अर्च्

A Sanskrit English Dictionary

अर्च्    1. cl. 1. P. अ॑र्चति ( Subj. अ॑र्चात् impf. आ॑र्चत्; aor. आर्चीत्, [Bhaṭṭ.], perf. आनर्च 3. pl. आनर्चुः [ [MBh. iii, 988, &c.]], but Ved. आनृचु॑ [ [RV.]]; perf. Ā. ( Pass.) आनर्चे [ [Bhaṭṭ.]], but Ved. स॑म् आनृचे [ [RV. i, 160, 4]]; fut. p. अर्चिष्यत् [ [Mn. iv, 251]]. ind.p., अर्च्य [ [Mn.] &c.; cf. [Pāṇ. 7-1, 38] Sch.] or अर्चित्वा [ [R. iii, 77, 15]], Ved. Inf. ऋच॑से [ [RV. vi, 39, 5 and vii, 61, 6]]) to shine, be brilliant, [RV.];

to praise, sing (also used of the roaring of the मरुत्s, and of a bull [ [RV. iv, 16, 3]]), [RV.]; [AV.]; [ŚBr.], to praise anything to another ( dat.), recommend, [RV.];

to honour or treat with respect, [MBh.] &c.;

to adorn, [VarBṛS.] : exceptionally Ā. (1. pl. अर्चामहे)

to honour, [MBh. ii, 1383]:

Caus. (2. sg. अर्चयस्) to cause to shine, [RV. iii, 44, 2.] Ā. P. to honour or treat with respect, [Mn.]; [MBh.] &c.:

Desid. अर्चिचिषति, to wish to honour, Pāṇ. 6-1, 3 Sch. Ved. Pass. ऋच्यते ( p. ऋच्य॑मान)

to be praised, [RV.]
अर्च्  m.  2. m. ( instr. अर्चा॑) fn. shining, brilliant ([ [Gmn.]]), [RV. vi, 34, 4.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

अर्च् [arc]   1 U. (अर्चति-ते, आनर्च, आर्चित्, अर्चितुम, अर्चित)
   (a) To adore worship, salute, welcome with respect; प्रणम्य चानर्च विशालमस्याः शृङ्गान्तरं द्वारमिवार्थसिद्धेः [R.2.21,] 1.6,9;4.84,12.89; [Ms.3.93;] आर्चिद् द्विजातीन् परमार्थविन्दान् [Bk.1.15,14.63;17.5;] यस्यार्चत्यसौ शासनम् [Mv.1.29] honours, respectfully obeys. (b) To honour,i. e. decorate, adorn; स्वकुसुमैरर्चन्ति गोदावरीम् [U.2.9.]
   To praise (Ved.)
   To shine. 1 P. or Caus.
   To honour, adore, worhip; स्वर्गौकसामर्चितमर्चयित्वा [Ku.1.59.]
   To praise.
   To cause to shine; हर्यन्नुषसमर्चयः [Rv.3.44.2.] -Desid. [अर्चिचिषति] To wish to worship; -With अनु to congratulate, hail with joy.
   प्र to praise, sing praises of.
   to honour, worship; प्रानर्चुरर्च्या जगदर्चनीयम् [Bk.2.2;] -caus. to honour.
   सम् to worship, adore.
   to fix, settle, establish.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

   See : पूजय