अङ्क

{ aṅka }

हिन्दी (hindi) WN

   See : प्राप्तांक, डिठौना, गोद, अंक, अंक, अंक, अंक, अंक, अंक, गोद, आँकड़ा

नेपाली (Nepali) WN

 noun  नाटकको खण्ड वा भाग जसमा कहिलेकाहिँ धेरै दृश्य पनि हुन्छन्   Ex. नाटकको दोस्रो अङ्कमा नायिकाले आफ्नो अभिनयद्वारा दर्शकलाई मन्त्रमुग्ध पारी

ONTOLOGY:

भाग (Part of) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

खण्ड

Wordnet:

asm অংক

ben অঙ্ক

guj અંક

hin अंक

kan ಅಂಕ

kok अंक

mal അംകം

mar अंक

ori ଅଙ୍କ

pan ਅੰਗ

urd ایکٹ , باب , حصہ , منظر

 noun  पत्र,पत्रिका आदिको कुनै प्रकाशन जुन आफ्नो नियत समयमा एकपल्टमा हुने गर्छ   Ex. यो यस पत्रिकाको दोस्रो अङ्क हो

ONTOLOGY:

मानवकृति (Artifact) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

अंक नम्बर

Wordnet:

asm সংখ্যা

ben সংখ্যা

guj અંક

kan ಸಂಚಿಕೆ

kas شُمار

kok अंक

mal ലക്കം

mni ꯁꯔꯨꯛ

ori ସଂଖ୍ୟା

pan ਅੰਗ

tam தொகுதி

tel సంఖ్య

urd شمارہ , نمبر ,

 noun  शून्यदेखि नौसम्मको सङ्ख्या   Ex. तीन अङ्कको सबैभन्दा सानो सङ्ख्‍या सय हो

ONTOLOGY:

गुणधर्म (property) ➜ अमूर्त (Abstract) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

bd सानखान्थि

ben অংক

kan ಅಂಕಿ

mal എണ്ണല്‍ സംഖ്യ

mar अंक

urd نمبر , عدد

 noun  सङ्ख्याको चिन्ह   Ex. ०,१,२,३,४,५,६,७,८,९ यी अङ्क हुन्

HYPONYMY:

गुणनाङ्क गुण्याङ्क

ONTOLOGY:

गुणधर्म (property) ➜ अमूर्त (Abstract) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

अंक सङ्ख्या आँकडा

Wordnet:

guj આંકડા

kas نَمبَر

mal അക്കം

pan ਅੰਕ

urd نمبر , عدد , ہندسہ , شمار

 noun  कुनै प्रतियोगितामा पाइने त्यो सङ्ख्या जसले प्रतियोगी वा परीक्षार्थीको श्रेष्ठताको थाहा पाइन्छ   Ex. उसले वार्षिक परीक्षामा चार सय भित्रमा तीन सय अङ्क अर्जित गर्‍यो

ONTOLOGY:

अमूर्त (Abstract) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

सङ्ख्या

Wordnet:

bd नम्बर

guj ગુણ

kan ಅಂಕ

kas نمبر

mal മാര്ക്ക്

mar गुण

tel మార్కులు

urd نمبر , تعداد

   See : दृश्य, सङ्ख्या, गणित शात्र

A Sanskrit English Dictionary

अङ्क  m.  m. a hook, [RV. i, 162, 13, &c.]
   part of a chariot (used in the dual), [TS.]; [TBr.]
   a curve
   the curve in the human, especially the female, figure above the hip (where infants sitting astride are carried by mothers, hence often = ‘breast’ or ‘lap’)
   the side or flank
   the body
   proximity, place
   the bend in the arm
   any hook or crooked instrument
   a curved line
   a numerical figure, cipher, a figure or mark branded on an animal, &c.
   any mark, line, stroke, ornament, stigma
   a number
   the numbers one and nine
   a co-efficient
   an act of a drama
   a drama
   a military show or sham-fight
   a misdeed, a sin, [L.]
   a kind of regnal year (used in Orissa and usually spoken of as Onko year
   the peculiarity of it is that in counting the years of the reign of a king certain numbers are omitted, thus, accord. to one system, the numbers ending with 6 or 0, excepting 10, are dropped, so that the sequence of the years would be-1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 17, 18, 19, 21 &c.)
अङ्क   [ cf. Gk. ἀγκάς, ἀγκάλη, , ὄγκος, and Lat. uncus].

The Practical Sanskrit-English Dictionary

अङ्क [aṅka]   1 A. (अङ्कते) To move in a curve.
-1   U. (अङ्कयति-ते अङ्कयितुम्)
   To mark, stamp; हेमपादाङ्कितायां पीठिकायम् [K. 192;] स्वनामधेयाङ्कित [Ś.4.] stamped with his name; नयनोद- बिन्दुभिः अङ्कितं स्तनांशुकम् [V.4.7.] so भुजे शचीपत्रविशेषकाङ्किते [R.3.55.6.]
   To enumerate, count.
   To brand, stain, stigmatize; तत्को नाम गुणो भवेत्सुगुणिनां यो दुर्जनैर्नाङ्कितः [Bh.2.54] branded, censured, condemned; वस्त्रेण वेष्टयित्वा ˚तं शिरः [Ks.13.152] branded head.
   To walk, stalk, go.
अङ्कः [aṅkḥ]   [अङ्क् कर्तरि करणे वा अच्]
   The lap (n. also); अङ्काद्ययावङ्कमुदीरिताशीः [Ku.7.5.] passed from lap to lap.
   A mark, sign; अलक्तकाङ्कां पदवीं ततान [R.7.7;] पदङ्क्तिरलक्ताङ्का Rām.; रतिवलयपदाङ्के कण्ठे [Ku.2.64.] marked with the signs or traces &c.: मद्गोत्राङ्कं गेयम् [Me.86,] a stain, spot, stigma, brand; इन्दोः किरणेष्विवाङ्कः [Ku.1.3;] कट्यां कृताङ्को निर्वास्यः [Ms.8.281.]
   A numerical figure; a number; the number 9.
   A side flank; proximity, reach (connected with 1 above); समुत्सुकेवाङ्कमुपैति सिद्धिः [Ki.3.] 4; प्रेम्णोपकण्ठं मुहुरङ्कभाजो रत्नावलीरम्बुधिराबबन्ध [Śi.3.36;] सिंहो जम्बुकमङ्कमागतमपि त्यक्त्वा निहन्ति द्विपम् [Bh.2.3;] [Ki. 17.64,] See- ˚आगत below.
   An act of a drama, for its nature &c., See [S. D.278.]
   A hook or curved instrument.
   A species of dramatic composition, one of the ten varieties of रूपक, See [S. D.519.]
   An ornament (भूषा).
   A sham fight, military show (चित्रयुद्ध).
   A coefficient.
   A place; नानाङ्क- चिह्नैर्नवहेमभाण्डैः (तुरङ्गैः) [Bu.ch.2.4.]
   A sin, misdeed.
   A line, curved line; a curve or bend generally, the bend in the arm.
   The body.
   A mountain. अङ्कः स्थानान्तिकक्रोडभूषणोत्संगलक्ष्मसु । मन्तो नाटकविच्छेदे चित्रयुद्धे च रूपके ॥ Nm. [cf. L. uncus; Gr.ogkos] -Comp.
-अङ्कमू [अङ्के मध्ये अङ्काः शतपत्रादिचिह्नानि यस्य    [Tv.] ] water.
-अवतारः   when an act, hinted by persons at the end of the preceding act, is brought in continuity with the latter, it is called अङ्कावतार (descent of an act), as the sixth act of Śākuntala or second of Mālavikāgnimitra (अङ्कान्ते सूचितः पात्रैस्तदङ्क- स्याविभागतः । यत्राङकोवतरत्येषोऽङ्कावतार इति स्मृतः [S. D.311] ). The Daśarūpa defines it differently; अङ्कावतारस्त्वङ्कान्ते पातोऽङ्कस्याविभागतः । एभिः संसूचयेत्सूच्यं दृश्यमङ्कैः प्रदर्शयेत् 3.56.-आगत,
-गत a.  a. [द्वि. त.] come within the grasp; सिंहत्वं ˚सत्त्ववृत्तिः [R.2.18;] श्रियं युवाप्यङ्कगतामभोक्ता [R.13.67.] -करणम् marking, branding &c.
-तन्त्रम्   the science of numbers (arithmetical or algebraical).
   धारणम्णा bearing or having marks, such as those on the body of a Vaiṣṇava.
   manner of holding the person.
-परिवर्तः [स.   त]
   turning on the other side.
