-
- स मिळणें सर्वस्वी नाश होणें ( अक्षरश : आणि ल ).
-
स्त्री.
- भूमी ; धरणी ; भुई ;
- नद्या , समुद्र लागेल .
- शेत ; लागवडीची जागा . राजापूर प्रांतीं सगळा कातळ आहे . जमीन थोडी .
- गच्ची ; मजल्यावरची भुई अथवा पेंडाची तयार केलेली भुई .
- वस्त्राच्या बाजूच्या कांठांमधील आंतील अंग ; तवा .
- चित्राची पार्श्वभूमि .
- ( ल . ) मूळ आधार . भूई पहा .
जमिनीचे प्रकार :-
पड जमीन = नापीक जमीन .
वहित जमीन = लागवडीची जमीन .
तणेली जमीन = गवत माजलेली जमीन .
करळ - चोपण - खळगट जमीन = कांहीं खोलीवर चुनखडीसारखा टणक थर असलेली ; हींतून पाणी लवकर झिरपत नाहीं .
आगरी जमीन = समुद्र किनारीं , नदीच्या किंवा खाडीच्या काठीं असणारी रेताड जमीन . हींत रेतीपेक्षां मातीचा अंश अधिक असल्यामुळें नारळीच्या बागा करतात .
कागदाळी = गोवा , कारवार कडील सुपारी , वेलदोडे यांच्या लागवडीची जमीन ;
मध्यम काळी = देशावरील जमीन . हींत २ ते ४ फूट माती असून खालीं मुरूम असतो . भारी काळी जमीन = मोठया नद्यांच्या खोर्यांतील पंधरा - वीस फूट खोल काळी माती असलेली जमीन ; कूर्याट जमीन = कों . ) डोंगराच्या उतारावर ठिकठिकाणीं बांध घालून केलेली भात जमीन .
खाजण - खारी जमीन = खाडी अडवून केलेली ; हीस गझणी , कनटूर , सापळ , भाटी इ० नावें आहेत .
पुळणवट =( कों . ) वाळूची किंवा रेताड जमीन ; हींत नारळाची लागवड होते . हीस रेवे , रेवट , शीट्टा इ० नावें आहेत .
बांधणरब्बी =( कों . ) डोंगराच्या माथ्यावरील कातळांत भोंवतालची माती येऊन झालेली.
मळखंडी = ह्या जमीनी गाळानें तयार झालेल्या असतात . त्यांचीं खांचरें बनवीत नाहींत . त्या देशांतील जिराईत जमिनीसारख्या मोकळया ठेवितात . अशा जमिनीवर ठाणें , कुलावा जिल्ह्यांत पावसाळी गवत होतें . या प्रकारच्या जमीनींत मानवट म्हणून एक भेद आहे . घाटावरील करळ जमीन व कोंकणांतील मानवट जमीन यांत बरेंच साम्य आहे.
मळई = नदीकांठची , गाळानें सांचलेली .
वायंगण =( राजा . ) पावसाळी भात काढल्यावर रब्बीच्या वेळीं डोंगरांतील पाटाच्या पाण्यावर भाताचें दुसरें पीक काढितां येणारी .
वरकस = डोंगराच्या उतारावरील जमीन . हिचें भरोड असें दुसरें नांव आहे . हिचे प्रकार दोन :- डोंगरी व माळ पहिलीची मशागत हातांनीं खणून करतात . जंगली भागांत हिच्यांत कुमरा - डाहळी या पध्दतीनें नाचणी , वरी , सावा , खुरासणी तीळ इ० पिकें काढितात , दुसरींत बैलाची नांगरट करितां येते .
शेळ जमीन = डोंगराच्या खोलगट भागांत असणारी व सतत पाण्याचा झिरपा असणारी.
मळी जमीन = दरीच्या पायथ्याशीं असणारी जमीन . हीस बैलू , गादळ अशीं दुसरीं नावें आहेत . [ फा . झमीन ; झेन्द , झेम ] ( वाप्र . )
म्ह० जमीन बादशहाची लेक माय - बापाची . सामाशब्द
-
०अस्मान एक होणें
- सपाटून पाऊस पडणें ; धुरळा , धुकें यांनीं दिशा धुंद होणें .
- ( ल ) अतिशय गर्विष्ठ होणें .
-
०अस्मानाचें अंतर फार मोठें अंतर , तफावत .
Site Search
Input language: