Dictionaries | References

बाह्य

   { bāhya }
Script: Devanagari

बाह्य     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
adjective  बाहर का या बाहर से संबंधित   Ex. आपका रोगी बाह्य कक्ष में भर्ती है ।
MODIFIES NOUN:
तत्त्व
ONTOLOGY:
संबंधसूचक (Relational)विशेषण (Adjective)
SYNONYM:
बाहरी बहिरंग
Wordnet:
asmবাহিৰ
bdबायजोनि
benবাহ্য
gujબાહ્ય
kanಹೊರ
kasنیٛبرِم
kokभायलें
malപുറമേയുള്ള
marबाह्य
mniꯃꯄꯥꯟꯒꯤ
nepबाह्य
oriବାହାର
panਬਾਹਰ
sanबाह्य
tamவெளிபுறமுள்ள
telబయటి
urdباہری , بیرونی , خارجی

बाह्य     

बाह्य n.  अंगिराकुलोत्पन्न एक ऋषि ।
बाह्य II. n.  (सो. क्रोष्टु.) एक यादववंशीय राजा, जो वायु के अनुसार भजमान राजा का पुत्र ।

बाह्य     

कोंकणी (Konkani) WN | Konkani  Konkani
See : भायलें

बाह्य     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
External, exterior, outward. It forms neat and useful compounds bearing the power of extra, ex, dis; as आचारबाह्य, इंद्रिय-ग्रंथ-जाति-धर्म- रीति-लोक-विचार-शास्त्र-संप्रदाय-विधि-व्यवहार-प्रमाण- बुद्धि-ज्ञान-बाह्य.

बाह्य     

Aryabhushan School Dictionary | Marathi  English
  Outward, external, exterior.

बाह्य     

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi
adjective  बाहेर असलेला   Ex. बाह्य वातावरणातील प्रदूषण आरोग्याला घातक आहे
MODIFIES NOUN:
तत्त्व
ONTOLOGY:
संबंधसूचक (Relational)विशेषण (Adjective)
SYNONYM:
बाहेरील बाहेरचा
Wordnet:
asmবাহিৰ
bdबायजोनि
benবাহ্য
gujબાહ્ય
hinबाह्य
kanಹೊರ
kasنیٛبرِم
kokभायलें
malപുറമേയുള്ള
mniꯃꯄꯥꯟꯒꯤ
nepबाह्य
oriବାହାର
panਬਾਹਰ
sanबाह्य
tamவெளிபுறமுள்ள
telబయటి
urdباہری , بیرونی , خارجی
adjective  बाहेर वा वरच्या बाजूस असणारा   Ex. नारळाचे बाह्य कवच कठीण असते
MODIFIES NOUN:
भाग
ONTOLOGY:
आकृतिसूचक (Shape)विवरणात्मक (Descriptive)विशेषण (Adjective)
SYNONYM:
वरील
Wordnet:
asmবাহিৰ
bdसायारि
gujબહારનું
kanಹೊರಭಾಗ
kasنٔیبٕرۍ
malപുറത്തുള്ള
mniꯃꯄꯥꯟ꯭ꯊꯪꯕ
nepबाहिरी
oriବାହାର
panਬਾਹਰੀ
sanबाह्य
tamவெளிப்புற
telపైభాగము
urdباہری , اوپری , خارجی

