श्रीनामदेव चरित्र - अभंग १२१ ते १३०
संत नामदेवांनी भक्ति-गीते आणि अभंगांची रचना करून समस्त जनता-जनार्दनाला समता आणि प्रभु-भक्तिची शिकवण दिली.
१२१
जरी म्हणसी देव देखिला । तरी हा बोल भला नव्हे नाम्या ॥१॥
जोंवरी मी माझें न तुटे । तंव आत्माराम कैसेंनि भेटे ॥२॥
खेचर साह्यानें मीं कांहीं नेणें । जीवा या जीव इतुलें मी जाणें ॥३॥
१२२
मेघेंविण जळ कीं जळेंविण पूर । नख न बुडे परी नाहीं उतार ॥१॥
येथें आहे तो बुडे नाहीं तरे । लटिक्याचे खरें मानिसी काई ॥२॥
म्हणे खेचर विसा तूं जालासी पिसा । दृश्याची हे आशा सांडी नाम्या ॥३॥
१२३
सुखाचें सुखरूप घेउनी जा तरी । विठ्ठल नामें भरी तिन्ही लोक ॥१॥
आशापाश याही वासना पोखी । विठ्ठलनामा शेखीं घेऊनी राहे ॥२॥
न लगती सायास करणें काया क्लेश । आपण वैकुंठ येईल सवें ॥३॥
नाठवी संसार नाठवी देहभाव । रोहिणीची माव नकळे काय ॥४॥
कुल्लाळकुसरीं भ्रमत चक्र । आयुष्या आवर्त मापा करीं ॥५॥
खेचर विसा म्हणे येथुनी काढिलें । तें तुज दिधलें जा रे नाम्या ॥६॥
१२४
भवजलधि अगाध तरावया दुस्तर । रचिलें पंढरपूर चंद्रभागा ॥१॥
तारूं पंढरिनाथ मोलेंविण उतरितु । उगला असे तिष्ठतु वाट पाहे ॥२॥
बुडतयाचें भय नाहीं संसारीं । कलिमाजीं पंढरी नाव थोर ॥३॥
राव रंक दोन्हीं बैसवुनी वरी । उतरी पैलतीरीं भरंवसेनी ॥४॥
आठराही आवले जे नावेसि लागले । साही खण भरले मिरवताती ॥५॥
चौमुखीं वर्णितां नकळे याचा पार । वेदां अगोचर सहस्त्रमुखा ॥५॥
सडियातें कांसे लावित आपण । कुटुंबिये जाण नावेवारी ॥७॥
प्रेमाचे पेटे बांधोनियां पोटीं । उतरी जगजेठी पैलपारु ॥८॥
आप आंगें उघाडी बुडत्यातें कडे काढी । ऐसे लक्षकोडी तारियले ॥९॥
सहस्त्र नाम पेटे बांधे मज मोटींज । तरी जगजेठी लावी कांसे ॥१०॥
आदि करोनी सर्वही तारिले । उतरूनि तारिले पैलतिरीं ॥११॥
ऐसे पक्षी कीट गुल्मल तारिले । खेचरा विसा म्हणे तारी मातें पुंडलिक ॥१२॥
१२५
श्रवणीं सांगितली मात मस्तकीं ठेवियेला हात । पदपिंडाविवर्जित केला नामा ॥१॥
खेचरु विसा प्रेमाचा पिसा । तेणें नामा कैसा उपदेशिला ॥२॥
तया सांगितलें गुज । आतां पाल्हाळीं तुज काय चाड ॥३॥
मग खेचरू म्हणे मज ज्ञान हेंचि गुरु । तेणें ओगचरु म्हणे केला नामा ॥४॥
१२६
सुखालागें मन तुझें गिवसित तळमळी । परि सुख आहे जवळी नकळे तुज ॥१॥
दर्पणीं दीप्ति कीं दुग्धीं घृतशक्ति । परि करणीविण हातीं न लभेची जाण ॥२॥
