मृज्

{ mṛj }

A Sanskrit English Dictionary

मृज्    1. ( cf. √ मर्ज्, मार्ज् and मृश्) cl. 2. P. मा॑र्ष्टि ( Ved. also Ā. मृष्टे॑ and cl. 6. P. Ā. मृज॑ति, °ते, 3. pl. मृञ्जत, [RV.]; Pot. मृञ्ज्यात्, [ŚBr.]; cl. 1. P. [A.] मार्जति, °ते, [MBh.]; pf. ममार्ज, ममृजे॑, [AV.] &c.; 3. pl. ममार्जुः, [MBh.]; मामृजुः, [RV.]; Ā. मामृजे॑, °जीत, ib.; aor. अमृक्षत्, °षत, [RV.]; [MBh.]; अमार्क्षीत् and अमार्जीत्, [Br.]; fut. म्रष्टा, [Br.]; मार्ष्टा or मार्जिता Gr.; म्रक्ष्यते or मार्क्ष्यते, [Br.] &c.; मार्जिष्यति Gr.; inf. मर्ष्टुम्, मार्ष्टुम् and मार्जितुम्, [MBh.] &c.; ind.p. मृष्ट्वा, [AV.]; -मृज्य, [AV.]; -मार्ज्य, [Kāv.]),

to wipe, rub, cleanse, polish, clean, purify, embellish, adorn ( Ā. also ‘one's self’), [RV.] &c. &c.;

to make smooth, curry ( e.g. a horse or other animal), [RV.];

to stroke, [R.];

to wipe off or out, remove, destroy, [MBh.]; [Kāv.] &c.;

to wipe off or transfer (impurity, debt &c.) from one's self upon ( loc.), [AV.];

to carry away, win, [RV. i, 174, 4];

( मार्ष्टि), to go, [Naigh. ii, 14] ( [Nir. xiii, 3]) :

Caus. or cl. 10. मर्जयति, °ते ( Ved., मार्जयति, °ते, [Br.] &c.; aor. अममार्जत् Gr.; अमीमृजन्त, [Br.]; Pass. मार्जते, [Kāv.]),

to wipe, rub, cleanse, purify, adorn, [RV.] &c. &c. ;

to wipe off, remove, destroy, [Yājñ.]; [Bhartṛ.];

( मर्जयते), to move about, roam, [RV. vii, 39, 3] ( [Sāy.]) :

Desid. मिमार्जिषति and मिमृक्षति Gr.:

Intens. मर्मृजीति ( °ज्म॑, °जन्त, p. °जान॑), मर्मृज्य॑ते, [RV.]; [AV.];

मरीमृज्य॑ते, [Br.];

मर्मार्ष्टि Gr.;

to rub or wipe off, clean, purify (A. also ‘one's self’).
मृज्   [ cf. Gk. ὀ-μόργνυμι, ἀ-μέργω, ἀ-μέλγω; Lat. mulgere; Slav. mlĕsti; Lith. mílsti; Germ., melke, Milch; Eng. milk.]
मृज्    2. ( ifc.) See धर्म-मृज्.

The Practical Sanskrit-English Dictionary

मृज् [mṛj]   I. 1 P. (मार्जति) To sound. -II 2 P., 1 U. (मार्ष्टि, मार्जयति-ते, ममार्ज-मार्जयांचकार-चक्रे, अमार्जीत्-अमार्क्षीत्, अममार्जत्-त, मार्जिष्यति, मार्क्ष्यति, मार्जयिष्यति-ते, मार्जितुम्-मार्ष्टुम्, मार्जयितुम्, मृष्ट, मार्जित, desid. मिमृक्षति or मिमार्जिषति)
To wipe or wash off, cleanse, clean, sweep clean (fig. also); स्वेदलवान् ममार्ज [Śi.3.79;] दोषप्रवादममृजन् 5.28; यत्पूर्वं विधिना ललाटलिखितं तन्मार्जितुं कः क्षमः [Bh.2.93;] त्यागेन पत्न्याः परिमार्ष्टुमैच्छत् [R.14.35.]
To rub, stroke.
To make smooth, curry (as a horse).
To deck, adorn.
To purify, wash with water, sharpen; ललुः खङ्गान् ममार्जुश्च ममृजुश्च परश्वधान् [Bk.14.92] (शुद्धान् चक्रुः or शोधितवन्तः).

Shabda-Sagara

मृज् (ऊ) मृजू   r. 2nd cl. ( मार्ष्टि)
मृज् (ऊ) मृजू   r. 1st and 10th cls. ( मार्जति मार्जयति-ते)
मृज् (ऊ) मृजू   1. To clean, to cleanse.
मृज् (ऊ) मृजू   2. To be clean or pure.
मृज् (ऊ) मृजू   3. To ornament.
मृज् (ऊ) मृजू   4. To sound.
मृज् (ऊ) मृजू   5. To sharpen.
मृज् (ऊ) मृजू   With अप or प्र prefixed,
मृज् (ऊ) मृजू   1. To sweep, to sweep away.
मृज् (ऊ) मृजू   2. To clean.
मृज् (ऊ) मृजू   With सम
मृज् (ऊ) मृजू   1. To clean.
मृज् (ऊ) मृजू   2. To stroke.
मृज् (ऊ) मृजू   3. To filter.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

verb  एकस्मिन् वस्तुनि लग्नस्य अन्यस्य वस्तुनः अनिष्टत्वात् अपनयनानुकूलः व्यापारः।   Ex. सः वस्त्रलग्नां धूलिकाम् अमार्ट्।

HYPERNYMY:

अपनी

ONTOLOGY:

कार्यसूचक (Act) ➜ कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action) ➜ क्रिया (Verb)

Wordnet:

bd साखोन खालाम

guj ઝાટકવું

kan ತೆಗೆ

kas دٕنُن

mal അടിച്ചു വാരുക

mni ꯇꯩꯊꯣꯛ ꯁꯦꯡꯗꯣꯛꯄ

nep बढार्नु

ori ଓଳାଇବା

tam தூசு தட்டு

tel ఊడ్చు

urd جھاڑنا , پوچھنا

See : अवमृज्, संवह्