Dictionaries | References

अरुंधती

   
Script: Devanagari

अरुंधती

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi |   | 
 noun  कर्दम ऋषि और देवहूति की नौ कन्याओं में से एक   Ex. अरुंधती का विवाह वशिष्ठ के साथ हुआ था ।
ONTOLOGY:
पौराणिक जीव (Mythological Character)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
अरुन्धती अरुंधति अरुन्धति
Wordnet:
benঅরুন্ধতি
kasاَرُنٛدَھتی
kokअरुंधती
malഅരുന്ധതി
marअरुंधती
oriଅରୁନ୍ଧତୀ
panਅਰੂੰਧਤੀ
sanअरुन्धतिः
tamஅருந்ததி
telఅరుంధతి
 noun  सप्तर्षि तारों के पास उगने वाला एक तारा   Ex. एक प्रथा के अनुसार विवाहोपरांत कुछ लोग अपनी पत्नी को आकाश में उगे अरुंधती को दिखाते हैं ।
ONTOLOGY:
प्राकृतिक वस्तु (Natural Object)वस्तु (Object)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
अरुन्धती
Wordnet:
oriଅରୁନ୍ଧତୀ ତାରା
telఅరుంధతి
urdارَندھتی , ارُوندھتی
 noun  दक्ष की एक कन्या   Ex. अरुंधती का वर्णन पुराणों में मिलता है ।
ONTOLOGY:
पौराणिक जीव (Mythological Character)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
अरुन्धती
Wordnet:
kasاروٗندھتی
oriଅରୁନ୍ଧତୀ
panਅਰੁੰਧਤੀ
sanअरुन्धती
urdاروندھتی
 noun  तंत्र के अनुसार जिह्वा   Ex. अरुंधती का उल्लेख तंत्रशास्त्र में है ।
ONTOLOGY:
शारीरिक वस्तु (Anatomical)वस्तु (Object)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
अरुन्धती
Wordnet:
benঅরুন্ধতী
gujઅરુંધતી
panਅਰੁੰਧਤੀ
urdاَرُوندھتی
   See : कुंडलनी

