व्यस्त

{ vyasta }

हिन्दी (hindi) WN

 adjective  जो किसी कार्य में रत या लगा हो   Ex. व्यस्त जीवन के बाद भी वह व्यायाम के लिए समय निकाल लेता है ।

MODIFIES NOUN:

जंतु

ONTOLOGY:

अवस्थासूचक (Stative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

मसरूफ़ मसरूफ

Wordnet:

asm ব্যস্ত

bd मुखुब

guj વ્યસ્ત

kan ಕಾರ್ಯನಿರತ

kas آوُر

kok व्यस्त

mal തിരക്കുള്ള

mar व्यग्र

mni ꯊꯕꯛ꯭ꯆꯤꯟꯕ

nep व्यस्त

ori ବ୍ୟସ୍ତ

pan ਰੁਝੇਵਾਂ

san क्रियावत्

urd مصروف , مشغول , سرگرم

 adjective  भीड़-भाड़वाला या जहाँ कुछ कार्य हो रहे हों   Ex. मुम्बई एक व्यस्त शहर है ।

MODIFIES NOUN:

वस्तु स्थान

ONTOLOGY:

अवस्थासूचक (Stative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

Wordnet:

ben ব্যস্ত

kan ತೊಡಗಿದ

kok व्यस्त

mal തിരക്ക് പിടിച്ച

mar व्यस्त

mni ꯆꯤꯟꯕ

san व्यस्त

tel అస్తవ్యస్తమైన

कोंकणी (Konkani) WN

 adjective  आपल्याच कामांत गुंग आसपी   Ex. तो सकाळच्यान आपल्या कामांत व्यस्त आसा

MODIFIES NOUN:

जीव

ONTOLOGY:

अवस्थासूचक (Stative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

दंग गुल्ल मग्न

Wordnet:

asm ব্যস্ত

bd मुखुब

guj વ્યસ્ત

hin व्यस्त

kan ಕಾರ್ಯನಿರತ

kas آوُر

mal തിരക്കുള്ള

mar व्यग्र

mni ꯊꯕꯛ꯭ꯆꯤꯟꯕ

nep व्यस्त

ori ବ୍ୟସ୍ତ

pan ਰੁਝੇਵਾਂ

san क्रियावत्

urd مصروف , مشغول , سرگرم

 adjective  गर्दी आशिल्लें वा जंय कसलेंय काम करतात अशें   Ex. मुंबय एक व्यस्त शार

MODIFIES NOUN:

वस्तू थळ

ONTOLOGY:

अवस्थासूचक (Stative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

गजबजिल्लें

Wordnet:

ben ব্যস্ত

kan ತೊಡಗಿದ

mal തിരക്ക് പിടിച്ച

mar व्यस्त

mni ꯆꯤꯟꯕ

san व्यस्त

tel అస్తవ్యస్తమైన

A dictionary, Marathi and English

   vyasta p S Separate, several, distinct. 2 Of reversed or disturbed order. 3 Bewildered, confounded, perplexed. 4 Diffused throughout; present distributively; inherent severally and pervasively. A profound term of Hindú metaphysics. See व्यष्टि & समष्टि.

Aryabhushan School Dictionary

 p   Separate. Of reversed order. Bewildered.

मराठी (Marathi) WN

 adjective  गर्दी असलेला तसेच सतत जिथे काही ना काही कार्य चालू असलेला   Ex. मुंबई हे एक व्यस्त शहर आहे.

MODIFIES NOUN:

गोष्ट ठिकाण

ONTOLOGY:

अवस्थासूचक (Stative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

Wordnet:

ben ব্যস্ত

kan ತೊಡಗಿದ

kok व्यस्त

mal തിരക്ക് പിടിച്ച

mni ꯆꯤꯟꯕ

san व्यस्त

tel అస్తవ్యస్తమైన

महाराष्ट्र शब्दकोश

 वि.  १ वेगळा ; पृथक ; भिन्न . २ उलटया , विपरीत क्रमाचा . कालक्रीडित हे बघून रडला , हे व्यस्त कांही नसे । - केक ५३ . ३ गोंधळलेला ; बावरलेला ; अस्वस्थ . ४ सर्वत्र पसरलेला ; वाटलेला ; पृथकभूत असलेला . व्यष्टि पहा . ५ ( गणित ) दोन परिमेयांचा परस्पराशी असा संबंध की एक वाढताना दुसरे कमी होत जावयाचे ; विपरीत . [ सं . ]
०प्रमाण  न. ( गणित ) एक कमी झाले असतां दुसरे वाढणारे प्रमाण . व्यस्ताव्यस्त - वि . १ अस्ताव्यस्त पहा . २ वेडेवांकडे . व्यस्ताव्यस्त गातां बोलतां सुशब्दें सन्मानिती । - सप्र १९ . ११ . व्यस्ती - वि . उफराटी ; व्यस्त . बहु असत्किया व्यस्ती । या नांव बध्द । - दा ५ . ७ . ३५ .

नेपाली (Nepali) WN

 adjective  जुन कुनै काममा रतिएको वा लागेको छ   Ex. उनी बिहानदेखि नै आफ्नो कार्यमा व्यस्त छन्

MODIFIES NOUN:

जन्तु

ONTOLOGY:

अवस्थासूचक (Stative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

लगनशील बेफुर्सद

Wordnet:

asm ব্যস্ত

bd मुखुब

guj વ્યસ્ત

hin व्यस्त

kan ಕಾರ್ಯನಿರತ

kas آوُر

kok व्यस्त

mal തിരക്കുള്ള

mar व्यग्र

mni ꯊꯕꯛ꯭ꯆꯤꯟꯕ

ori ବ୍ୟସ୍ତ

pan ਰੁਝੇਵਾਂ

san क्रियावत्

urd مصروف , مشغول , سرگرم

A Sanskrit English Dictionary

व्य्-अस्त  mfn.  mfn. cut in pieces, dismembered (said of वृत्र), [RV. i, 32, 7] torn asunder, gaping, [TPrāt.]

ROOTS:

व्य् अस्त

व्य्-अस्ते काले   severed, separated, divided, distinct (, ‘at different times’, ‘now and then’), single, simple, [Mn.]; [MBh.] &c.

ROOTS:

व्य् अस्ते काले

   multiplied, various, manifold, [Prab.]; [Kāvyâd.]
   opposed to, inverse, reverse (See comp.)
   disordered, disarranged, confused, bewildered (See comp.)
   scattered, dispersed, [Jyot.]; [Uttarar.]
   expelled, removed, [Megh.]
   spread, extended (See comp.)
   changed, altered (See comp.)
सम्-अस्त   inherent in or pervading all the several parts of anything (in phil. opp. to ), penetrated, pervaded

ROOTS:

सम् अस्त

The Practical Sanskrit-English Dictionary

व्यस्त [vyasta] p.p. p.  p. p.
   Cast or thrown asunder, tossed about; विषज्योतिरुज्जृम्भणोट्टामरव्यस्तविस्तारिदोः खण्डपर्यासितक्ष्माधरम् [Māl. 5.23.]
   Dispersed, scattered; कल्पाक्षेपकठोरभैरवमरुद्- व्यस्तैरवस्तीर्यते [U.5.14.]
   Dispelled, cast away.
   Separated, divided, severed; ते युष्मासु समस्ताश्च व्यस्ताश्चैवेह सद्गुणाः [Mb.3.1.32;] चतुर्बुगेष्वथ व्यस्ता द्वापरादौ महर्षिभिः [Bhāg. 12.6.46;] [Śiva-Mahimna 4;] हिमवति जलधौ च व्यस्ततोयेव गङ्गा [V.5.22.]
   Taken or considered separately, taken singly (opp. समस्त); एभिः समस्तैरपि किमस्य किं पुनर्व्यस्तैः [U.5;] तदस्ति किं व्यस्तमपि त्रिलोचने [Ku.5.72.]
   Simple, uncompounded (as a word).
   Manifold, different.
   Removed, expelled; शस्त्रव्यस्तसमुद्रदत्तविषयं लब्ध्वा तपस्तप्यते [Mv.2.19.]
   Agitated, troubled, confused.
   Disordered, out of order, disarranged.
   Reversed, upset.
   Inverse (as ratio); ह्रदाम्भसि व्यस्तवधूकराहते रवं मृदङ्ग- ध्वनिधीरमुज्झति [Ki.8.43.]
   Pervading, inherent in.-स्तम् n. Rotation, turning; अयनपरिवृत्तिर्व्यस्तशब्देनोच्यते ŚB. on [MS.6.5.37.]
-स्तम्   ind. Severally, separately, singly. -Comp.
-केश a.  a. with disordered or dishevelled hair.
-त्रैराशिकम्   the rule of three inverted.
-न्यास a.  a. rumpled (as a couch).
   पदम् (in law) a confused statement (of a case).
   an uncompounded or simple word.
-पुच्छ a.  a. having an extended tail.
-विधिः   inverted rule.
-वृत्ति a.  a. the meaning of which is changed, which has lost its force (as a word); व्रीडमावहति मे स संप्रति व्यस्तवृत्तिरुयोन्मुखे त्वयि [R.11.73.]

Shabda-Sagara

व्यस्त  mfn.  ( -स्तः-स्ता-स्तं)
   1. Confounded, confused, bewildered.
   2. Per- vaded, penetrated, spread.
   3. Present and essential, or inherent in all the parts of any thing, in opposition to the Samasta, or that which pervades the whole together.
   4. Reverse, inverse.
   5. Oppo- site.
   6. Opposed to, set or struck against.
   7. Tossed, thrown up or about.
   8. Reversed, inverted.
   9. Different, manifold.
   10. Divi- ded, severed.
   11. Simple, uncompounded.
    E. वि severally, &c., अस् to be or pervade, aff. क्त .

ROOTS:

वि अस् क्त .

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

 adjective  यत्र निरन्तरं कार्यं प्रचलति।   Ex. मुम्बई व्यस्तं नगरम् अस्ति।

MODIFIES NOUN:

स्थलम् वस्तुः

ONTOLOGY:

अवस्थासूचक (Stative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

Wordnet:

ben ব্যস্ত

kan ತೊಡಗಿದ

kok व्यस्त

mal തിരക്ക് പിടിച്ച

mar व्यस्त

mni ꯆꯤꯟꯕ

tel అస్తవ్యస్తమైన

 adjective  कस्मिन्नपि कार्ये रतः।   Ex. सः कृषिकार्ये व्यस्तः।

MODIFIES NOUN:

प्राणी

ONTOLOGY:

संबंधसूचक (Relational) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

कार्यरत अभिमुख परायण

Wordnet:

asm লগা

bd नांथाब

ben জড়ো হওয়া লোক

guj કાર્યરત

hin जुटा

kan ನಿರತನಾದ

kok गुंथिल्लें

mal വ്യാപൃതനായ

mar लागलेला

mni ꯄꯨꯛꯅꯤꯡ꯭ꯆꯪꯕ

nep जुटेको

ori ଖାଉଥିବା

pan ਲੱਗਾ

tam வேலையில்ஈடுபட

tel నిమగ్నమైన

urd مصروف , مشغول

   See : गुणित, परिवर्तित, विकीर्ण