नको

A dictionary, Marathi and English

nakō ad A particle of prohibition,--No! don't! forbear! It becomes नका with sec. per. pl. imp. mood. It is used also as an adverb of refusal; implying dislike, disapprobation, or absence of desire. Ex. मला कोणताही पदार्थ नको; त्याला काम करायास नको. In this sense it takes a plural form, नकोत. It implies also the absence of demand, requirement, or necessity. Ex. हें उघड करून दाख- वायास बहुत आयास नको. नको नको होणें in. con. To be averse or disinclined.

Aryabhushan School Dictionary

ad Pl  of q. v.

महाराष्ट्र शब्दकोश

क्रि० १ द्वितीयपुरुषी निषेधार्थी आज्ञार्थी रुप . जसेः - तूं जाऊं नको . याचे आज्ञार्थी द्वितीयपुरुषाचे बहुवचन नका असे होते . जसेः - बोलूं नका ; जाऊं नका इ० . २ एखाद्या क्रियेचे प्रयोजन , इच्छा , आवड इ० कांचा अभाव दर्शविणारे क्रियावाचक रुप . जसेः - मला कोणताहि पदार्थ नको ; त्यांना काम करावयास नको ; हे उघड करुन बहुत आयास नको ; अनेकवचनी नकोत असे रुप होते . जसेःमला हे पदार्थ नकोत ; त्यांना कोणतीहि कामे करावयास नकोत . - क्रिवि . निषेधार्थी . नको असावा . [ सं . न्यककृ - नक्क - नकृ - नकम - नकिः निपात - राजवाडे ; भाअ १८३४ ; नकाम्यः ; नकर्तव्यम - नकाअव्व - नकाव - नकाउ - नको . - रा . लेसं २ . ४२ ; न + कृ - राज्ञाव्या ; नखलु . नक्खु - जो . प्रौबो . न + कुरु . ? ] नको नको होणे - ( एखाद्या गोष्टीचा ) वीट येणे ; तिरस्कार अनासक्ति उत्पन्न होणे . म्ह ० नको नको आणि पायलीचे चाखो