मधुर

{ madhura }

Puranic Encyclopaedia

MADHURA   A soldier of Subrahmaṇya. [Sloka 71, Chapter 45, Śalya Parva] .

हिन्दी (hindi) WN

   See : सुरीला, मीठा, मीठा

प्राचीन चरित्रकोश

मधुर n.  एक असुर, जो वृत्रासुर का पुत्र था ।
मधुर II. n.  स्कंद का एक सैनिक [म.श.४४.६६] ।
मधुर III. n.  (स्वा.प्रिय.) एक राजा, जो बिन्दुमत् राजा का पुत्र था ।

A dictionary, Marathi and English

   Sweet. 2 Sweet, in all its figurative senses.

Aryabhushan School Dictionary

 a   Sweet.
मधुराई  f  Sweetness.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 वि.  गोड , मिष्ट , रसाळ , रुचकर , स्वादिष्ट ;
 वि.  चित्ताकर्षक , मोहक , रम्य .

मराठी (Marathi) WN

   See : गोड, गोड, गोड

महाराष्ट्र शब्दकोश

   पु
   षड्रसांतील एक रस .
   मद्य . दैत्यासी मधुर । घालितसे । - कालिका १२ . १८ . - वि . गोड ; मोहक ; रम्य ; चित्ताकर्षक ( शब्दशः व ल . )
०ता  स्त्री. गोडी . ******** गाची जैसी । मधुरता पहिली । - ज्ञा १८ . ७९६ .
०वर्ण  पु. कानाला गोड लागणारीं अक्षरें . वर्ण . उदा० ड ; ञ ण , न , म . मधुराई स्त्री . गोडपणा ; मधुरपणा ( शब्दशः व ल . ) मधुराम्ल वि . आंबटगोड ( फळ इ० ). [ सं . मधुर + अम्ल ] मधुरिमा पु स्त्री . माधुर्य ; गोडी . सृष्टीला दहिंवरामुळें प्राप्त होणारी मोहक मधुरिमा विनोदानें येणें शक्य नाहीं . - साहित्यसेवकांस अनावृत पत्रें ६ . मधुरोष्ण वि . किंचित उष्ण ; कोंबट . [ मधुर + उष्ण ]

नेपाली (Nepali) WN

   See : रमाइलो

A Sanskrit English Dictionary

मधुर  mfn.  mf( आ)n. sweet, pleasant, charming, delightful, [ĀśvGṛ.]; [R.]; [Suśr.] &c.
अम्  n. sounding sweetly or uttering sweet cries, melodious, mellifluous, [MBh.]; [Kāv.] &c. ( ind.)
मधुर  m.  m. sweetness, [L.]
   a kind of leguminous plant, [Car.]
   the red sugar-cane, [L.]
   a species of mango, [L.]
   a Moringa with red flowers, [L.]
   rice, [L.]
जीवक   a partic. drug (= ), [L.]
   molasses, [L.]
मधुर  f.  m. sour gruel (also f( आ).), [L.]
मधुर  m.  m. N. of one of the attendants of स्कन्द, [MBh.]
   of a गन्धर्व, [SaddhP.]
आचार्य   (with ), of a teacher, [Cat.] ( cf., माधुर)
मधुर  n.  n. kind or friendly manner (only °रेण ind.), [Hariv.]
मधुर  n.  n. the quality of the throat which makes the voice sweet, [L.]
   sweetness, syrup, treacle, [L.]
   poison, [L.] tin, [L.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

मधुर [madhura] a.  a. [मधु-माधुर्यं राति रा-क, मधु-अस्त्यर्थे र वा]
   Sweet; यथा प्रकृत्या मधुरं गवां पयः [H.]
   Honied, mellifluous.
   Pleasant, charming, attractive, agreeable; अहो मधुरमासां दर्शनम् [Ś.1;] [Ku.5.9;] [Māl.2.11;] किमिव हि मधुराणां मण्डनं नाकृतीनाम् [Ś.1.2;] मधुरया मधुबोधितमाधवी ... [Śi.6.2.]
   Melodious (as a sound); पुंस्कोकिलोऽयं मधुरं चुकूज [Ku. 3.32.]
   रः The red sugar-cane.
   Rice.
   A kind of sugar, molassess (गुड).
   A kind of mango.
   Cuminseed.
   रा Liquorice.
   Sour ricewater.
  N. N. of the city Mathurā.
  N. N. of plants like काकोली, शतावण, बृहज्जीवन्ती.
   Sweet fennel (Mar. बडीशेप).
-री   A kind of musical instrument.
   रम् Sweetness.
   A sweet drink, syrup.
   Poison.
   Tin.
-रम्   ind. Sweetly, pleasantly, agreeably. (मधुरेण ind. in a kindly or friendly manner; नहि दुर्योधनो राज्यं मधुरेण प्रदास्यति [Mb.5.4.1.] ) -Comp.
-अक्षर a.  a. sounding sweetly, uttering sweet sounds, melodious; कूजन्तं रामरामेति मधुरं मधुराक्षरम् [Rām. Stotra 34.]
-अङ्गकः   astringent taste.
   अम्लः the orange.
   the pomegranate.
   some sour plants.
-अम्लकः   the hog-plum.
-अष्टकम्  N. N. of a collection of 8 verses by Vallabhāchārya.
-आलाप a.  a. uttering sweet sounds. (-पः) sweet or melodious notes; मधुरालापनिसर्गपण्डिताम् [Ku.4.16.] (-पा) a kind of thrush.
-उपन्यासः   kind address or speech.
-कण्टकः   a kind of fish.
-जम्बीरम्   a species of lime.
-त्रयम् = मधुत्रयम्   q. v.
-फलः   a sort of jujube tree (राजबदर).
-भाषिन्, -वाच् a.  a. sweet-speaking.-मिशिः f. sweet fennel (Mar. बडीशेप).
-लता   a kind of liquorice.
-विपाक a.  a. sweet after digestion.
-स्रवा   a kind of date tree.
-स्वनः   a conch.
-स्वर, -स्वन a.  a. warbling sweetly, sweet-voiced.

Shabda-Sagara

मधुर  mfn.  ( -रः-रा-रं)
   1. Sweet.
   2. Pleasing, agreeable, liked.
  m.  ( -रः)
   1. The sweet taste, sweetness.
   2. A drug, commonly Jivaka.
   3. Mo- lasses.
   4. The red sugar-cane.
   5. Rice.
   6. A kind of mango tree.
  n.  ( -रं)
   1. Poison.
   2. Tin.
   3. Treacle, syrup.
  f.  ( -रा)
   1. A sort of fennel, (Anethum sowa or panmorium. Rox.)
   2. Anise, (Pimpinella anisum.)
   3. A plant, (Sanseviera zeylanica.)
   4. Liquorice.
   5. The sweet lime.
   6. Marrow.
   7. The city Mathurā.
   8. A Medicinal plant, commonly Kakkoli.
   9. Asparagus recomosus.
   10. Bengal beet.
    E. मधु honey, and रा to get or be, aff. क; to have the flavour of honey, to be as sweet.

ROOTS:

मधु रा क;

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

 adjective  यत् मनसे रोचते।   Ex. वैदेशिकः मधुराः स्मृतीः त्यक्त्वा गतः।

MODIFIES NOUN:

क्रिया अस्तित्वम्

ONTOLOGY:

गुणसूचक (Qualitative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

रुचिर

Wordnet:

asm মিঠা

bd गोदै

ben মিষ্টি

kan ಪ್ರಿಯವಾದ

kas میٖٹھ , موٚدُر , خۄشوُن

mal മധുരമായ

mni ꯈꯣꯏꯊꯨꯝꯅꯔꯕ

nep रमाइलो

pan ਮੀਠਾ

tel తీయని

urd شیریں , میٹھا , دلچسپ

 adjective  यस्य स्वादः शर्करादिवत् अस्ति।   Ex. एतत् फलं अतीव मधुरम् अस्ति।

MODIFIES NOUN:

वस्तुः

ONTOLOGY:

गुणसूचक (Qualitative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

मधु मधुल

Wordnet:

asm মিঠা

ben মিষ্টি

guj ગળ્યું

hin मीठा

kan ಸಿಹಿಯಾದ

kas موٚدُر

mal മധുരമുള്ള

mar गोड

mni ꯑꯊꯨꯝꯕ

nep गुलियो

ori ମିଠା

pan ਮਿੱਠਾ

tam இனிப்பான

urd میٹھا , شیریں , رسدار