|
मिथ्या [mithyā] ind. [मिथ्-क्यप्]
Falsely, deceitfully, wrongly, incorrectly; oft. with the force of an adjective; मणौ महानील इति प्रभावादल्पप्रमाणेऽपि यथा न मिथ्या [R.18.42;] यदुवाच न तन्मिथ्या 17.42; मिथ्यैव व्यसनं वदन्ति मृगयामीदृग्विनोदः कुतः [Ś.2.5.]
Invertedly, contrarily.
To no purpose, in vain, fruitlessly; मिथ्या कारयते चारैर्घोषणां राक्षसाधिपः [Bk.8.44;] मिथ्यैष व्यवसायस्ते प्रकृतिस्त्वां नियोक्ष्यति [Bg.18.59.] (मिथ्या वद्-वच् to tell a falsehood, lie. मिथ्या कृ
to falsify.
to contradict. मिथ्या भू to turn out false, be false. मिथ्या ग्रह् to misunderstand, mistake.) At the beginning of comp. मिथ्या may be translated by 'false, untrue, unreal, sham, pretended, feigned' &c. -Comp.
-अध्यवसितिः f. f. a figure of speech, an expression of the impossibility of a thing by making it depend upon an impossible contingency; किंचिन्मिथ्यात्वसिद्ध्यर्थं मिथ्या- र्थान्तरकल्पनम् । मिथ्याध्यवसितिर्वेश्यां वशयेत् खस्रजं वहन् ॥ [Kuval.]
-अपवादः a false charge.
-अभिधानम् a false assertion.
-अभियोगः a false or groundless charge.-अभिशंसनम् calumny, false accusation.
अभिशापः a false prediction.
a false or unjust claim. -आचारa.
acting falsely.
hypocritical.
(रः) wrong treatment (in medic.).
wrong or improper conduct.
a rogue, hypocrite; इन्द्रियार्थान् विमूढात्मा मिथ्याचारः स उच्यते [Bg.3.6.]
-आहारः wrong diet.
-उत्तरम् a false or prevaricating reply.
उपचारः pretended kindness or service; मिथ्योपचारैश्च वशीकृतानां किमर्थिनां वञ्चयितव्यमस्ति [H.]
(in medic.) a wrong treatment of a malady.-कर्मन् n. a false act.
-कारुणिक a. a. pretending to be kind; मिथ्याकारुणिकोऽसि निर्घृणतरस्त्वत्तः कुतोऽन्यः पुमान् [Pt. 5.14.] -क्रोपः,
-क्रोधः feigned anger.
-क्रयः a false price.
-ग्रहः useless obstinacy or persistence.
-ग्रहः, ग्रहणम् misconception, misunderstanding.
-चतुर्विधम् four types of lying; मिथ्यैतन्नाभिजानामि तदा तत्र न संनिधिः । अजातश्चास्मि तत्काटे इति मिथ्याचतुर्विधम् ॥
-चर्या hypocrisy.
-जल्पितम् a false report or speech.
-ज्ञानम् a mistake, error, misapprehension.
-दर्शनम् heresy.
-दृष्टिः f. f. heresy, holding heretic or atheistic doctrines.
-निरसनम् denial by oath.-पण्डित a. educated or learned only in appearance.-पुरुषः a man only in appearance.
-प्रतिज्ञ a. a. false to one's promise, perfidious.
-प्रत्ययः an erroneous perception; यो हि जनित्वा प्रध्वंसते नैतदेवमिति स मिथ्याप्रत्ययः ŚB. on [MS.1.1.2.]
-फलम् an imaginary advantage.-मतिः f. delusion, mistake, errror.
-योगः wrong use or application.
-लिङ्गधर a. a. being anything only in appearance.
-वचनम्, -वाक्यम्, -वादः an untrue speech, a falsehood, lie.
-वाक्, -वादिन् a. a. lying, false, untruthful; मिथ्यावादिनि दूति ...... [K. P.]
-वार्ता a false report.
-व्यापारः meddling with another's affairs.-वृत्त a. of vicious conduct; उद्योगं तव संप्रेक्ष्य मिध्यावृत्तं च रावणम् [Rām.6.17.66.]
-साक्षिन् m. m. a false witness.
|