अतिशय

{ atiśayḥ }

हिन्दी (hindi) WN

See : अत्यधिक

A dictionary, Marathi and English

; importunity &c. 3 Pressing at an entertainment or feast.
Superabundant, excessive, immoderate, too or very much or many.
atiśaya . Add as a phrase:--अतिशय करणें To commit extravagance or excess; to exceed or transgress contumaciously. Ex. म्हणें भगवत्सता प्रमाण येथें ॥ मी अतिशय व्यर्थ कां करूं ॥.

Aryabhushan School Dictionary

 m  Excessiveness.
a   Excessive.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

वि.  अत्याधिक , अतोनात , अपरिमित , अफाट , अलोट , कितीतरी , पुष्कळ , फार , विपुल :
वि.  अमर्याद , बेसुमार , बेह्द्द , वाजवीपेक्षा जास्त .

मराठी (Marathi) WN

See : खूप, आतोनात, अत्यंत

महाराष्ट्र शब्दकोश

 पु. 
वि.  फार ; विपुल ; बहुत ; वाजवीपेक्षां जास्त ; भरमसाट .
वैपुल्य ; बाहुल्य ; विपुलता ; भरमसाटपणा .
अतिरेक ; अत्याचार ; दांडगाई . जो हा करुं अतिशय । कांहो तुम्हां दया नये । - तुगा ५२५ .
मेजवानींत जेवण्याचा आग्रह .
अति प्रसंग ; अनर्थ . तेवींचि संजयो म्हणे चित्तीं । हा अतिशयो या नृपती । - ज्ञा १७ . ४३१ .
निकड ; तक्रार ; त्रागा ; जिकीर ; करडा अंमल . तथापि अतिशय करतील . - रा ३ . ४३६ .
नेट ; माथेफोड . म्हणे भगवत्सत्ता प्रमाण येथें । मी अतिशय व्यर्थ कां करुं ॥ ( क्रि० करणें ). [ सं . ]

नेपाली (Nepali) WN

See : धेरै

A Sanskrit English Dictionary

अति-शय    a &c. See 1. अति- √ 1. शी.

ROOTS:

अति शय

अति-शय  m.  b m. pre-eminence, eminence

ROOTS:

अति शय

superiority in quality or quantity or numbers
advantageous result
one of the superhuman qualities attributed to जैन अर्हत्s
अति-शय  mfn.  mfn. pre-eminent, superior, abundant, [ŚāṅkhBr. &c.]

ROOTS:

अति शय

The Practical Sanskrit-English Dictionary

अतिशयः [atiśayḥ]   [शी-अच्]
Excess, pre-eminence, excellence; वीर्य˚ [R.3.62;] महिम्नां...अतिशयः [U.4.21;] तस्मिन् विधानातिशये विधातुः [R.6.11] excellence, highest perfection of art.
Superiority (in quality, rank, quantity &c.); महार्घस्तीर्थानामिव हि महतां कोऽप्यतिशयः [U.6.11;] often in comp. with adjectives, in the sense of 'exceedingly'; ˚रमणीयः [Mu.3;] आसीदतिशयप्रेक्ष्यः [R.17.25;] मुक्ता गुणातिशयसंभृतमण्डनश्रीः [V.5.19;] or with nouns, meaning 'excellent'; 'excessive'; 'very great'; ˚रयः, अश्वातिशयम् K.8 the best of horses; ˚दारिद्य्रोपहताः.
Advantageous result, one of the superhuman qualities attributed to Jain saints. -a. [अतिशयः अस्त्यर्थे अच् Superior, pre-eminent, excessive, very great, abundant.-Comp.
-उक्तिः  f. f.
exaggerated or hyperbolical language, extreme assertion.
a figure of speech, (corr. to hyperbole) said to be of 5 kinds in [S. D.,] but of 4 in K. P.; निगीर्याध्यवसानं तु प्रकृतस्य परेण यत् । प्रस्तुतस्य यदन्यत्वं यद्यर्थोक्तौ च कल्पनम् ॥ कार्यकारणयोर्यश्च पौर्वापर्य- विपर्ययः । विज्ञेयातिसयोक्तिः सा; Ex. of the first kind: कमल- मनम्भसि कमले च कुवलये तानि कनकलतिकायाम् । सा च सुकुमार- सुभगेत्युत्पातपरम्परा केयम् ॥
verbosity.

Shabda-Sagara

अतिशय   If an adj. mas. only. ( -यः) If an adverb
 n.  ( -यं) much, excessive.
E. शीङ to sleep; अति being prefixed, to excel; aff. अच्

ROOTS:

शीङ अति अच्

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

See : अतीव