   rolling or dallying in the lap or on the person; अपि कर्णजाहविनिवेशिताननः प्रियया तदङ्कपरिवर्तमाप्नुयाम् [Māl.5.8.] (an occasion for) embrace (अङ्के क्रोडे सर्वतो- भावेन वर्तनं हृदयालिङ्गनम् इत्यर्थः -Jagaddhara); so ˚परिवर्तिन्; भर्तुः ˚नी भव [M.3.]
-पादव्रतम्  N. N. of a Vrata; title of a chapter in the भविष्योत्तरपुराण.
-पालिः -ली [पा-अलि ष. त. वा.   ङीप्]
   the extremity of region of the lap (क्रोडप्रान्त or प्रदेश); a seat in the lap; hence, an embrace; तावद्गाढं वितर सकृदप्यङ्कपालीं प्रसीद [Māl.8.2.] स्पृश हस्तेन मे हस्तमेहि देह्यङ्कपालिकाम् । [Śivabhārata 21.33.]
   [अङ्केन पालयति पाल्-इ. तृ. त.] a nurse.
   (-ली) a variety of plant, Piring or Medicago Esculenta; (Mar. धोत्रा-निघण्टुरत्नाकर) [वेदिकाख्यगन्धद्रव्यम्]
-पाशः [अङ्कः पाश इव बन्धनेनेव पातनहेतुर्यत्र    [Tv.] ] an operation in arithmetic by which a peculiar concatenation or chain of numbers is formed by making the figures 1, 2 &c. exchange places (स्थानान्तमेकादिचयाङ्कघातः संख्याविभेदा नियतैः स्युरङ्कैः । भक्तोऽङ्कमित्याङ्कसमासनिघ्नः स्थानेषु युक्तो मितिसंयुतिः स्यात् ॥ See [Līlā.24] ); (न गुणो न हरो न कृतिर्न घनः पृष्टस्तथापि दुष्टानाम् । गर्वितगणकबहूनां स्यात् पातोऽवश्यमङ्कपाशेऽस्मिन्).-पूरणम् multiplication of number of figures.
-बन्धः.   forming the lap, bending the thighs into a curve and squatting down.
   branding with a mark that resembles a headless trunk (अशिरःपुरुषाकरोऽङ्कः). भाज् [अङ्कं भजते उप. स.]
   seated in the lap or carried on the hip, as an infant.
   being within easy reach, drawing near, soon to be obtained; अविरहितमनेकेनाङ्कभाजा फलेन [Ki. 5.] 52.
   premature, early ripe, forced fruit.
-मुखम्   (or आस्यम्) that part of an act, wherein the subject of all the acts is intimated, is called अङ्कमुख, which suggests the germ as well as the end; e. g. in Māl.1 कामन्दकी and अवलोकिता hint the parts to be played by भूरिवसु and others and give the arrangement of the plot in brief (यत्र स्यादङ्क एकस्मिन्नङ्कानां सूचनाखिला । तदङ्क- मुखमित्याहुर्बीजार्थख्यापकं च तत् ॥ [S. D.322.] ) The Daśarūpa defines it thus: अङ्कान्तपौत्ररङ्कास्यं छिन्नाङ्कस्यार्थसूचनात् ।i. e. where a character at the end of an act cuts short the story and introduces the beginning of another act; as in the second of [Mv.]
-लोड्यः [अङ्केन लोड्यते असौ]   a kind of tree (Mar. चिंचोट), ginger.
-लोपः   subtraction of numbers.
-विद्या   the science of numbers, arithmetic.

Shabda-Sagara

अङ्क(क, त)   r. 10th cl. ( अङ्कयति)
अङ्क(क, त)   1. To number or count.
अङ्क(क, त)   2. To mark.
अङ्क  n.  ( ङ्कं)
   1. A mark or spot.
   2. The flank or part above the hips. 3. A species of dramatic entertainment.
   4. The act of a play, &c. 5. Fault, offence.
   6. A line, a stroke.
   7. Mimic war or conflict.
   8. ornament, decoration.
   9. Place, abode.
   10. Proximity, proximate. 11. A chapter or section.
   12. The body.
   13. A cypher, an arithme- tical sign.
    E. अञ्च to go, and the Unadi affix क; or अङ्क to stain or spot, अच् aff.

ROOTS:

अञ्च क; अङ्क अच्