व्याकरणः

महर्षि पाणिनी द्वारा रचित अष्टाध्यायी हा संस्कृत व्याकरणावरील एक अत्यंत प्राचीन ग्रंथ आहे , जो ई . पू . ५००व्या शतकात रचला गेला .

सार्थपिड्गलछन्द:सूत्र

‘लघुसिद्धान्तकौमुदी’ पाणिनीय संस्कृत व्याकरणाची एक (अष्टाध्यायी) परम्परागत प्रवेशिका आहे. लघुसिद्धान्तकौमुदी विद्वन्मान्य ‘वरदराज’ यांची रचना आहे. लघुसिद्धान्तकौमुदी अत्यन्त संक्षिप्त व्याकरण-पुस्तक आहे. या पुस्तकात पाणिनीच्या १२७२ सूत्रांची उदाहरणासहित व्याख्या केली गेली आहे.A Complete introduction to Panini Sutras for the use of beginners.Laghu Siddhanta Kaumudi is a text in which Panini Sutras are so rearranged as to bring together the relevant sutras bearing on a particular topic.

व्याकरणमहाभाष्य म्हणजे पाणिनि लिखीत अष्टाध्यायीतील काही निवडक सूत्रांवर पतञ्जलिने केलेले भाष्य. या ग्रंथाची रचना ई.पू २०० ते ई.पू १४० मध्ये केली गेली, असे मत व्याकरण पंडितांचे आहे.

रसगंगाधर ग्रंथाचे लेखक पंडितराज जगन्नाथ होत. व्याकरण हा भाषेचा पाया आहे.

संस्कृत व्याकरणातील एक प्रसिद्ध ग्रंथ म्हणजे वाक्यपदीय. याची रचना योगिराज भर्तृहरिने केली.