पवन

{ pavana }

हिन्दी (hindi) WN

   See : हवा, पवनदेव

A dictionary, Marathi and English

   . Air or wind.

Aryabhushan School Dictionary

  m  Air or wind.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 ना.  अनिल , झुळुक , मारूत , समीर , वारा , हवा ;
 ना.  चक्रवात , झंझावात , प्रभंजन , वादळीवारा .

मराठी (Marathi) WN

   See : वायू

महाराष्ट्र शब्दकोश

  पु. ( काव्य ) झंझावात इ० पहा .

नेपाली (Nepali) WN

   See : हावा

A Sanskrit English Dictionary

पवन  f.  m. ‘purifier’, wind or the god of wind, breeze, air ( ifc. f( आ).), [MBh.]; [Kāv.] &c.
   vital air, breath, [Suśr.]; [Sarvad.]
   the regent of the नक्षत्र स्वाति and the north-west region, [Var.]
    N. of the number 5 (from the 5 vital airs), ib.
   a householder's sacred fire, [Hār.]
   a species of grass, [L.]
    N. of a son of मनु उत्तम, [BhP.]
   of a mountain, ib.
   of a country in भरत-क्षेत्र, [W.]
पवन  m.  n. or m. purification, winnowing of corn, [L.]
पवन  n.  n. a potter's kiln, [Śṛṅgār.]
   an instrument for purifying grain &c., sieve, strainer, [AV.]; [ĀśvGṛ.]
   blowing, [Kaṇ.]
   water, [L.]
पवन  mfn.  mfn. clean, pure, [L.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

पवन [pavana] a.  a. Clean, pure; महतां पदपद्मजं परागं पवनानां पवनं ह्युपादिशन्ति [Rām. Ch.2.3.]
-नः   [पू-ल्यु]
   Air, wind; सर्पाः पिबन्ति पवनं न च दुर्बलास्ते Subhāṣ; [Bg.1.31;] पवनपदवी, पवनसुतः &c.; The vital air, breath.
  N. N. of Viṣṇu.
   A householder's sacred fire.
   A purifier (wind); परितो दुरितानि यः पुनीते शिव तस्मै पवनात्मने नमस्ते [Ki.18.37.]
  N. N. of the number five (from the 5 vital airs).
   नम् Purification.
   Winnowing.
   A sieve, strainer.
   Water.
   A potter's kiln (m. also).-नी A broom. -Comp.
-अशनः, -भुज्  m. m. a serpent.
   आत्मजः an epithet of Hanumat.
   of Bhīma.
   fire.
-आशः   a serpent, snake. ˚नाशः
   an epithet of Garuḍa.
   a peacock.
-चक्रम्   Whirl-wind.
   जः, तनयः, भूः, सुतः epithets of Hanumat; संक्षोभं पवनभुवा जवेन नीताः [Śi.4.59.]
-पदवी   The sky, air; त्वामारूढं पवनपदवीम् (प्रेक्षिष्यन्ते पथिकवनिताः) [Me.8.] -वाहनः fire.
-विजयः   a kind of book dealing with omens relating to breath exhaled and inhaled.
   व्याधिः an epithet of Uddhava, a friend and counsellor of Kṛiṣṇa.
   rheumatism.

Shabda-Sagara

पवन  mfn.  ( -नः-ना-नं) Pure, clean.
  m.  ( -नः)
   1. Air, wind, physical or personified, as a deity.
   2. Winnowing grain.
   3. The domestic fire. n. ( -नं)
   1. A potter's kiln.
   2. Water.
   3. Purifying, purification.
    E. पू to be or make pure, aff. ल्युट् or युच्.

ROOTS:

पू ल्युट् युच्

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

   See : पवित्र