धीर [dhīra] a. a. [धियं राति रा-क, धियमीरयति ईर-अण् वा उप˚ स
[Tv.] ] Brave, bold, courageous; धीरोद्धता गतिः
[U.6.19.] Steady, steadfast, firm, durable, lasting, constant निषेदुषीमासनबन्धधीरः
[R.2.6.] Strong-minded, persevering, self-possessed, resolute, of firm resolve or purpose; धीरा हि तरन्त्यापदम्
[K.175;] विकारहेतौ सति विक्रियन्ते येषां न चेतांसि त एव धीराः
[Ku.1.59.] Composed, calm, collected.
Sedate, sober, grave, solemn; सागरधीरचेताः
[R.18.4.] Strong, energetic.
Wise, prudent, intelligent, sensible, learned, clever; तमेव धीरो विज्ञाय प्रज्ञां कुर्वीत ब्राह्मणः
[Bṛi. Up.4.4.21.] धृतेश्च धीरः सदृशीर्व्यधत्त सः
[R.3.1;5.38;] 16.74;
[U.5.31.] Deep, grave, loud, hollow (as sound); स्वरेण धीरेण निवर्तयन्निव
[R.3.43,59;] [U.6.17.] Well-conducted, well-behaved.
Gentle, soft, agreeable, pleasing (as a breeze); धीरसमीरे यमुनातीरे वसति वने वनमाली
[Gīt.5.] Lazy, dull.
Daring.
Headstrong.
रः The ocean.
An epithet of Buddha.
The thinking principle, the soul (चिदात्मन्).
An epithet of king Bali.
-रम् Saffron.
-रम् -ind. Boldly, firmly, steadfastly. steadily; धीरं विलोकयति
[Bh.2.31;] [Amaru. 13.] -Comp.
-उदात्तः the hero of a poetic composition (i. e. a play or poem) who is brave and noble-minded; अविकत्थनः क्षमावानतिगम्भीरो महासत्त्वः । स्थेयान्निगूढमानो धीरोदात्तो दृढव्रतः कथितः ॥
[S. D. 66.] -उद्धतः the hero of a poetic composition who is brave but haughty; मायापरः प्रचण्ड- श्चपलोऽहंकारदर्पभूयिष्ठः । आत्मश्लाघानिरतो धीरैर्धीरोद्धतः कथितः
[S. D.67.] -चेतस् a. a. firm, resolute, strongminded, courageous.
-प्रशान्तः the hero of a poetic composition who is brave and calm; सामान्यगुणैर्भूयान् द्विजातिको धीरप्रशान्तः स्यात्
[S. D.69.] -ललितः hero of a poetic composition who is firm and brave, but sportive and reckless; निश्चिन्तो मृदुरनिशं कलापरो धीरललितः स्यात्
[S. D.68.] -ललिता f. f. N. of a metre with the गुणs as भरनरनग.
-स्कन्धः a buffalo.