ओष्ठ

{ ōṣṭhḥ }

हिन्दी (hindi) WN

See : होंठ

A dictionary, Marathi and English

To kiss. Ex. कोण्ही ओष्ठ ही नाचतां ॥ मुख मुखीं घालनि आस्वादिले ॥

Aryabhushan School Dictionary

 m  A lip.

मराठी (Marathi) WN

See : ओठ

महाराष्ट्र शब्दकोश

 पु. ओठ ; होट पहा . ( सं .)
०आखादणें   मुका घेणें . ' कोण्ही ओष्ठही नाचतां । मुख मुखी घालूनि आखादिलें ॥ - मोल .
०पादी  पु. ( प्राणि .) या वर्गातील प्राण्यांत अगदी पुढच्या दोन पायांचा उपयोग ओठांप्रमाणें चर्वण करण्यास होतो . उ० घोणी इ० प्राणी प्राणिमो १२१
०पुट   न ओठ ( खालचा किंवा वरचा ); ओठाचा पुडा . ' तिऐं बरवी ओष्टपूटे । बिंबफलां पासौनी । ' - शिशु ४११ . ( सं . ओष्ठ + पुट )
०भाषा  स्त्री. ( ओठांची भाषा ) बहिर्‍याशीं बोलतांना स्पष्ट उद्गार न काढतां उद्गाराला अनुसरून ओठ हलविण्याची क्रिया .
०रोग  पु. ओठांचें रोग . ' वातादिपृथक तीन दोषांनी तीन , त्रिदोषापासून एक , आणि रक्तजन्य , मांसजन्य , मेदजन्य व अधिघातजन्य या चार दोषांनी चार असे एकदंर आठ ओष्ठरोग आहेत .' - योर २ . ४४९ .

नेपाली (Nepali) WN

See : ओठ

A Sanskrit English Dictionary

ओष्ठ  m.  m. ( etym. doubtful; √ उष्, [Uṇ. ii, 4]) the lip (generally du.), [RV. ii, 39, 6]; [AV. x, 9, 14; xx, 127, 4]; [VS.]; [ŚBr.]; [Mn.] &c.
the forepart of an अग्निकुण्ड q.v., [Hcat.]
ओष्ठ   [ cf. Zd. aoshtra; O. Pruss. austa, ‘mouth’; O. Slav. usta, ‘mouth.’]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

ओष्ठः [ōṣṭhḥ]   [उष्यते उष्णाहारेण, उष्-कर्मणि थन् [Uṇ.2.4.] ] A lip (lower or upper); द्वावोष्ठौ छेदयेन्नृपः [Ms.8.282;] अधर˚, बिम्ब˚.
-ष्ठी   A creeper bearing a red fruit to which the lip is commonly compared (बिम्बफल; Mar. तोण्डली). (In comp. the अ or आ of words before ओष्ठ may be optionally dropped, and the fem. may end in आ or ई as बिम्बो (म्बौ) ष्ठा. [Vārt. ओत्वोष्ठयोः समासे वा Sk. on [P.VI.1.94.] ] [cf. L. ostium]. -Comp.
-अधरौ, -रम्   the upper and lower lip.
-अवलोप्य a.  a. Which could be eaten with lips; मांसान्योष्ठावलोप्यानि साधनीयानि, देवताः । अश्नन्ति... ॥ [Bk.5.] 14.
-उपमफला, -भा -फला   the creeper Bryonia Grandis (whose fruit resembles a lip. Mar. तोंडली).
-कोपः, -प्रकोपः   a disease of the lips.
-ज a.  a. labial (produced by the lips).
-जाहम्   the root of the lip.
-पल्लवः, -वम्   a sprout-like or tender lip.
-पाकः   The cracking of lips due to cold &c.
-पुटम्   the cavity made by opening the lips.
-पुष्पः -पुष्पम्   the tree वन्धुक (Mar. दुपारी).-रोगः any disease of the lips.

Shabda-Sagara

ओष्ठ  m.  ( -ष्ठः) The lip, especially the upper, &c. du.
 m.  ( ओष्ठौ or ओष्ठाधरौ) The lips: see अधर.
 f.  ( -ष्ठी) A creeper, bearing a red flower, to which the lip is commonly compared, (Bryonia grandis.)
E. उष् to burn, थन् Unadi affix, fem. affix ङीष्: see विम्ब.

ROOTS:

उष् थन् ङीष्: विम्ब