सुखालागीं सुखसोय दाखवीत पाहे । अनुभवोनी होय सुखरूप ॥३॥
सुख तें शांति सुख तें दया क्षमी । सुख तें उपदेश मी निर्विकारी ॥४॥
सुख तें नैराश्य सुख हरिदास्य । सुख तें विश्वास सदा वसे ॥५॥
सुख तें सत्संगतीं सुख तें नामीं प्रीति । सुख तें विकृति विषयभोगीं ॥६॥
सुख तें एकांतवास सुख तें लौकिक त्रास । सुख तें सौरस स्वस्वरूपीं ॥७॥
म्हणे खेचर विसा परियेसी विष्णुदासा । न घडे भरंवसा तरी अनुभवणें ॥८॥
१२७
भक्ति त्रिविधा षड्विध नवविधा । यजन याजनें जीवातें दंडिताती सदा ॥१॥
केशव परमात्मा नेणोनि याजी पतितें । पतनीं पडतां होती भूतें रया ॥२॥
नाहीं रूप स्थिति नाहीं शब्दस्थिति । नित्य तया वस्ती निरंजनीं ॥३॥
एकलें परब्रह्म गुरुमुखें जावावें । तरि चुकवावें पुनरावृत्ति रया ॥४॥
ऐसें रे नामया वचन ऐक पुढें । हे तो देवाविषयीं श्रुतीचे निवाडे ॥५॥
श्रुती नेती परतोनि आलिया । खेचर पुढें सांगे नामया ॥६॥
१२८
आधीं चैतन्य अपैतें करोनी । मग संचरे तारुण्य वनीं ।
कामक्रोध तुज देखोनी । जाती पळोनी बारा वाटा ॥१॥
तुज पाठीं कवण धांवे । कवण टाकी कवण पावे ।
कामक्रोधें जग मोहावें । कासयासी खोवावें पोटीं पाय ॥२॥
माया मोहजाळ तुटेल । पळेल पां काळ व्याळ ।
कां रे स्मरसी ना गोपाळ । मिथ्या ब्याकुळ कांजेविण ॥३॥
बैराग्य दृढ होई निरुता । कासया भितोसी चपेटघाता ।
परस्त्री तितुकी मानी माता । विषयीं निमित्या आल्यासाठीं ॥४॥
धर्माचेनी मार्गें निघाला कर्ण । शिबी चक्रवर्ती जाला जीवित्वहीन ।
तयामाजीं सांग नाडला कोण । लटकी झकवण कां बोलती ॥५॥
इंद्रिया गोड तें आरोगिजे । मग धनीवरी धावा पोखरिजे ।
काय सांगूं शहाणपण तुझें । खेचर विसा म्हणे अरे नामया ॥६॥
१२९
पर्वतप्राय पापराशी होती दग्ध । वाचेसी मुकुंद उच्चारितां ॥१॥
अच्युत श्रीहरी केशव नरहरी । माधव हरहरी रामकृष्ण ॥२॥
नामाचें साधन करशील पूर्ण । तें प्रपंचाचें भान उरों नेदी ॥३॥
उदासीन वृत्ति आचरावें कर्म । नाहीं देहधर्म गुण माया ॥४॥
ऐसा हा अनकळित मार्ग साधेल तुज । खेचर विसा गुज सांगे नाम्या ॥५॥
१३०
आप तेज वायू पृथिवी गगन । मेलें तें कवण पंचामध्यें ॥१॥
आम्हां मरण नाहीं मरशील काई । आत्मवस्तु पाही श्रीगुरुमुखें ॥२॥
जिताची मरण आलेंसें हातां । मरण बोलतां लाज नये ॥३॥
खेचर विसा म्हणे आम्हां मरण नाहीं । कैसें मरण पाही आलें नाम्या ॥४॥
N/A
References : N/A
Last Updated : January 02, 2015
TOP