Dictionaries | References

इष्ट

   { iṣṭa }
Script: Devanagari

इष्ट     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
See : धर्म-कर्म, मित्र, एरंड, इच्छित, घनिष्ठ, उद्देश्य, इष्ट देवता, ईंट

इष्ट     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
Wished or desired: loved or liked: approved, preferred, cherished. 2 Favorable or auspicious--an aspect, a conjunction &c. 3 In arithmetic. Assumed or supposed. Ex. of comp. इष्टकाळ, इष्टघटी or घटिका, इष्टमुहूर्त्त, इष्टराशि.
A friend. 2 n f S An act of sacrifice or oblation; any essential ceremony, as ablution, investiture &c.

इष्ट     

Aryabhushan School Dictionary | Marathi  English
 m  A friend.
  Desired; favourable; assumed.

इष्ट     

वि.  अपेक्षित , अभिप्रेत , इच्छिलेले , वांच्छित ;
वि.  कल्याणप्रद , शुभ , हितप्रद .

इष्ट     

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi
See : कल्याणकारी

इष्ट     

वि.  
इच्छिलेलें ; आवडतें ; पसंत केलेलें ; हवें असलेलें ; मानलेलें . तुम्हीं इष्ट अंक मनांत धरा तो मी सांगतों . इष्टं धर्मेण योजयेत .
शुभ ; हितप्रद ; कल्याणप्रद . सहज इष्टानिष्ट करणी । दोघीचि इया कवतुकिणी । - ज्ञा १६ . ६१ .
( गणित ), इच्छेनें धरलेली किंवा मानलेली ; गृहीत ( काल , घटि , वेळ ); जसें - इष्टघटि , इष्टकाळ . - पु . मित्र ; स्नेही , जसें :- इष्टदर्शन ; इष्टमंडळी . - स्त्रीन . इष्टि ; यज्ञयागादि कर्म ; स्नान , दीक्षा इ० आवश्यक कर्म . जे इष्ट यज्ञ यजावे । तें हविर्मत्रादि आघवें । - ज्ञा ४ . १२० . इष्ट जें कां यागादिक । वापी कूप आराम देख । गो भू रत्नदानादिक । त्याहून अधिक अन्नदान । - एरुस्व ४ . १९ .
०आप्त  पु. अव . ( प्र . ) आप्तेष्ट ; स्नेहीसोबती ; नात्याचीं माणसें .
०कर्म  न. ( गणित ) त्रैराशिक ; त्रैराशिकाच्या रीतीनें उदाहरण सोडविण्याची क्रिया .
०कल्पना  स्त्री. ( तर्कशास्त्र किंवा गणित ) गृहीत कल्पना ; प्रथम खरी मानलेली गोष्ट ; गृहीत कृत्य ; सिध्दवत गोष्ट . कल्पित पक्ष .
०काल  पु. ( गणित ) शुभ वेळा ; कोणत्याहि कार्यास पाहिजे तशी वेळ ; शुभ काळ . ( क्रि० येणें . )
०देवता   दैवत - स्त्री . न . आपली भक्ति जीवर आहे अशी देवता ; आराध्यदैवत ; पालनकर्ता देव , साधु इ० .
०पंगत   भोजन - स्त्री . न . श्राध्दाच्या दिवशीं श्राध्दीय ब्राह्मणांचें जेवण झाल्यावर यजमानानें आपल्या इष्टमित्रांसह करावयाचें भोजन किंवा त्यांच्यासह जेवणाची पंगत .
०मित्र  पु. अव . स्नेहीसोबती ; सोयरेसायरे ; ओळखीपाळखीचे लोक . इष्ट मित्र आपुले । कुमरजन देखिले । - ज्ञा १ . १८१ .
०राशि   राशिक - पु . ( गणित )
त्रिराशिक . इष्टकर्म पहा . इष्टराशीमध्यें एकेरी व दुहेरी असे दोन प्रकार आहेत .
गृहीतसंख्या ; धरलेली संख्या ; इष्टसंख्या .
०संख्या  स्त्री. गृहीतसंख्या ; इष्टराशि अर्थ २ पहा .

इष्ट     

इष्टतर हा इष्टाचा शत्रु व इष्टतम हा इष्टतराचा शत्रु
मनांत आणले तर, कोणत्याहि गोष्टीपेक्षां दुसरी गोष्ट अधिक चांगली, त्या दुसरीपेक्षां तिसरी तर उत्कृष्ट-सर्वांत चांगली, असे दाखवून केव्हांहि पहिल्या, दुसर्‍या गोष्टीचा उणेपणा काढतां येतो. (इंग्रजी १४४) तु०- असेल ते विटवा, नसेल ते भेटवा.

