पातालम्

{ pātālam }

The Practical Sanskrit-English Dictionary

पातालम् [pātālam]   [पतत्यस्मिन्नधर्मेण पत्-आलञ्; cf. [Uṇ.1.114] ]
   The last of the seven regions or worlds under the earth said to be peopled by Nāgas. the seven regions are: अतल, वितल, सुतल, रसातल, तलातल, महातल and पाताल.
   The lower regions or world in general; मा मेति व्याहरत्येव तस्मिन् पातालमभ्यगात् [R.15.84;1.8;] पातालान्न विमोचितो बत बली नीतो न मृत्युः क्षयम् Subhāṣ.
   An excavation, a hole.
   Submarine fire.
   (In astrol.) The fourth house or sign from that in which the sun is present.
   लः A kind of instrument for distillation or the calcination and sublimation of metals.
  N. N. of Jupiter's year (of 361 days). -Comp.
-गङ्गा   the Ganges of the lower world.
-ओकस्  m. m.,
-निलयः, -निवासः, -वासिन्  m. m.
   a demon.
   a Nāga or a serpent-demon.
-तलम्, -मूलम्   the bottom of Pātāla.
-मुखम्   a great hollow (महागर्त); यत्त्वद्य पातालमुखे पतन्तं पाणौ गृहीत्वा प्रतिसंहरेत [Mb. 3.268.4.]
-मूलम्   the centre or gravity; आस्ते पातालमूलस्थः शेषोऽशेषसुतर्चितः [V. P.2.5.2.]
-यन्त्रम्   See पातालः (1).

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

 noun  पुराणानुसारेण पृथ्व्याः अधस्तात् वर्तमानेषु सप्तलोकेषु सप्तमः लोकः।   Ex. नागानां निवासः पाताले अस्ति इति मन्यते।

HOLO MEMBER COLLECTION:

त्रिभुवनम्

HYPONYMY:

वितलम्

ONTOLOGY:

काल्पनिक स्थान (Imaginary Place) ➜ स्थान (Place) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

अधोभुवनम् नागलोकः बलिसद्म रसातलम् अर्धः उरगस्थानम्

Wordnet:

ben পাতাল

guj પાતાળલોક

hin पाताल

kan ಪಾತಾಳ

kas تَل پاتال , پاتال

kok पाताळ

mal പാതാളം

mar पाताळ

ori ପାତାଳ

pan ਪਾਤਾਲ

tam பாதாளம்

tel పాతాళం

urd پاتال , تحت الثری , ناگ دنیا

   See : रसातलम्