कथ्

{ kath }

A Sanskrit English Dictionary

कथ्    cl. 10. P. ( ep. also Ā.) कथयति ( -ते) aor. अचकथत् ( [Pāṇ. 7-4, 93]; [Kāś.]) and अचीकथत् ( [Vop.]),

to converse with any one ( instr., sometimes with सह), [MBh.];

to tell, relate, narrate, report, inform, speak about, declare, explain, describe (with acc. of the thing or person spoken about), [MBh.]; [R.]; [Śak.] &c.;

to announce, show, exhibit, bespeak, betoken, [Mn. xi, 114]; [Śak. 291, 4]; [Suśr.] &c.;

to order, command, [Pañcat. 57, 22];

to suppose, state, [MBh. iii, 10668]; [Mn. vii, 157] :

Pass. कथ्यते, to be called, be regarded or considered as, pass for, [Pañcat.]; [Hit. &c.];

कथ्   [ fr. कथम्, ‘to tell the how’; cf. Goth. qvithan; Old High Germ. quethan and quedan; Eng. quoth and quote.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

कथ् [kath]   1 U. (कथयति-ते, कथित)
To tell, relate, narrate, communicate (usually with dat. of person); राममिष्वसनदर्शनोत्सुकं मैथिलाय कथयांबभूव सः [R.11.37.]
To declare, state, mention; अकीर्तिं चापि भूतानि कथयिष्यन्ति तेऽव्ययाम् [Bg.2.34;] [R.11.15.]
To converse, talk with, hold conversation with; कथयित्वा सुमन्त्रेण सह [Rām.]
To indicate, betray, bespeak, show; [V.1.6;] [Māl.8.1;] आकारसदृशं चेष्टितमेवास्य कथयति [Ś.7.]
To describe, relate; किं कथ्यते श्रीरुभयस्य तस्य [Ku.7.78;] कथाच्छलेन बालानां नीतिस्तदिह कथ्यते [H. Pr.8;] [Pt.4.37.]
To inform, give information about, complain against; [Mk.3.]
to denounce.
To suppose.
To praise, narrate devotedly; भुवि त्वां कथयन्तो हि सिद्धिमेष्यन्ति राघव [Rām.7.82.12.] -Pass. (कथ्यते)
To be called.
To be regarded or considered as.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

verb  कथनानुकूलव्यापारः।   Ex. पितामहः किमपि कथयति।/ आलपामि भर्तः आलपामि [स्वप्नवासवदत्तम्]

HYPERNYMY:

अभिव्यञ्ज्

ONTOLOGY:

संप्रेषणसूचक (Communication) ➜ कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action) ➜ क्रिया (Verb)

SYNONYM:

आलप् ब्रू प्रभाष् वच्

Wordnet:

asm কোৱা

hin बोलना

kas وَنُن

mal പറയുക

mar बोलणे

ori କହିବା

urd بولنا , کہنا , سننا , الاپنا

verb  कस्यचन कार्यस्य वस्तुनः विषये वा ज्ञापनानुकूलः व्यापारः।   Ex. सः अचीकथत् यद् रहीमः अद्य न आगमिष्यति।

HYPERNYMY:

कथ्

ONTOLOGY:

परिवर्तनसूचक (Change) ➜ कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action) ➜ क्रिया (Verb)

SYNONYM:

आख्या आचक्ष् शंस् अभिधा

Wordnet:

ben বলা

guj કહેવું

hin कहना

kan ತಿಳಿಸು

kas وَنُن

kok सांगप

mar सांगणे

mni ꯍꯥꯏꯕ

nep भन्नु

ori କହିବା

pan ਕਹਿਣਾ

tel చెప్పు

urd کہنا , بتانا , اطلاع دینا , اطلاع کرنا , جانکاری دینا

verb  समाचारसूचनादिभिः ज्ञापनानुकूलः व्यापारः।   Ex. सः मह्यम् अकथयत् सः कार्यं त्यक्त्वा गच्छति।

HYPERNYMY:

विवृ

ONTOLOGY:

संप्रेषणसूचक (Communication) ➜ कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action) ➜ क्रिया (Verb)

SYNONYM:

आचक्ष् शंस् आख्या ख्या गद् निगद् निरूप्

Wordnet:

asm কোৱা

bd खिन्था

hin बताना

kan ತಿಳಿಸುವುದು

nep भन्नु

ori କହିବା

tam கூறு

tel తెలపడము

urd بتانا , واقف کرانا , آگاہ کرانا , اطلاع دینا , خبر دینا

See : वर्ण्, वद्