बाह्य     

 पु. 
इंद्रियगम्यविषय ; बाह्यविषय ; जडद्रव्य . जयांतें बाह्याची भाष । नेणिजेचि नि : शेष । - ज्ञा ५ . १३० .
इंद्रिय . - वि . बाहेरील ; बाहेरचा . ( बाह्य शब्द उत्तरपदीं येऊन बाहेरील , पलीकडचा , विषय नसलेला इ० अर्थीं याचे इतर पुष्कळ समास होतात . उदा० आचार - इंद्रिय - पंथ - जाति - धर्म - रीति - लोक - विचार - शास्त्र - संप्रदाय - विधि - व्यवहार - प्रमाण - बुद्धि - ज्ञान - बाह्य ). - क्रिवि . बाहेरच्या बाजूस . नाना परींच्या घेतल्या बुंथी । तरी अंतर - शोभा बाह्य फांकती । - एरुस्व १५ . ३७ . [ सं . ]
०गोल   वि ज्याचा पृष्ठभाग गोल असून बाहेर आलेला आहे असा . याच्या उलट अंतर्गोल . प्रयत्न पु . शब्दोच्चार करण्यांत श्वासाच्या होणार्‍या दोन मोठ्या क्रियांपैकीं दुसरी - ओठाबाहेर पूर्ण शब्दोच्चार होण्याची - वांगिंद्रियाची क्रिया . यांत एकंदर वागिंद्रियाचे निरनिराळे अकरा प्रयत्न आहेत . आभ्यंतरप्रयत्न पहा .
०लांग  न. ( गो . ) बाह्यांग .
०वटें   क्रिवि . बाह्यात्कारी . [ प्रा . ]
०स्थिति  स्त्री. ( एखाद्या वस्तूची , बाबीची ) बाहेरील स्थिति , अवस्था . [ सं . ]
०स्फूर्ति  स्त्री. बाहेरील वस्तूचें अस्तित्व समजण्याचें ज्ञान ; बाहेरील वस्तूंचा भास ; बाह्यज्ञान . बाह्यस्फूर्ति मावळली । - एरुस्व १ . ८७ . [ सं . ] बाह्यात्कारीं क्रिवि .
बाहेरील बाजूस ; बाहेरुन .
( ल . ) उघडपणें ; मोकळेपणें .
बाह्यत : वरवर ; दिसण्यांत वरपांगीं ( मनापासून , प्रामाणिकपणें नव्हे असें ). हे दोघे बाह्यात्कारीं गोडीनें बोलतात परंतु आंतून द्वेष आहे . [ बाह्य + आकार ] बाह्योपचार - पु . ( वैद्यक ) पोटांत न घेतां शरीराला बाहेरुन करण्याचा इलाज , औषधयोजना . [ सं . बाह्य + उपचार ]

बाह्य     

नेपाली (Nepali) WN | Nepali  Nepali
adjective  बाहिरको या बाहिरसित सम्बन्धित   Ex. तपाईंको रोगी बाह्य कक्षमा भर्ती भएको छ
MODIFIES NOUN:
तत्त्व
ONTOLOGY:
संबंधसूचक (Relational)विशेषण (Adjective)
SYNONYM:
बहिरङ्ग बाहिरी
Wordnet:
asmবাহিৰ
bdबायजोनि
benবাহ্য
gujબાહ્ય
hinबाह्य
kanಹೊರ
kasنیٛبرِم
kokभायलें
malപുറമേയുള്ള
marबाह्य
mniꯃꯄꯥꯟꯒꯤ
oriବାହାର
panਬਾਹਰ
sanबाह्य
tamவெளிபுறமுள்ள
telబయటి
urdباہری , بیرونی , خارجی

बाह्य     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
बाह्य  m. mf()n. (fr.बहिस्; in later language also written वाह्यq.v.; m.nom.pl.बा॑ह्ये, [ŚBr.] ) being outside (a door, house, &c.), situated without (abl. or comp.), outer, exterior (acc. with √ कृ, to turn out, expel), [AV.] &c., &c.
not belonging to the family or country, strange, foreign, [MBh.] ; [Kāv.] &c.
excluded from caste or the community, an out-caste, [Mn.] ; [MBh.] &c.
diverging from, conflicting with, opposed to, having nothing to do with (abl. or comp.), ib.
अर्थ   (with ), meaning external to (i.e. not resulting from) the sounds or letters forming a word, [Pāṇ. 1-1, 68] Sch.
बाह्य  m. m. a corpse (for वाह्य?), [Kāv.]
N. of a man (pl. his family), [Saṃskārak.]
(pl.) N. of a people, [VP.]
बाह्य  f. (ifc.f(). ) the outer part, exterior, [Rājat.]
बाह्य   ibc. outside, without, out, [ŚBr.] &c. &c.

बाह्य     

बाह्य [bāhya] a.  a. [बहिर्भवः ष्यञ् टिलोपः]
Outer, outward, external, exterior, being or situated without; विरहः किमिवानुतापयेद् वद बाह्यैर्विषयैर्विपश्चितम् [R.8.89;] बाह्योद्यान [Me. 7;] [Ku.6.46;] बाह्यनामन् 'the outer name', i. e. the address or superscription written on the back of a letter; अदत्तबाह्यनामानं लेखं लेखयित्वा [Mu.1.]
Foreign, strange; [Pt.1.]
Excluded from, out of the pale of; जातास्तदूर्वोरुपमानबाह्याः [Ku.1.36.]
Expelled from society, outcast; अतोऽपि शिष्टस्त्वधमो गुरुदारप्रधर्षकः । बाह्यं वर्णं जनयति चातुर्वर्ण्यविगर्हितम् ॥ [Mb.13.48.9.]
Public; तेषां बाह्यं चारं छत्रभृङ्गारव्यजनपादुकोपग्राहिणः तीक्ष्णाः विद्युः [Kau.A.1.12.]
ह्यः A stranger, foreigner; त्यक्ताश्चाभ्यन्तरा येन बाह्याश्चाभ्यन्तरीकृताः [Pt.1.259;] बाह्यः क्षणेन भवतीति विचित्र- मेतत् 5.26.
One who is excommunicated, an outcast.
A person or community born from प्रतिलोम connection; cf. [Ms.1.28-31;] प्रतिकूलं वर्तमाना बाह्या बाह्यतरान् पुनः । हीना हीनान् प्रसूयन्ते वर्णान् पञ्चदशैव च ॥ [Ms.1.31.]
-ह्यम्, -बाह्येन, -बाह्ये   ind. outside, on the outside, externally-Comp.
-अर्थः   a meaning external to the sounds or letters forming a word; [P.I.1.68] (com.). ˚वादः the doctrine that the external world has a real existence.-कक्षः the outer side (of a house).
-करणम्   an external organ of sense.
-द्रुतिः  f. f. a process in the preparation of quicksilver.
-प्रयत्नः   (in gram.) the external effort in the production of articulate sounds; [P.I.1.] 9. (com.).
-लिङ्गिन्   a heretic.
-संभोगः   the gratification of sexual passion outside the vulva; Charak.

बाह्य     

adjective  बहिः वर्तमानः।   Ex. सः यन्त्रस्य बाह्यस्य भागस्य संमार्जनं करोति।
MODIFIES NOUN:
खण्डः
ONTOLOGY:
आकृतिसूचक (Shape)विवरणात्मक (Descriptive)विशेषण (Adjective)
Wordnet:
asmবাহিৰ
bdसायारि
gujબહારનું
kanಹೊರಭಾಗ
kasنٔیبٕرۍ
malപുറത്തുള്ള
marबाह्य
mniꯃꯄꯥꯟ꯭ꯊꯪꯕ
nepबाहिरी
oriବାହାର
panਬਾਹਰੀ
tamவெளிப்புற
telపైభాగము
urdباہری , اوپری , خارجی
adjective  बहिः वर्तते इति।   Ex. भवतां रुग्णः बाह्ये कक्षे अस्ति।
MODIFIES NOUN:
तत्वम्
ONTOLOGY:
संबंधसूचक (Relational)विशेषण (Adjective)
SYNONYM:
बाहीक बहिस्थ वहिर्वर्तिन् बहिर्भूत बहिर्भव
Wordnet:
asmবাহিৰ
bdबायजोनि
benবাহ্য
gujબાહ્ય
hinबाह्य
kanಹೊರ
kasنیٛبرِم
kokभायलें
malപുറമേയുള്ള
marबाह्य
mniꯃꯄꯥꯟꯒꯤ
nepबाह्य
oriବାହାର
panਬਾਹਰ
tamவெளிபுறமுள்ள
telబయటి
urdباہری , بیرونی , خارجی

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP