भद्र [bhadra] a. a. [भन्द्-रक् नि˚ नलोपः
[Uṇ.2.28] ]
Good, happy, prosperous.
Auspicious, blessed; as in भद्रमुख.
Foremost, best, chief; पप्रच्छ भद्रं विजितारिभद्रः
[R.14.] 31.
Favourable, propitious; भद्रं कर्णेभिः शृणुयाम देवा भद्रं पश्येमाक्षभिर्यजत्राः
[Ṛv.1.89.8.] Kind, gracious, excellent, friendly, good; often used in voc. sing. in the sense of 'my good sir', or 'my good friend', 'my good lady', 'my dear madam'.
Pleasant, enjoyable, lovely, beautiful; न तु कृच्छ्रादपि भद्रं निजकान्तं सा भजत्येव
[Pt.1.181.] Laudable, desirable, praiseworthy.
Beloved, dear.
Specious, plausible, hypocritical.
Skilful, expert; भद्रोऽस्मि नृत्ये कुशलोऽस्मि गीते
[Mb.4.] 11.8.
द्रम् Happiness, good fortune, welfare, blessing, prosperity; भद्रं भद्रं वितर भगवन् भूयसे मङ्गलाय
[Māl.1.3;] 6.7; त्वयि वितरतु भद्रं भूयसे मङ्गलाय
[U.3.48;] oft. used in pl. in this sense; सर्वो भद्राणि पश्यतु; भद्रं ते 'god bless you', 'prosperity to you'.
Gold.
A fragrant grass.
Iron, steel.
The seventh Karaṇa.
द्रः A bullock.
A species of wag-tail.
A term applied to a particular kind of elephants.
An impostor, a hypocrite;
[Ms.9.258.] N. N. of Śiva.
An epithet of mount Meru.
The Devadāru tree.
A kind of Kadamba. (भद्राकृ means 'to shave'; भद्राकरणम् shaving). -Comp.
-अङ्गः an epithet of Balarāma.
-अश्वः N. N. of a Dvīpa.
-आकार, -आकृति a. a. of auspicious features.
-आत्मजः a sword.
-आश्रयः the sandal tree.
आसनम् a chair of state, splendid seat, a throne.
a particular posture in meditation.-ईशः an epithet of Śiva.
-एला large cardamoms.-कपिलः an epithet of Śiva.
-कल्पः N. N. of the present age; Buddh.
-कान्तः a beautiful lover or husband.-कारक a. propitious.
-काली N. N. of Durgā; जयन्ती मङ्गला काली भद्रकाली कपालिनी Durgāpūjāmantra; भद्रकाल्यै पुरुषपशु- मालभतापत्यकामः
[Bhāg.5.9.12.] -काष्ठम् the tree called Devadāru.
-कुम्भः a golden jar filled with water from a holy place, particularly from the Ganges (esp. used at the consecration of a king).
-गणितम् The construction of magical diagrams.
-गौरः N. N. of a mountain;
[Mark. P.] -घटः, -घटकः a vessel from which a lottery is drawn
-दारु m. m., n. a sort of pine. -नामन्m.
a wag-tail.
the wood-pecker.
-निधिः certain vessels of copper etc. fashioned for gifts; एवं तु तं भद्रनिधिं सुविद्वान् कृत्वासने प्रावरणोपयुक्ते Vāman
[P.] -नृपतिः a gracious king.
पीठम् a splendid seat, chair of state, throne; औदुम्बरं भद्रपीठमभिषेकार्थमाहृतम्
[Rām.2.14.34;] उपतस्थुः प्रकृतयो भद्रपीठोपवेशितम्
[R.17.1.] a kind of winged insect.
-मुख a. a. 'of an auspicious face', used as a polite address, 'good sir', 'gentle sir';
[Ś.7;] ततो भद्रमुखात्राहं स्थास्ये स्थाणु- रिवाचलः Mark. P. (-खी) good lady;
[V.2.] -मुस्तकः (-मुस्ता) Cyperus Rotunda (Mar. नागरमोथा).
-मृगः an epithet of a particular kind of elephant.
-रेणुः N. N. of Indra's elephant.
-वर्मन् m. m. a kind of jasmine.-वाच् f. a kind or friendly speech.
-विराज् N. N. of a metre; ओजे तपरौ जरौ गुरुश्चेन् म्सौ जूगौ भद्रविराट् V. Ratna.-शाखः an epithet of Kārtikeya.
-श्रयम्, -श्रियम् sandalwood.
-श्रीः f. f. the sandal tree.
-सोमा an epithet of the Ganges.