Dictionaries | References

गम्

   { gam-, gam }
Script: Devanagari

गम्     

Puranic Encyclopaedia  | English  English

गम्     

जीवशास्त्र | English  Marathi
= gamo-

गम्     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
गम्  f. 1.Ved.cl. 1. P.ग॑मति ([Naigh.] ; Subj.गमम्, ग॑मत् [गमातस्, गमाथ, [AV.] ], गमाम, गमन्, [RV.] ; Pot.गमे॑म, [RV.] ; inf.ग॑मध्यै, [RV. i, 154, 6] ); cl. 2. P.ग॑न्ति ([Naigh.] ; Impv. 3. sg.गन्तु, [2. sg.गधि See -, or गहि See अधि-, अभ्य्-आ-, -, उपा--], 2. pl.ग॑न्ता or गन्तन, [RV.] ; impf. 2. and 3. sg.अ॑गन् [[RV.] ; [AV.] ], 1. pl.अ॑गन्म [[RV.] ; [AV.] ; cf.[Pāṇ. 8-2, 65] ], 3. pl.अ॑ग्मन्, [RV.] ; Subj. [or aor.Subj.cf.[Pāṇ. 2-4, 80] ; [Kāś.] ] 1. pl.गन्म, 3. pl.ग्म॑न्, [RV.] ; Pot. 2. sg.गम्यास्, [RV. i, 187, 7] ; Prec. 3. sg.गम्या॑स्, [RV.] ; pr. p.ग्म॑त्, x, 22, 6) : cl. 3. P.जगन्ति ([Naigh. ii, 14] ; Pot.जगम्याम्, °यात्, [RV.] ; [Hir. i, 8, 4] ; impf. 2. and 3. sg.अजगन्, 2. pl.अजगन्त or °तन, [RV.] ) : Ved. and Class. cl. 1. P. (also Ā.[MBh.] &c.), with substitution of गच्छ् ([= βάσκ-ω]) for , ग॑च्छति (cf.[Pāṇ. 7-3, 77] ; Subj.गा-च्छाति, [RV. x, 16, 2] ; 2. sg.गच्छास् [[RV. vi, 35, 3] ] or गच्छासि [[AV. v, 5, 6] ]; 2. pl.गच्छात, [RV. viii, 7, 30] ; 3. pl.ग॑च्छान्, [RV. viii, 79, 5] ; impf.अ॑गच्छत्; Pot.गच्छेत्; pr. p.ग॑च्छत्, [RV.] &c.; aor.अगमत्, [Pāṇ. 3-1, 55; 6-4, 98] ; [Kāś.] ; for Ā. with prepositions cf.[Pāṇ. 1-2, 13] ; 2nd fut.गमिष्यति, [AV.] &c.; 1st fut.ग॑न्ता [[Pāṇ. 7-2, 58] ] [RV.] &c.; perf. 1. sg.जगमा [[RV.] ], 3. sg.जगाम, 2. du.जग्मथुर्, 3. pl.जग्मु॑र्, [RV.] &c.; p.जगन्व॑स् [[RV.] &c.] or जग्मिवस्, [Pāṇ. 7-2, 68] f.जग्मु॑षी, [RV.] &c. ; Ved.inf.ग॑न्तवे, ग॑न्तवै॑; Class.inf.गन्तुम्: Ved.ind.p.गत्वाय, गत्वी॑; Class.ind.p.गत्वा॑ [[AV.] &c.], with prepositions -गम्य or -गत्य, [Pāṇ. 6-4, 38] )
to go, move, go away, set out, come, [RV.] &c.;
to go to or towards, approach (with acc. or loc. or dat. [[MBh.] ; [Ragh. ii, 15; xii, 7] ; cf.[Pāṇ. 2-3, 12] ] or प्रति [[MBh.] ; [R.] ]), [RV.] &c.;
to go or pass (as time e.g.काले गच्छति, time going on, in the course of time), [R.] ; [Ragh.] ; [Megh.] ; [Naiṣ.] ; [Hit.] ;
to fall to the share of (acc.), [Mn.] &c.;