इष्ट     

नेपाली (Nepali) WN | Nepali  Nepali
See : इच्छित, घनिष्ठ

इष्ट     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
इष्ट  mfn. 1.mfn. (for 2. See s.v.), sought, [ŚBr.]
wished, desired
liked, beloved
agreeable
cherished, [RV.] ; [ŚBr.] ; KātyŚr.; [Mn.] ; [Pañcat.] ; [Śak.] &c.
reverenced, respected
regarded as good, approved, [Mn.] ; [Sāṃkhyak.]
valid
इष्ट  m. m. a lover, a husband, [Śak. 83 c]
the plant Ricinus Communis, [L.]
इष्ट  n. n. wish, desire, [RV.] ; [AV.] ; [AitBr.] ; [Mn.] ; [R.]
इष्ट  mfn. 2.mfn. (p.p.fr.यज्; for 1. See col.2) sacrificed, worshipped with sacrifices, [VS.] ; [ŚBr.] ; KātyŚr.; [AitBr.] &c.
इष्ट  m. m. sacrifice, [MārkP. xiii, 15]
इष्ट  n. n. sacrificing, sacrifice
sacred rite, sacrament, [L.]

इष्ट     

इष्ट [iṣṭa] p.p. p.  p. p. [इष् इच्छायां कर्मणि क्त]
Wished, desired, longed for, wished for; उपपन्नो गुणैरिष्टैः [Nala.1.1.]
Beloved, agreeable, liked, favourite, dear; ˚आत्मजः [Mu.2.8] fond of sons.
Worshipped, reverenced.
Respected.
Approved, regarded as good.
Desirable; see इष्टापूर्त.
Valid.
Sacrificed, worshipped with sacrifices.
Supposed (कल्पित); oft. used in Līlavatī.
ष्टः A lover, husband, beloved person; इष्टप्रवासजनितानि [Ś.4.3.]
A friend; इष्टानामिष्ट- कर्मकृत [Pt.1.57;2.172.]
 N. N. of a tree (एरंड).
 N. N. of Viṣṇu.
A sacrifice.
-ष्टा  N. N. of a tree (शमी).
ष्टम् Wish, desire.
A holy ceremony or संस्कार. एतदिष्टं प्रवृत्ताख्यम् [Bhāg.7.15.49.]
A sacrifice; [Bṛi. Up.4.1.2;] see इष्टापूर्त. ind. Voluntarily. -Comp.
-अर्थः   desired object. ˚उद्युक्त a. zealously engaged in gaining one's desired object.
-आपत्तिः  f. f. occurrence of what is desired; a statement by a debater which is favourable to his opponent also; इष्टापत्तौ दोषान्तरमाह Jag.
-कर्मन्  n. n. (In Arith.) rule of supposition, operation with an assumed number.
-कापथः   the root of a fragrant grass (वीरणमूल; Mar. वाळा).
-कामदुह् a.  a. granting the desired objects, an epithet of the cow of plenty; एष वोऽस्त्विष्टकामधुक् [Bg.3.1.]
-गन्ध a.  a. fragrant. (-धः) any fragrant substance. (-धम्) sand.-जनः a beloved person (whether man or woman); [U.3.]
-देवः, -देवता   a favourite god, one's tutelary deity.
-भागिन् a.  a. One who has attained his object; अपूजयन्राघवमिष्टभागिनम् [Rām.6.67.175.]
-यामन् a.  a. going according to one's desire. वायुर्न यो नियुत्वाँ इष्टयामा [Rv.9.] 88.3.
-व्रत   a.
performing desired vows.
obeying one's wish.
(food &c.) for the fulfilment of a vow.
that by which good works succeed. इष इष्टव्रता अकः [Rv.3.59.9.]

इष्ट     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
इष्ट  mfn.  (-ष्टः-ष्टा-ष्टं)
1. Wished, desired.
2. Cherished, beloved.
3. Wor- shipped, reverenced, respected.
 m.  (-ष्टः)
1. A lover, a husband.
2. The Castor-oil tree.
 n.  (-ष्टं)
1. An act of sacrifice, an oblation, &c. 2. An essential ceremony, as ablution, investiture, &c. ind. (-ष्टम्) Voluntarily.
E. इष् to desire, or इष् substituted for यज् to sacrifice, and क्त aff.
ROOTS:
इष् इष् यज् क्त

इष्ट     

See : आत्मीय

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP