किरण

{ kiraṇḥ }

हिन्दी (hindi) WN

 noun   ज्योति की वे अति सूक्ष्म रेखाएँ जो प्रवाह के रूप में सूर्य, चंद्र, दीपक आदि प्रज्वलित पदार्थों में से निकलकर फैलती हुई दिखाई देती हैं   Ex. सूरज की पहली किरण से दिन की शुरुआत होती है ।

HOLO COMPONENT OBJECT:

सूर्य

HYPONYMY:

क्ष किरण पराबैंगनी किरण अवरक्त किरण सूर्य किरण चंद्रकिरण गामा किरण

ONTOLOGY:

इत्यादि (NAT)">प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ इत्यादि (OBJCT)">वस्तु (Object) ➜ इत्यादि (INANI)">निर्जीव (Inanimate) ➜ इत्यादि (N)">संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

किरन विभा रश्मि अंशु मरीचि मरिचिका मयूख ह्रद केश शिपि रोचि त्विषि प्रसिति द्युत् द्युति धाम गभस्ति चरण पौ

Wordnet:

asm কিৰণ

bd सोरां रोदा

ben কিরণ

guj કિરણ

kan ಕಿರಣ

kas زٕژ

kok किरणां

mal കിരണം

mar किरण

mni ꯃꯉꯥꯜ

nep किरण

ori କିରଣ

pan ਕਿਰਨ

san रश्मिः

tam ஒளிகதிர்

tel కిరణం

urd کرن , شعاع , ویبھا

A dictionary, Marathi and English

   A ray of light; a sun beam or moonbeam. 2 n sunshine.
   kiraṇa n see किराण. A bound &c.

Aryabhushan School Dictionary

  m  A ray of light; a sunbeam or moon- beam.
 n   sunshine.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 ना.  उजेडाची तिरीप , प्रकाशरश्मी , प्रकाशशलाका , प्रकाशाची बारीक रेघ .

मराठी (Marathi) WN

 noun   सूर्य, चंद्र, दिवा इत्यादी तेजस्वी पदार्थापासून निघालेली प्रकाशशलाका   Ex. रानातल्या घनदाट झाडीमुळे इथे किरणांचाही शिरकाव होत नाही

HOLO COMPONENT OBJECT:

सूर्य

HYPONYMY:

क्ष-किरण जंबुलातीत किरण अवरक्त किरण चंद्रकिरण सूर्यकिरण गॅमा किरण

ONTOLOGY:

इत्यादि (NAT)">प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ इत्यादि (OBJCT)">वस्तु (Object) ➜ इत्यादि (INANI)">निर्जीव (Inanimate) ➜ इत्यादि (N)">संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

प्रकाशकिरण

Wordnet:

asm কিৰণ

bd सोरां रोदा

ben কিরণ

guj કિરણ

hin किरण

kan ಕಿರಣ

kas زٕژ

kok किरणां

mal കിരണം

mni ꯃꯉꯥꯜ

nep किरण

ori କିରଣ

pan ਕਿਰਨ

san रश्मिः

tam ஒளிகதிர்

tel కిరణం

urd کرن , شعاع , ویبھا

 noun  पंचगंगेतील पाच प्रमुख नद्यांपैकी एक   Ex. किरण आता लुप्त झाली आहे.

ATTRIBUTES:

प्राचीन

HOLO MEMBER COLLECTION:

पंचगंगा

ONTOLOGY:

इत्यादि (PHSCL)">भौतिक स्थान (Physical Place) ➜ इत्यादि (PLACE)">स्थान (Place) ➜ इत्यादि (INANI)">निर्जीव (Inanimate) ➜ इत्यादि (N)">संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

किरण नदी

Wordnet:

hin किरणा

kan ಕಿರಣಾ

kok किरणा

महाराष्ट्र शब्दकोश

    पुन . १ पोरकाशरश्मि ; सुर्य , चंद्र इत्यादि तेजस्वी पदार्थांपासून निघालेला प्रकाशशलका ; प्रकाशाची रेघ . २ सुर्याचें ऊन . ' किरनें कैंचीं नुगवतां अर्क । ' - रावि १ . ४२ . ( सं .)
  न.  उडी ; नेम ; किराण पहा . ०साधणें - क्रि . ( कों .) बरोबर , नेमकी उडी मारणें ; बरोबर नेम मारणें .
०चक्र   न , किरणाचे मंडळ ( सूर्याभोंवतालचें ). सुर्याची अंशुमाला ' ' किरनचक्रींविराजें तमारी । चौरें वारिती हरिवरी । ' ( सं .) ०जाल - न . किरणांचें जाळें ; रश्मिजाल .
०परावर्तक  स्त्री. जीमध्यें खस्त पदार्थ्याच्या किरणांचें परावर्तन होऊन तो आपणांस दिसतो ती दुर्बिण . ( इं .) रिफ्लेक्टिंग टेलेस्कोप .
दुर्बिण  स्त्री. जीमध्यें खस्त पदार्थ्याच्या किरणांचें परावर्तन होऊन तो आपणांस दिसतो ती दुर्बिण . ( इं .) रिफ्लेक्टिंग टेलेस्कोप .
०प्रतिबंधक  पु. ज्यामधुन प्रकाशकिरण पार जाऊं शकत नाहीं असा .
०वक्रीभवन  न. प्रकाशाचें किरण एक पदार्थातून दुसर्‍या कमी अधिक घट्ट पदार्थातून जातांना कांहीसें वांकडे होऊन जातात ती क्रिया .
०विसर्जन  न. किरण निघून जाण्याची क्रिया . ( इं ) रेडिएशन .
०शलाका  स्त्री. किरणांची रेघ , स्तम्भ , ओळ . ( इं .) पेन्सिल ऑफ रेझ .

मराठी वाक्संप्रदाय - वाक्यप्रचार

   किरण साधणें
    देऊळ बांधण्याच्या वेळी त्‍याच्या गाभार्‍याचें दार अशा बेतानें ठेवतात की, सूर्यबरोबर पूर्वेस उगवेल तेव्हां त्‍याचे किरण देवावर पडावेत. याला प्राची साधणें म्‍हणतात. यावरून ( को.) बरोबर नेमकी उडी मारणें
    बरोबर नेम मारणें.

नेपाली (Nepali) WN

 noun  ज्योतिका ती अति सूक्ष्म रेखाहरू जुन प्रवाहका रूपमा सूर्य, चन्द्र, बत्ती आदि प्रज्वलित पदार्थहरूबाट निस्किएर फैलिरहेको देखिन्छ   Ex. सूर्यको पहिलो किरणबाट दिनको प्रारम्भ हुन्छ

HOLO COMPONENT OBJECT:

सुर्य

HYPONYMY:

क्ष-किरण

ONTOLOGY:

इत्यादि (NAT)">प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ इत्यादि (OBJCT)">वस्तु (Object) ➜ इत्यादि (INANI)">निर्जीव (Inanimate) ➜ इत्यादि (N)">संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

ज्योति रश्मी प्रभा कान्ति

Wordnet:

asm কিৰণ

bd सोरां रोदा

ben কিরণ

guj કિરણ

hin किरण

kan ಕಿರಣ

kas زٕژ

kok किरणां

mal കിരണം

mar किरण

mni ꯃꯉꯥꯜ

ori କିରଣ

pan ਕਿਰਨ

san रश्मिः

tam ஒளிகதிர்

tel కిరణం

urd کرن , شعاع , ویبھا

A Sanskrit English Dictionary

किरण  m.  m. dust, very minute dust, [RV.]
   a rein (a meaning drawn probably fr. iv, 38, 6"> [RV. iv, 38, 6]), [Naigh. i, 5]
   a ray or beam of light, a sun- or moonbeam, [MBh.]; [Suśr.] &c.
   ( perhaps) thread, [RV. x, 106, 4]; xx, 133, 1 and 2"> [AV. xx, 133, 1 and 2]
    N. of a kind of केतु (of which twenty- five are named), [VarBṛS.]
   the sun, [L.]
    N. of a शैव work, [Sarvad.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

किरणः [kiraṇḥ]   [कृ-क्यु [Uṇ.2.81] ]
   A ray or beam of light, a ray (of the sun, moon or any shining substance); रविकिरणसहिष्णु [Ś.2.4;] एको हि दोषो गुणसंनिपाते निमज्जतीन्दोः किरणेष्विवाङ्कः [Ku.1.3;] [Śānti.4.6;] [R.5.74;] [Śi.4.58;] ˚मय radiant, brilliant.
   A small particle of dust.
   The sun. -Comp.
-पतिः, -मालिन्  m. m. the sun.

Shabda-Sagara

किरण  m.  ( -णः)
   1. A ray of light, a sun or moon beam.
   2. The sun.
    E. क to scatter, ( light,) and क्यु Unadi aff.

ROOTS:

क क्यु