to go against with hostile intentions, attack, [L.] ;
to decease, die, [Cāṇ.] ;
to approach carnally, have sexual intercourse with (acc.), [ĀśvGṛ. iii, 6] ; [Mn.] &c.;
to go to any state or condition, undergo, partake of, participate in, receive, obtain (e.g.मित्रतां गच्छति, ‘he goes to friendship’ i.e. he becomes friendly), [RV.] ; [AV.] &c.;
जानुभ्याम् अवनीं-√ गम्, ‘to go to the earth with the knees’, kneel down, [MBh. xiii, 935] ; [Pañcat. v, 1, 10/11] ;
धरणीं मूर्ध्ना-√ गम्, ‘to go to the earth with the head’, make a bow, [R. iii, 11, 6] ;
म॑नसा-√ गम्, to go with the mind, observe, perceive, [RV. iii, 38, 6] ; [VS.] ; [Nal.] ; [R.] ;
(without म॑नसा) to observe, understand, guess, [MBh. iii, 2108] ;
(especially Pass.गम्यते, ‘to be understood or meant’), [Pāṇ.] ; [Kāś.] and, [L.] Sch.;
दोषेण or दोषतो-√ गम्, to approach with an accusation, ascribe guilt to a person (acc.), [MBh. i, 4322 and 7455] ; [R. iv, 21, 3] :
Caus.गमयति ([Pāṇ. 2-4, 46] ; Impv. 2. sg.ved.गमया or गामय [[RV. v, 5, 10] ], 3. sg.गमयतात्, [AitBr. ii, 6] ; perf.गमयां॑ चकार, [AV.] &c.)
to cause to go ([Pāṇ. 8-1, 60] ; [Kāś.] ) or come, lead or conduct towards, send to (dat.[AV.] ), bring to a place (acc. [[Pāṇ. 1-4, 52] ] or loc.), [RV.] &c.;
to cause to go to any condition, cause to become, [TS.] ; [ŚBr.] &c.;
to impart, grant, [MBh. xiv, 179] ;
to send away, [Pāṇ. 1-4, 52] ; [Kāś.] ;
‘to let go’, not care about, [Bālar. v, 10] ;
to excel, [Prasannar. i, 14] ;
to spend time, [Śak.] ; [Megh.] ; [Ragh.] &c.;
to cause to understand, make clear or intelligible, explain, [MBh. iii, 11290] ; [VarBṛS.] ; [L.] Sch.;
to convey an idea or meaning, denote, [Pāṇ. 3-2, 10] ; [Kāś.] ;
(causal of the causal) to cause a person (acc.)
to go by means of another, [Pāṇ. 1-4, 52] ; [Kāś.] :
Desid.जि॑गमिषति ([Pāṇ., or] जिगांसते, [Pāṇ. 6-4, 16] ; [Siddh.] ; impf.अजिगांसत्, [ŚBr. x] )
to wish to go, be going, [Lāṭy.] ; [MBh. xvi, 63] ;
to strive to obtain, [ŚBr. x] ; [ChUp.] ;
to wish to bring (to light, प्रका॑शम्), [TS. i] :
Intens.ज॑ङ्गन्ति ([Naigh.] ), जङ्गमीति or जङ्गम्यते ([Pāṇ. 7-4, 85] ; [Kāś.] ),
to visit, [RV. x, 41, 1] (p.ग॑निग्मत्), [VS. xxiii, 7] (impf.अगनीगन्);

