निवणें

A dictionary, Marathi and English

nivaṇēṃ n A ring of grass, to be placed under a pitcher &c.
nivaṇēṃ v i To cool--anything heated. Pr. शिजे तों राहवतें निवे तों राहवत नाहीं. 2 fig. To abate or decrease; to be assuaged or mitigated--a pestilence &c., an uproar or a hubbub, anger, lust, cupidity: also to become cool and calm--an inflamed or excited, or a fervid or glowing person. Ex. आपणचि नाहीं निवाला पैं अंगें ॥ व्यर्थ करूं लागे गुरू गुरू ॥. 3 To be spent--a cannon-ball.

Aryabhushan School Dictionary

n   A ring of grass, to be placed under a pitcher &c.
v i   To cool. To abate or decrease. To become cool and calm. To be spent.

महाराष्ट्र शब्दकोश

अ.क्रि.  १ थंड होणे ; उष्णता नाहीशी होणे ; कढतपणा जाणे . २ ( ल . ) हलका , कमी होणे ; शमणे ; शांत होणे ; मिटणे ( राग , दंगल , लोभ , काम इ० ); थंड , शांत होणे ( चिडलेला , रागावलेला माणूस ). न निवे अनुजे बोधितां । - मोरा ४९ . ३ खपणे ; संपणे ( तोफेचे गोळे ४ ( ल . ) आनंदित होणे ; विश्रांतीस राहाणे . पाहे रम्याश्रमपद सीतासी त्यांत ती निवे कांही । - मोवन ४ . १३३ . [ सं . निर्वाणा ] म्ह ० शिजे ती निवे कांही । - मोवन ४ . १३३ . [ सं . निर्वाण ] म्ह ० शिजे तो राहवते निवे तो राहवत नाही . ( डोळे - कान ) निवणे - चित्ताजोगी गोष्ट झाल्यामुळे समाधान होणे . तुज दीधले नाही स्तनपाना । या श्रीमुखाचिया चुंबना । आणि निवतीच ना नयना । खेळतां देखोनी । - कथा ४ . ७ . १७८ .