अरुंधती

अरुंधती n.  स्वायंभुव मन्वन्तर में, कर्दम प्रजापति को देवहूति से उत्पन्न कन्या । यह वसिष्ठ को ब्याही गयी थी ३.२३,२४;[मत्स्य.२०१.३०]
अरुंधती II. n.  कश्यप की कन्या । इसे नारद तथा पर्वत नामक दो भाई थे । नारद द्वारा यह वसिष्ठ को ब्याहि गयी थी [वायु.७१.७९.८३] ;[ब्रह्मांड. ३.८.८६] ;[लिंग.१.६३.७८-८०] ;[कूर्म.१.१९.२०] ;[विष्णुधर्म.१.११७] । इसने वसिष्ठ की प्राप्ति के लिये, गौरी-व्रत किया था । इस कारण, इस विवाहसुख प्राप्त हुआ [भ.वि ब्राह्म.२१]
अरुंधती III. n.  मेधातिथि मुनि की कन्या । मेधाथिति ने ज्योतिष्टोम नामक यज्ञ किया । उस समय यह यज्ञकुंड से उत्पन्न हुई । पूर्वजन्म में यह ब्रह्मदेव की संध्या नामक मानस कन्या थी । चंद्रभागा नदी के तट पर तपोरण्य में, मेधातिथि के घर यह बडी होने लगी। पॉंच साल के उपरान्त, जब यह एक बार चंद्रभागा नदी पर गयी थी, तब ब्रह्मदेव ने विमान में से इसे देखा तथा तत्काल मेधातिथि से मिल कर, इसे साध्वी स्त्रियों के संपर्क में रखने के लिये कहा । ब्रह्मदेव के कथनानुसार,मेधातिथि ने सावित्री के पास जा कर कहा, ‘मॉं! मेरी इस कन्या को उत्तम शिक्षा दो।’ सावित्री ने उसकी यह प्रार्थना मान्य की । इस प्रकार सात वर्षे बीत गये । बारह वर्श की आयु पूर्ण होने के पश्चात् एक बार यह, सावित्री तथा बहुला के साथ मानसपर्वत के उद्यान में गई । वहॉं तपस्या करते हुए वसिष्ठ ऋषि दृष्टिगोचर हुए । वसिष्ठ एवं अरुंधती का परस्पर दृष्टि मिलन होते ही दोनो को कामवासना उत्पन्न हुई । तथापि मनोनिग्रह से दोनो अपने अपने आश्रम में गये । सावित्री को यह ज्ञान होते ही, उसने इन दोनों का विवाह करा दिया [कालि.२३] । वर्तमान वैवस्वत मन्वन्तर के मैत्रावरुणी वसिष्ठ की पत्नी [म.स.११.१३२] ;[म.व. १३०.१४] इसका दूसरा नाम अक्षमाला भी था [म. उ.११५.११] अरुंधती ने स्वयं, ‘अरुंधती’शब्द की व्युत्पत्ति, निम्न प्रकार बताई है । यह वसिष्ठ को छोड, अन्य कहीं भी नहीं रहती तथा उसका विरोध नहीं करती [म.अनु.१४२.३९ कुं.] । कमल चुराने के लिये शपथ लेने के प्रसंग में, कमल न चुराने के लिये इसने प्रतिज्ञा की है [म.अनु.१४३.३८ कुं.] । ऋषियों द्वारा धर्मरहस्य पूछे जाने पर, श्रद्धा, आतिथ्य तथा गोशृंगस्नान का माहात्म्य, इसके द्वारा वर्णन किये जाने की पुरानी कथा, भीष्म ने धर्म को कथन की है [म. अनु.१९३.१-११ कुं.] यह अत्यंत तपस्वी तथा पतिसेवापरायण थी । इसे कारण, अग्निपत्नी स्वाहा अन्य छः ऋषीपत्नीओं का रुप धारण कर सकी, पर इसका रुप धारण न कर सकी [म.व.२७७.१६ कुं.] । एकबार, इसे बदरपाचनतीर्थ पर रख कर, सप्तर्षी हिमालय में फलमूल लाने गये । तब बारह वर्षों तक अवर्षण हुआ । तब सब ऋषि वहीं बस गये । इधर अरुंधती के कठिन तप की परीक्षा लेने, शंकर ब्राह्मण का वेश ले कर भिक्षा मागने पधारे । पास में कुछ न होने के कारण, इसने कुछ (लोहे के) वे उसे दिये । ब्राह्मण ने उसे पकाने केलिये कहा, तब इसने उन्हें पकने के लिये अग्नि पर रखा तथा अनेक विषयों पर उस ब्राह्मण के साथ चर्चा प्रारंभ की । चर्चा होते होते बारह वर्ष कब व्यतीत हो गये, इसका पता तक नहीं चला । हिमालय गये सप्तर्षि फलमूल ले कर वापस लौट आये, तब शंकर ने प्रगट हो कर, अरुंधती की कडी तपश्चर्या का वर्णन उनके पास किया तथा उसकी इच्छानुसार, वह तीर्थ पवित्र स्थान हो कर प्रसिद्ध होने का वरदान दिया [म. श. ४८] । आकाश में सप्तर्षिओं में वसिष्ठ के पास इसका उदय होता है । इसका पुत्र शक्ति [ब्रह्मांड. ३.८.८६.८७]
अरुंधती IV. n.  दक्ष एवं असिक्नी की कन्या तथा धर्म की दस पत्नीओं में से एक (दक्ष तथा धर्म देखिये) ।

अरुंधती

कोंकणी (Konkani) WN | Konkani  Konkani |   | 
 noun  कर्दम रुशी आनी देवहुतीच्या णव धुवां मदली एक   Ex. अरुंधतीचें लग्न वशिष्ठा वांगडा जाल्लें
ONTOLOGY:
पौराणिक जीव (Mythological Character)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
benঅরুন্ধতি
hinअरुंधती
kasاَرُنٛدَھتی
malഅരുന്ധതി
marअरुंधती
oriଅରୁନ୍ଧତୀ
panਅਰੂੰਧਤੀ
sanअरुन्धतिः
tamஅருந்ததி
telఅరుంధతి
 noun  सप्तर्षी नखेत्रां लागीं येवपी एक नखेत्र   Ex. एके प्रथे प्रमाणें लग्ना उपरांत कांय लोक आपले बायलेक मळबांत दिसपी अरुंधती दाखयतात
ONTOLOGY:
प्राकृतिक वस्तु (Natural Object)वस्तु (Object)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
oriଅରୁନ୍ଧତୀ ତାରା
telఅరుంధతి
urdارَندھتی , ارُوندھتی
 noun  दक्षाची एक धूव   Ex. अरुंधतीचें वर्णन पुराणांत मेळटा
ONTOLOGY:
पौराणिक जीव (Mythological Character)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
kasاروٗندھتی
oriଅରୁନ୍ଧତୀ
panਅਰੁੰਧਤੀ
sanअरुन्धती
urdاروندھتی
 noun  तंत्रा प्रमाणें जीब   Ex. अरुंधतीचो उल्लेख तंत्रशास्त्रांत मेळटा
ONTOLOGY:
शारीरिक वस्तु (Anatomical)वस्तु (Object)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
benঅরুন্ধতী
gujઅરુંધતી
panਅਰੁੰਧਤੀ
urdاَرُوندھتی

अरुंधती

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English |   | 
   arundhatī f S A small star in Ursa major, the wife of वशिष्टऋषि.