गम्   [cf.βαίνω; Goth.qvam; Eng.come; Lat.venio for gvemio.]
गम्   2.gen.abl.ग्म॑स् See 2.क्ष॑म्.

गम्     

गम् [gam]   1 P. (गच्छति, जगाम, अगमत्, गमिष्यति, गन्तुम्, गत desid.; जिगमिषति, जिगांसते Ātm.; freq. जङ्गम्यते; जङ्गमीति or जङ्गन्ति)
To go, move in general; गच्छत्वार्या पुनर्दर्शनाय [V.5;] गच्छति पुरः शरीरं धावति पश्चादसंस्तुतं चेतः [Ś.1.33;] क्वाधुना गम्यते 'where art thou going'.
To depart, go forth, go away, set forth or out; उत्क्षिप्यैनां ज्योतिरेकं जगाम [Ś.5.3.]
To go to, reach, resort to, arrive at, approach; यदगम्योऽपि गम्यते [Pt.1.7;] एनो गच्छति कर्तारम् [Ms.8.19] the sin goes to (recoils on) the doer; 4.199; so धरणिं मूर्ध्ना गम् &c.
To pass, pass away, elapse (as time); दिनेषु गच्छत्सु [R.3.8] as days rolled on, in course of time; [Me.85;] काव्यशास्त्रविनोदेन कालो गच्छति धीमताम् [H.1.1;] गच्छता कालेन in the long run.
To go to the state or condition of, become, undergo, suffer, partake of &c. (usually joined with nouns ending in.
-ता, -त्व   &c., or any noun in the acc.); गमिष्या- म्युपहास्यताम् [R.1.3;] पश्चादुमाख्यां सुमुखी जगाम [Ku.1.26] went by or received the name of Umā; so तृप्तिं गच्छति becomes satisfied; विषादं गतः became dejected; कोपं न गच्छति does not become angry; आनृण्यं गतः became released from debt; मनसा गम् to think of, remember; [Ku.2.63;] वृषेण गच्छतः riding a bull; [Ku.5.8.]
To cohabit, have sexual intercourse with; गुरोः सुतां ... यो गच्छति पुमान् [Pt.2.17;] [Y.1.8.] -Caus. (गमयति-ते)
To cause to go, lead or reduce to (as a state); गमितः गतिम् [Ku.4.24;] [Bh.3.38;] [Ki.2.7.]
To spend, pass (as time).
To make clear, explain, expound.
To signify, denote, convey an idea or sense of; द्वौ नञौ प्रकृतार्थ गमयतः 'two negatives make one affirmative'.
To send to.
To bring to a place (acc.).
To impart, grant, bestow.
To intend, mean.

गम्     

See : कामय

Related Words

गम्   अस्तं गम्   आकाशेन गम्   एकत्र गम्   क्षयं गम्   लयं गम्   शोषं गम्   collapse   لوسُن   ডুব যোৱা   ଅସ୍ତ ହେବା   અસ્ત થવું   मावळणे   मावळप   அஸ்தமி   అస్తమించుట   അസ്തമിക്കുക   give   give way   fall in   meet   ووٚجوٗد خَتَم گَژُھن   বিলুপ্ত হওয়া   বিলুপ্ত হোৱা   ବିଲୁପ୍ତ ହେବା   લુપ્ત થવું   ਲੁਪਤ ਹੋਣਾ   लुप्त होणे   ना जावप   विलुप्त होना   மறைந்துவிடு   అదృశ్యమగుట   ಕಣ್ಮರೆಯಾಗು   കുറ്റിയറ്റുപോവുക   cave in   fly   dry   founder   dry out   ਡੁੱਬਣਾ   set   go down   go under   ডোবা   डूबना   die off   die out   ಮುಳುಗು   wing   गोमा   हाब   यथाभागशस्   break   अनुक्षीय   अस्तं इ   अस्तं या   अस्तं व्रज्   अस्तम् इ   अस्तशिखरम् अवलंब्   अस्तशिखरम् प्राप्   अस्ताचलम् अवलंब्   अस्ताचलम् प्राप्   गुरुस्त्रीगमनीय   गत्वाय   गत्वी   अवगन्तोस्   सागरे मस्ज्   गन्तवे   गमध्यै   गमि   शत्रुसात्   प्रत्यस्तम्   प्रलयता   प्रविगत   प्रेतगति   जग्मान   पर्युपागत   सम्प्रत्यागत   समन्वागत   गच्छत्   गत्वा   अधिजिगांसु   आजिगमिषु   अन्तकपुर   उग्रमणें   उज्जिगमिषा   अर्थपदवी   सुतङ्गम   वामनत्व   वितथता   विप्रता   प्रलयत्व   मेघत्व   नभसङ्गम   निर्जिगमिषु   विवृतता   विश्रम्भता   प्रतिपरिगमन   समवहास्य   समिद्धार   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP