वीत

{ vīta }

हिन्दी (hindi) WN

See : मुक्त

A dictionary, Marathi and English

between the portion of ground to be burned and the rest; to prevent the fire from spreading.
vīta n Commonly वेत n q. v. Littering &c.: also the litter or birth.
vīta p S Gone, departed. Some compounds are वीतकल्मष Whose sinfulness or moral foulness is gone; वीतकाम, वीतक्रोध, वीतलोभ, वीतमोह &c.; वीतदंभ, वीतभय, वीतशंक, वीतशोक, वीतस्पृह &c. Of extinct lust or desire, anger, concupiscence, affection, pride &c.

Aryabhushan School Dictionary

 f  A large span.
n   The birth.
p   Departed, as वीतराग Free from attachment.

मराठी (Marathi) WN

noun  करंगळी व अंगठा ताणला असता त्या मधील अंतर   Ex. हा कपडा पाच वीत लांब आहे

ONTOLOGY:

माप (Measurement) ➜ अमूर्त (Abstract) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

asm বেগেত

bd जलाइ

ben বেগদা

guj વેંત

hin बित्ता

kan ಗೇಣು

kas چَپہٕ

kok वेंत

mal നീളം

nep बित्ता

ori ଚାଖଣ୍ଡ

pan ਗਿੱਠ

san वितस्तिः

tam சாண்தூரம்

tel జాన

urd بتا , بالشت

महाराष्ट्र शब्दकोश

 न. द्रव्य . भ्रमें नाडळें वीत तें गुप्त जालें - राम १३८ . [ सं . वित्त ]
वि.  गेलेला ; नाहींसा झालेला . [ सं . ] सामाशब्द -
 न. १ वेत पहा . २ प्रसूति ; जनन ; वीण पहा .
 स्त्री. करंगुळी व आंगठा हीं ताणलीं म्हणजे त्या मधील अंतर ( आंगठा आणि तर्जनी यांमधील अंतर ती टीच ). बारा अंगुळांचें माप . वितस्ति पहा . [ सं . वितस्ति ] ( आपल्या पुरती , आपल्या भोंवती
०कल्नष वि.  ज्याचें पाप व दोष नाहींसे झाले आहेत असा . वीतकाम , क्रोध , लोभ , मोह - ज्याचा काम , क्रोध , मोह इ० नाहींशी झाली आहेत असा . [ सं . ]
०काढणें   ( संकटाच्या वेळीं ) आपल्या पुरतीच फक्त सावधगिरी व काळजी बाळगणें ; दुसर्‍यासंबंधीं बेपर्वाई दाखविणें ( निंदार्थी ).
०काढणें   ( पेरण्यासाठीं जमीन भाजतानां ) गवत इ० उपटून आग पसरूं नये म्हणून भाजण्याच्या व न भाजण्याच्या जमीनीमध्यें अंतर सोडणें किंवा फट पाडणें . वीतभरपोट - पोटाचा आकार फार मोठा नसतो ; त्याला फार लागत नाहीं या अर्थानें वापरतात . या वीतभर पोटासाठीं सर्व उठाठेवी . - विवि ८ . २ . २१ .
०राग   वीतरागी - ( अशिष्ट ) विरागी . ज्याच्या ताब्यांत ठेविल आहेत असा . २ विरक्त ; वैराग्यशील . - ज्ञा ४ . ६१ ; - भाए १८४ . - पु . विरक्तता ; वैराग्य .
०रागता  स्त्री. वैराग्य . वीतरागतेसारिखा । जोडूनि ठेविला सखा । तो आघवीयाचि भूमिका । सर्व चाले । - ज्ञा १८ . १०४३ .
०शोक वि.  शोकरहित . [ सं . ]

A Sanskrit English Dictionary

वीत  mfn.  1. mfn. gone, approached &c.
desired, liked, loved, pleasant, [RV.]; [ŚāṅkhŚr.]
straight, smooth, [RV. iv, 2, 11; ix, 97, 17]
trained, quiet, [Rājat.]
वीत  n.  n. a wish, desire, [TĀr.]
the driving or guiding of an elephant (with a goad) &c., [Śiś. v, 47.]
वीत  mfn.  2. mfn. gone away, departed, disappeared, vanished, lost (often ibc. = free or exempt from, without, -less), [Up.]; [Mn.]; [MBh. &c.]
वीत  mfn.  3. mfn. covered, hidden, concealed, [RV.] ( cf. कृत्स्न-व्°)
covered or wrapped in, girt with ( instr.), ib.; [BhP.]
वीत  mfn.  4. mfn. ( prob. fr. √ वै; for 1. 2. 3. See under √ 1. 3. 4. वी) worn out, useless, [L.]
वीत  n.  n. a useless horse or elephant, [L.]
वीत    a See 3., p. 1004, col. 2.

The Practical Sanskrit-English Dictionary

वीत [vīta] p.p. p.  p. p. [वि˚ इ-क्त]
Gone, disappeared.
Gone away, departed.
Let go, loosed, set free.
Excepted, exempt.
Approved, liked.
Unfit for war.
Tame, quiet.
Freed from, devoid of (mostly in comp.); वीतचिन्त, वीतस्पृह, वीतभी, वीतशङ्क &c.
Desired, wished for.
Put on or worn; शुचिवल्कवीततनुः [Ki.6.] 31.
-तः   An elephant or horse unfit or untrained for war.
-तम्   Pricking (an elephant) with the goad and striking with the legs; वीतवीतभया नागाः [Ku. 6.39] v. l. (see Malli. thereon); निर्धूतवीतमपि बालकमुल्ललन्तम् [Śi.5.] 47. -Comp.
-दम्भ a.  a. humble, lowly.
-भय a.  a. fearless, intrepid; वीतवीतभया नागाः [Ku.6.39] (v. l.). (-यः) an epithet of Viṣṇu.
-मत्सर a.  a. free from envy; नियतो वीत- मत्सरः [Ms.11.111.]
-मल a.  a. pure.
-राग   a.
free from desire.
free from passion, calm, tranquil.
colourless.
(गः) a sage who has subdued his passions; विशन्ति यद्यतयो वीतरागाः [Bg.8.11.]
a deified Jaina saint.
-शोकः (= अशोकः)   the Aśoka tree.
-सूत्रम्   the sacred thread; [V. 5.]

Shabda-Sagara

वीत  mfn.  ( -तः-ता-तं)
1. Gone, departed.
2. Exempt or freed from.
3. Loosed, let go, unbound.
4. Tranquil, quiet, tame.
5. Excepted.
6. Approved, liked, accepted.
7. Unfit for war.
 m.  ( -तः)
1. A horse or elephant, untrained to or unfit for war.
2. Goading an ele- phant.
E. वी to go, aff. क्त .

ROOTS:

वी क्त .

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

See : चिक्कण, अजिह्म