अरुंधती

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi |   | 
 noun  वशिष्ठमुनीची बायको   Ex. अरुंधती ही पतिव्रता स्त्री होती.
ONTOLOGY:
पौराणिक जीव (Mythological Character)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
benঅরুন্ধতি
hinअरुंधती
kasاَرُنٛدَھتی
kokअरुंधती
malഅരുന്ധതി
oriଅରୁନ୍ଧତୀ
panਅਰੂੰਧਤੀ
sanअरुन्धतिः
tamஅருந்ததி
telఅరుంధతి
 noun  सप्तर्षीमधील वसिष्ठ तार्‍याजवळचा तारा   Ex. ज्याला अरुंधती दिसत नाही तो लवकर मरतो अशी समजूत आहे.
ONTOLOGY:
प्राकृतिक वस्तु (Natural Object)वस्तु (Object)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
oriଅରୁନ୍ଧତୀ ତାରା
telఅరుంధతి
urdارَندھتی , ارُوندھتی
 noun  दक्षची एक कन्या   Ex. अरुंधतीचे वर्णन पुराणांत आढळते.
ONTOLOGY:
पौराणिक जीव (Mythological Character)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
kasاروٗندھتی
oriଅରୁନ୍ଧତୀ
panਅਰੁੰਧਤੀ
sanअरुन्धती
urdاروندھتی

अरुंधती

  स्त्री. 
   वसिष्ठऋषीची पत्नी ; कर्दमकन्या .
   सप्तर्षींमधील वसिष्ठाच्या जवळचा तारा ; ( ज्याला अरुंधती दिसत नाहीं तो लवकर मरतो . कारण दृष्टि इतकी मंद झाल्यानंतर आयुष्य फार थोडें उरलेलें असतें असा समज आहे . ).
   ( योग ) जीभ ; जिव्हा ; जिव्हाग्र . - योर १ . २६ .
०दर्शनन्याय  पु. अरुंधती तारा वसिष्ठाच्या खुणेवरुन दाखवितात त्यावरुन लक्षणेनें शेजारच्या मोठ्या गोष्टीवरुन लहान गोष्टीचा निर्देश करणें . [ सं . ]
०केश   ही राशि उत्तरगोलार्धात सिंह आणि भूतप यांच्या मध्यें आहे . ( इं . कोमा - बेरेनिसेस ).

Related Words

अरुंधती   glossa   tongue   lingua   clapper   अरुन्धतिः   اَرُنٛدَھتی   అరుంధతి   অরুন্ধতি   ଅରୁନ୍ଧତୀ   ਅਰੂੰਧਤੀ   அருந்ததி   അരുന്ധതി   અરુંધતી   अरुंधति   अरुन्धति   coma bernices   बारा साध्वी स्त्रिया   अरुंधतीदर्शन न्याय   मेधातिथी   उल्बण   अरुन्धती   ककुभ्   बालावती   प्रपंच   संध्या   ११   स्कंद   वसिष्ठ   शक्ति      १२   कश्यप   धर्म   अग्नि   नारद   હિલાલ્ શુક્લ પક્ષની શરુના ત્રણ-ચાર દિવસનો મુખ્યત   ନବୀକରଣଯୋଗ୍ୟ ନୂଆ ବା   વાહિની લોકોનો એ સમૂહ જેની પાસે પ્રભાવી કાર્યો કરવાની શક્તિ કે   સર્જરી એ શાસ્ત્ર જેમાં શરીરના   ન્યાસલેખ તે પાત્ર કે કાગળ જેમાં કોઇ વસ્તુને   બખૂબી સારી રીતે:"તેણે પોતાની જવાબદારી   ਆੜਤੀ ਅਪੂਰਨ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ   బొప్పాయిచెట్టు. అది ఒక   लोरसोर जायै जाय फेंजानाय नङा एबा जाय गंग्लायथाव नङा:"सिकन्दरनि खाथियाव पोरसा गोरा जायो   आनाव सोरनिबा बिजिरनायाव बिनि बिमानि फिसाजो एबा मादै   भाजप भाजपाची मजुरी:"पसरकार रोटयांची भाजणी म्हूण धा रुपया मागता   नागरिकता कुनै स्थान   ३।। कोटी      ۔۔۔۔۔۔۔۔   ۔گوڑ سنکرمن      0      00   ૦૦   ୦୦   000   ০০০   ૦૦૦   ୦୦୦   00000   ০০০০০   0000000   00000000000   00000000000000000   000 பில்லியன்   000 மனித ஆண்டுகள்   1                  1/16 ರೂಪಾಯಿ   1/20   1/3   ૧।।   10   १०   ১০   ੧੦   ૧૦   ୧୦   ൧൦   100   ۱٠٠   १००   ১০০   ੧੦੦   ૧૦૦   ୧୦୦   1000   १०००   ১০০০   ੧੦੦੦   ૧૦૦૦   ୧୦୦୦   10000   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP