असे वस्त्र लावतात तो ; राजादिकांच्या स्वारीपुढे यश चिन्ह म्हणून चालविला जाणारा विशिष्ट चिन्हांकित वस्त्राने युक्त असा लहान , मोठा स्तंभ ; झेंडा ; पताका ; निशाण . ' तया ही वरी अष्टादशु । तो आपैसा मांडला वळसु । उपरी गीतादिकी व्यासु । ध्वजे लागला । - ज्ञा १८ . ४१ . [ सं . ]
०लावणे   १ विद्या , शौर्य इ० कांनी मोठी कीर्ति संपादन करणे ; नांव गाजविणे , कमाविणे . २ ( उप . ) कुप्रसिद्धि पावणे ; अपकिर्ति मिळविणे . सामाशब्द -
०पात   भंग पु . पुंशक्तीचा , पौरुषाचा , अभाव ; क्लीबत्व ; षंढपणा ; नपुंसकत्व . [ ध्वज = लिंग + सं . पात = पडणे + भंग = मोडणे ]
०स्तंभ  पु. ध्वजाचा स्तंभ ; खांब ; निशाणाची काठी . [ ध्वज + सं . स्तंभ = खांब ] ध्वजाय पु . घराच्या जमीनीच्या लांबी - रुंदीवरुन आठ प्रकारचे आय सांगितले आहेत त्यापैकी एक . आय अर्थ ४ पहा .

ध्वज     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
ध्वज  f. m. (n. only, [Hariv. 9245] and g.अर्धर्चा-दि; fr.2.ध्वज्) a banner, flag, standard (ifc.f(). ), [RV.] &c. &c.
a flag-staff, [W.]
mark, emblem, ensign, characteristic, sign, [MBh.] ; [Hariv.]
मकर   attribute of a deity (cf.-, वृषभ- &c.)
the sign of any trade (esp. of a distillery or tavern) and the business there carried on [Mn. iv, 85]
a distiller or vendor of spirituous liquors, [L.]
कुल-ध्वज   (ifc.) the ornament of (e.g.), [L.]
ROOTS:
कुल ध्वज
पुं   the organ of generation (of any animal, male or female), [Suśr.] ; [L.] (cf.-, स्त्री-)
a skull carried on a staff (as a penance for the murder of a Brāhman, [W.] ; as a mark of ascetics and योगीs, [MW.] )
-वृक्ष   N. of a tree (= ), [Cat.]
ROOTS:
वृक्ष
a place prepared in a peculiar way for building, [L.] (in pros.) an iambic
(in Gr.) a partic. kind of क्रम-पाठ
(in astrol.) N. of a योग
pride, arrogance, hypocrisy, [L.]
N. of a ग्राम, [Pāṇ. 4-2, 109] Sch.

ध्वज     

ध्वजः [dhvajḥ]   [ध्वज्-अच्]
A flag, banner, standard, ensign; [R.7.4;17.32;] आरोहति न यः स्वस्य वंशस्याग्रे ध्वजो यथा [Pt.1.26;] ध्वजं चक्रे च भगवानुपरि स्थास्यतीति तम् [Mb.]
A distinguished or eminent person, the flag or ornament (at the end of comp.); as in कुलध्वजः 'the head, ornament, or distinguished person of a family'.
A flagstaff.
A mark, emblem, sign, a symbol; वृषभ˚, मकर˚ &c.
the attribute of a deity.
The sign of a tavern.
The sign of a trade, any trademark.
The organ of generation (of any animal, male or female).
One who prepares and sells liquors; [Ms.4.85;] सुरापाने सुराध्वजः [Ms.]
A house situated to the east of any object.
Pride.
Hypocrisy.
A skull carried on a staff (as a mark of ascetics) or as a penance for the murder of a Brāhmaṇa; see खट्वाङ्ग.
(In prosody) An iambic foot. (ध्वजीकृ to hoist a flag; (fig.) to use as a plea or pretext.)
part of a sword; श्रेष्ठखड्गाङ्गयोरपि Nm. -Comp.
-अंशुकम्, -पटः, -टम्   a flag; तमाधूतध्वजपटं व्योमगङ्गोर्मिवायुभिः [R.12.85.]
-आरोपणम्, -आरोहणम्   raising a flag.
-आरोहः   a kind of ornament on a flag; काञ्चना मणिचित्राङ्गा ज्वलन्त इव पावकाः । अर्चिष्मन्तो व्यरोचन्त ध्वजारोहा सहस्रशः ॥ [Mb.6.16.12.] (v. l.).-आहृत a. seized on the battle-field; [Ms.8.415.] -उच्छ्रयः hypocrisy; [Mb.3.3] /3.1.
-उत्थानम्   a festival in honour of Indra.
-गृहम्   a room in which banners are kept.
-द्रुमः   the palm tree.
-प्रहरणः   air, wind.-भङ्गः,
-पातः   inability to beget children.
-यन्त्रम्   any contrivance to which a flag-staff is fastened.
-यष्टिः   a flag-staff; संक्रमध्वजयष्टीनां प्रतिमानां च भेदकः [Ms.9.285.]

ध्वज     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
ध्वज   r. 1st cl. (ध्वजति) also (इ) ध्वजि
r. 1st cl. (ध्वंजति) To go, to move. भ्व० पर० सक० सेट् .
ध्वज  mn.  (-जः-जं)
1. A flag or banner.
2. A mark, a sign or symbol. 3. The penis.
4. The upper part of a skull carried on a stick, as a penance for the murder of a Brāhman.
5. A house situated to the east of any object.
6. A flag-staff.
7. (In Prosody,) An Iam- bic.
 m.  (-जः)
1. A distiller.
2. Pride.
3. Hypocrisy, fraud.
E. ध्वज to go, affix अच् .
ROOTS:
ध्वज अच् .

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP