केसरी

{ kesarī }

Puranic Encyclopaedia

KESARĪ   A forest King who lived in the Mahā Meru. While Kesarī was living in the Mahāmeru, Brahmā cursed a celestial maid named Mānagarvā and changed her into a female monkey. She became the wife of Kesarī, under the name Añjanā. For a long time the couple had no children. Añjaña worshipped Vāyu Bhagavān (Wind-God) for a child. Once during this period the gods and hermits went to Parama Śiva and requested him to beget a son to help Mahāviṣṇu who was about to incarnate as Śrī Rāma to kill Rāvaṇa. Śiva and Pārvatī instantly took the form of monkeys and entered the forest for play. They having not returned for a long time the gods asked the wind-god to go in search of them. The wind god came in the form of a great storm and shook the whole of the forest. Still they did not come out. Pārvatī who was pregnant was ashamed to come out. With Śiva she got on an Aśoka tree and sat there. Seeing that tree alone standing motionless in the big storm Vāyu god approached the tree and looked up. Śiva and Pārvatī appeared before Vāyu. Pārvatī refused to take the foetus in the form of monkey to Kailāsa. As Śiva had instructed, Pārvatī gave the child in the womb to the wind-god. It was at this time that Añjanā had prayed to Vāyu for a child. Vāyu gave that child to Añjanā, who gave birth to it. That child was Hanūmān. Thus Hanūmān got the names, Añjanāputra (son of Añjanā), Vāyuputra [son of Vāyu] , Kesariputra (Son of Kesarī) etc. [M.B. Vana Parva, Chapter 417] .

हिन्दी (hindi) WN

 noun  अंजना के पति और हनुमान के पिता   Ex. केशरी सुग्रीव के बहुत प्रिय थे ।

ONTOLOGY:

पौराणिक जीव (Mythological Character) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

केशरी

Wordnet:

kan ಕೆಸರೀ

pan ਕੇਸਰੀ

tam கேசரி

tel కెసరీ

urd کیسری , کیشری

 noun  एक प्रकार का बंदर   Ex. केसरी पेड़ की एक ऊँची शाखा पर बैठा है ।

ONTOLOGY:

स्तनपायी (Mammal) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

केशरी

Wordnet:

kas کیسری

urd کسیری , کیشری

   See : सिंह, घोड़ा, केसरिया, ज़ाफ़रानी, केसरिया, घोड़ा, सिंह

कोंकणी (Konkani) WN

 adjective  केसराच्या रंगाचें   Ex. यज्ञाचे सुवातेर जाग्या जग्यार केसरी बावटे हुबताले

MODIFIES NOUN:

वस्तू

ONTOLOGY:

रंगसूचक (colour) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

भगवो शिंदुरी

Wordnet:

asm হালধীয়া

bd गोमोलें

ben কেসর রঙের

guj કેશરી

hin केसरिया

kan ಕೇಸರೀಯ

kas کۄنٛگہٕ رنٛگہٕ

mal കുങ്കുമ നിറമുള്ള

mar भगवा

mni ꯀꯨꯝ ꯀꯨꯝ꯭ꯃꯆꯨꯒꯤ

nep केसरी

ori କୁଂକୁମ ରଙ୍ଗଯୁକ୍ତ

pan ਕੇਸਰੀ

san केसरवर्ण

tam சிவப்புநிற

tel కాషాయపు

urd زعفرانی , کیسریا , کیسری

 adjective  केशराच्या रंगाचें   Ex. केसरी साडी ताका सोबून दिसताली

MODIFIES NOUN:

वस्तू

ONTOLOGY:

संबंधसूचक (Relational) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

भगवें

Wordnet:

bd कुसुम गाबनि

ben কুসুম রঙের

guj લાલ

hin कुसुंभी

kan ಹೂವಿನ ಬಣ್ಣ

kas کُسُم رَنٛگُک

mal ചുന്നതായ

mar कुसुंबी

nep कुसुमे

ori କୁଙ୍କୁମରଙ୍ଗୀ

pan ਕੁਸੰਭੀ

tam குங்குமப்பூ நிற

tel పూవు రంగు

urd کسمی , کسمبھی

 noun  अंजनीचो घोव आनी हनुमानाचो बापूय   Ex. केसरी सुग्रीवाक खूब लागींचे आशिल्ले

ONTOLOGY:

पौराणिक जीव (Mythological Character) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

केशरी

Wordnet:

kan ಕೆಸರೀ

pan ਕੇਸਰੀ

tam கேசரி

tel కెసరీ

urd کیسری , کیشری

 noun  संत्राच्या कोराचो रंग   Ex. चित्रकार आपल्या चित्रांक केसरी रंगान रगयता

ONTOLOGY:

वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

asm কমলা

bd खमला गाब

ben কমলা রঙ

guj નારંગી

hin नारंगी रंग

kan ಕಿತ್ತಳೆ ಬಣ್ಣ

kas گۄسٲنۍ رَنٛگ

mal പാടലവര്ണ്ണം

mni ꯀꯣꯝꯂꯥꯔꯣꯡ

nep सुन्तले रङ्ग

pan ਨਾਰੰਗੀ ਰੰਗ

san नारङ्गवर्णः

tam ஆரஞ்நிறம்

urd نارنگی , نارنگی رنگ

 noun  एके तरेचो माकड   Ex. केसरी झाडाच्या उंचेल्या खांद्यार वचून बसला

ONTOLOGY:

स्तनपायी (Mammal) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

kas کیسری

urd کسیری , کیشری

   See : शेंदुरी

A dictionary, Marathi and English

   . 2 Stringy or fibrous--a mango.
   2 A rope of hair.
   A lion, Ex. किं तृणपाशें महा के0 ॥ जरि गुंतोनि पडेल ॥.

Aryabhushan School Dictionary

  f  A rope of hair. A circlet of hair (to be tied round the necks of cows etc., as security against an evil eye, &c.).
  m  A lion.
  f  A flower-tree and its flower.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 ना.  कंठीरव , पंचानन , मृगेंद्र , वनराज , शार्दूल , सिंह .

मराठी (Marathi) WN

 noun  मारोतीचे वडील   Ex. केसरी हा वानरांचा राजा होता.

ONTOLOGY:

पौराणिक जीव (Mythological Character) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

kan ಕೆಸರೀ

pan ਕੇਸਰੀ

tam கேசரி

tel కెసరీ

urd کیسری , کیشری

 noun  एक प्रकारचे माकड   Ex. केसरी झाडाच्या एका उंच फांदीवर बसला आहे.

ONTOLOGY:

स्तनपायी (Mammal) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

केशरी

Wordnet:

kas کیسری

urd کسیری , کیشری

   See : सिंह, सिंह

महाराष्ट्र शब्दकोश

 वि.  १ केशरी वस्त्रांनी आच्छादिलेलें ; केशरी रंगाचा पोशाख घातलेला . केशरी - रा पहा . २ रेषा असलेला ( आंबा )
  स्त्री. १ पाचेंचें झाड व त्यांचें फुल . २ भातांचें लोंगर ; घोंस .- पु . सिंह . ऐसें कलुषकरिकेसरी । ' - ज्ञा . १७ . ४२३ . ' कृष्णकेसरीची संपत्ती । चैद्यजंबुक जैं गा नेती । ' - एरुस्व ४ . १७ . ( सं . केसरी )
  स्त्री. १ दृष्ट लांगूं नये . म्हणुन ( अस्वलांच्या ) केसांची केलेली दोरी . जनावरांच्या गळ्यांत बांधतात . ती . २ केसांची दोरी . ( केस + सरी )

नेपाली (Nepali) WN

 adjective  केसर रङ्गको   Ex. यज्ञ स्थलको ठाउँ-ठाउँमा केसरी रङ्गका ध्वजा लहराइरहेका थिए

MODIFIES NOUN:

वस्तु

ONTOLOGY:

रंगसूचक (colour) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

केशरी

Wordnet:

asm হালধীয়া

bd गोमोलें

ben কেসর রঙের

guj કેશરી

hin केसरिया

kan ಕೇಸರೀಯ

kas کۄنٛگہٕ رنٛگہٕ

kok केसरी

mal കുങ്കുമ നിറമുള്ള

mar भगवा

mni ꯀꯨꯝ ꯀꯨꯝ꯭ꯃꯆꯨꯒꯤ

ori କୁଂକୁମ ରଙ୍ଗଯୁକ୍ତ

pan ਕੇਸਰੀ

san केसरवर्ण

tam சிவப்புநிற

tel కాషాయపు

urd زعفرانی , کیسریا , کیسری

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

 noun  एकः राजपुत्रः ।   Ex. केसरी ललित विस्तरे उल्लिखितः अस्ति
   See : सिंहः