अथ द्वादशसहस्रादिऋक्‌संख्यात्मकं पुरश्वरणं उच्यते - तच्च द्विविधं, ‘गुरुपदिष्टमंत्रस्याहर्निशं साधनं तु यत्‌ । नित्यं नैमित्तिकं वर्षे शरदि स्याच्च पूजनम्‌ ॥ कामनां मनसा कृत्वा पुरश्चर्यां समाहित: । काम्यं तत्प्रोच्यते तद्वै धनादिविषयैषिण: ॥ पुरश्चरणमादौ तु कर्मणां सिद्धिकारकम्‌ । आरभ्य शुक्लप्रतिपद्‌ यावदेकादशी भवेत्‌ ॥ तावद्‌द्वादशसाहस्रं ऋचां जप्त्वा शुचिव्रत: । सितप्रतिपदारभ्य यावदष्टमिका भवेत्‌ ॥ पंचसप्ततिधा (७५) सूक्तं प्रत्यहं प्रयतो जपेत्‌ । ततो दिनद्वयं सप्तषष्टिसंख्यमुदीरितम्‌ ॥ षट्‌षष्टिसंख्यमेकस्मिन्‌ दिवसे प्रजपेत्‌ सुधी: । एवमेकादशी यावदर्कसंख्यामितो जप ॥ संहत्य ता ऋचा: प्रोक्ता सहस्रं द्वादशैव हि । अथ तद्दसमांशेन पद्मैस्त्रिमधुरप्लुतै: ॥ पायसाज्यैर्बिल्वदद्लैर्होम: कार्यो यथाविधि । उपहारानुपहरेच्छुक्लान्भक्ष्यान्पयो दधि ॥ दंपतीभ्यां प्रयत्नेन हयनंतां लभते श्रियम्‌ ॥’ इति ।
अस्यार्थ :--- तत्र सामान्यत: कर्मण: नित्यं नैमित्तिकं काम्यं चेति त्रैविध्यम्‌ ॥ गुरूपदिष्टमंत्रादे: अहर्निशं कर्तव्यत्वेनानुष्ठानं नित्यम्‌ । शरद्दतुप्रतिपदादिनिमित्तोपस्थितौ कर्तव्यं नैमित्तिकम्‌ । यस्मिन्कस्मिन्नपि शुभे मासे धनादिकामनया क्रियमाणं काम्यम्‌ । यस्थकस्थापि मंत्रादे: फलसिद्धौ पुरश्वरणं प्रधानं कारणम्‌ । इत्यत:
द्वादशसहस्रादिसंख्यात्मकऋक्‌पुरश्चरणं वक्ष्यमाणरीत्यानुष्ठेयम्‌ । अत्र शुक्लप्रतिपद्‌ इति सामन्यनिर्देशात्‌ कस्मिंश्चिदपि वक्ष्यमाणोक्तमासे शुक्लप्रतिपदारभ्य अष्टमीपर्यंतं पंचदशर्चं श्रीसूक्तं प्रत्यहं पंचसप्ततिसंख्यं जपेत्‌ । ततो नवम्यां दशम्यां सप्तषष्टिधा जपेत्‌ । तत पूर्तिर्भवति इति ।
स्पष्टीकरण :---
श्रीसूक्त वैदिक असल्यानें त्याचा गुरुमुखानेंच पाठ घ्यावा. नित्य, नैमित्तिक, काम्य याप्रमाणें कोणतेंही नित्य कर्म सामान्यत: त्रिविध आहे. श्रीसूक्तानुष्ठानही त्रिविध आहे. गुरुमुखांतून घेतलेल्या मंत्राचें नित्य अनुष्ठान करणें हा नित्य अजप होय; शरद्दतु, देवीनवरात्र, अथवा शुक्रवारैत्यादि निमित्त प्राप्त झालें असतां केलें जाणारें जपादि अनुष्ठान नैमित्तिक होय; व धनादि फलाच्य इच्छेनें केलें जाणारें जपादि काम्य होय. कोणत्याही मंत्राची शीघ्र फलसिद्धि होण्याकरितां त्या मंत्राचें पुरश्चरण करणें अत्यावश्यक असतें. हें पूर्वीं सांगितलें आहेच. शुचिर्भूंत व नियमयुक्त राहून वक्ष्यमाण कोणत्याही शुभमासीं शुद्ध प्रतिपदेला पुरश्चरणारंभ करावा. आश्विनशुद्ध प्रतिपदा हा विशेष काल होय. यांत एक लक्षांत ठेवावें कीं, ‘यत्र पक्षे तिथेर्न्हासवृद्धी न स्त:’ ज्या पक्षांत तिथिक्षय वा तिथिवृद्धि नसेल असा पक्ष घ्यावा. प्रतिपदा ते अष्टमी रोज सूक्तावृत्ति पचाहत्तर (७५) कराव्या. नवमीदशमीच्या दिवशीं सदुसष्ट (६७) एकादशीला सहासष्ट (६६) श्रीसूक्तावृत्ति याप्रमाणें जप केला असतां सूक्तावृत्तिसंख्या (८००) आठशें होते. सूक्तऋचा (१५) म्हणून
८००*१५=१२००० एवं गणनया द्वादशसहस्रसंख्याकं ऋवपुरश्वरणं भवति । द्वादशीच्या दिवशीं होम, तर्पण, ब्राम्हाण- सुवासिनी - कुमारिकाभोजन
इत्यादि पूर्ववत्‌ सर्व विधि करावा. दशांश हवन मधुरत्रययुत कमलें, पायस, आज्य, व बिल्वद्लें हीं हवनीय द्रव्यें प्रत्येकीं त्रिशत ३०० म्हणजे बाराशें (१२००) ही दशांश संख्या पूर्ण होते. प्रयोग पुढें स्पष्ट दिला आहे. याप्रमाणें ऋक्‌पुरश्वरण प्रकार पहिला पुरा झाला.