तट

{ taṭḥ }

हिन्दी (hindi) WN

 noun  नदी या जलाशय का किनारा   Ex. नदी के तट पर वह नाव का इंतज़ार कर रहा था ।

HOLO COMPONENT OBJECT:

नदी

HYPONYMY:

घाट ढलवाँ तट पुलिन समुद्रतट नदीपंक मगरो चौपाटी करार

ONTOLOGY:

भौतिक स्थान (Physical Place) ➜ स्थान (Place) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

किनारा तीर कगार साहिल छोर कूल वेला पश्ता मंजुल अवार अवारी बारी पाटक

Wordnet:

asm পাৰ

ben তীর

guj કિનારો

kan ದಡ

kas بوٚٹھ

kok देग

mal തീരം

mar किनारा

mni ꯇꯣꯔꯕꯥꯟ

ori ତଟ

pan ਕਿਨਾਰਾ

san तीरम्

tel ఒడ్డు

urd ساحل , کنارہ , تیر , چھور

कोंकणी (Konkani) WN

   See : देग

A dictionary, Marathi and English

   . 2 m A side of a hill. 3 The wall of a fort or village. 4 A feud or dissension in a caste involving separation and parties: also a party, a faction, a side. 5 A party or side at play. 6 Confederatedness or factious combination. 7 Inexactness or inequality of the balance, taking a side. 8 C Stoppage or stay for. तटास लागणें To be the occasion of a feud in a caste--a matter.

Aryabhushan School Dictionary

 n m  A shore.
  m  The wall of a fort. A party; a faction. Inexactness of balance, The side of a hill. Stoppage.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 ना.  काठ , किनारा , तीर , मर्यादा , सीमा ;
 ना.  किल्ला , फळी , भिंत , शहराच्या सभोवतालचा कोट ;
 ना.  पक्ष , बाजू भांडण , भेदभाव .

मराठी (Marathi) WN

 noun  किल्ला, गाव इत्यादींच्या सभोवताली रक्षणार्थ बांधलेली मजबूत भिंत   Ex. औरंगजेबाने औरंगाबाद शहराभोवती भक्कम तट उभारला

HYPONYMY:

हरम

ONTOLOGY:

मानवकृति (Artifact) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

कोट तटबंदी प्राकार कुसू

Wordnet:

asm গড়

bd इनजुर

ben প্রাচীর

guj કોટ

hin परकोटा

kan ಸುತ್ತುಗೋಡೆ

kas چار دِوٲری

kok दुरीग

mal കോട്ടമതില്

mni ꯀꯣꯏꯁꯤꯜꯂꯤꯕ꯭ꯐꯛꯂꯥꯡ

nep कोष्ठ

ori ପାଚେରୀ ବନ୍ଧ

pan ਚਾਰਦੀਵਾਰੀ

san प्राकारः

tam மதில்சுவர்

tel ప్రహరీగోడ

urd فصیل , چہاردیواری , چاردیواری , احاطہ

 noun  एखाद्या समूहात समाजात पडलेले गट   Ex. ह्या प्रकरणामुळे आमच्या गावात दोन तट पडले

SYNONYM:

फळी

   See : किनारा

महाराष्ट्र शब्दकोश

  पु. १ बोभाटा ; दुष्कीर्ति . जळो माझे कर्म वायां केली कटकट । झाले तैसे तट नाही आले अनुभवा । - तुगा ४२५ . २ भांडण , तंटा पहा . - वि . भांडखोर , कलहप्रेमी . [ तंटा ]
  पु. १ एखाद्या जातीतील , समाजातील काही मतभेदामुळे पडलेल्या पक्षांपैकी एक पक्ष ; दुफळी . तट अर्थ ४ पहा . २ दळ ; फौज ; तुकडी . [ सं . तट ] तडास लागणे - ( एखादी गोष्ट ) जातीच्या दुफळीस कारण होणे ; तटास लागणे .
  स्त्री. ( व . ) १ हट्ट ; आपले म्हणणे खरे करणे . २ निकड .[ तट्ट ]
  पु. १ ( व . ) ( नदीचा , समुद्राचा ) कांठ ; किनारा ; तीर ; सीमा ; मर्यादा . पांचाळकटक तेणे विदारिले , तट जसे महावृषभे । - मोकर्ण ४७ . ३३ . २ टेकडीची , डोंगराची कड , उतरण . ३ गांव , किल्ला इ०कांच्या सभोवतालचा कोट , भिंत . ४ एखाद्या जातींत , समाजांत पडलेले पक्ष प्रत्येकी ; फळी ; विरुद्ध भाव . ५ खेळांतील खेळाडूंची बाजू ; पक्ष ; संघ . ६ एखाद्या कार्यार्थ एकत्र आलेल्या लोकांची जूट ; संगनमत ; कट . ७ तराजूच्या पारड्यांमधील तफावत , वैषम्य ८ ( को . ) खोळंबा ; थांबवणूक ; अडचण ; खोटी . ९ एके ठिकाणी ठांसून उभे राहणे ; भिडणे ; भिडवणूक ; वेढा ; गराडा . म्हणोन तट घालोन क्षणभर मारामार केली . - भाव ६७ . १० ( कर . ) ( सोंगट्यांतील ) डाव ; बाजू . ( क्रि० देणे ) [ सं . ] तटास लावणे - ( एखादी गोष्ट ) जातीतील मतभेदांस , तंट्यास कारणीभूत होणे .
  पु. खोळंबा ; अडचण ; थांबणुक ; ' आम्हांस मापारी येथें नेहमींच द्यावा . माप घेऊन जाईल तर आमचा तट होईल .' - रा ३ . ९० . ( तटणें .)
   तटकन इ० पहा .
 क्रि.वि.  १ तीक्ष्ण ; हलका व जलद होणार्‍या ( उदा० दोरी तुटतांना , ठिणगी उडतांना होणार्‍या ) आवाजासारखा आवाज होऊन ; तटतट पहा . २ घट्ट ; आंवळून ; तट्ट पहा . [ ध्व . तट्ट ]
०बंदी  स्त्री. किल्ला , गांव इ० कांच्या सभोवताली संरक्षणार्थ बांधलेला मजबूत कोट ; तटाचा बंदोबस्त . [ सं . तट + फा . बंदी ] तटस्थ स्छ स्त वि . १ नदीच्या कांठी असलेला ; किनार्‍यावरील . देवे कांपविले बहु गर्जोनि जसे तटस्थ लोक नदे । - मोभीष्म ४ . ३८ . २ ( ल . ) दोहोंपैकी कोणत्याहि पक्षास न मिळालेला ( मनुष्य ); तिर्‍हाईत ; उदासीन . ३ ( ल . ) स्तब्ध . जाले तत्ध्यानी तटस्छ । - दावि १४३ . ४ ( ल . ) थक्क ; चकित ; कुंठित . जे देखता स्वर्गीचे देव । तटस्थ होती । - दा ४ . ७ . १८ . ५ खोळंबून राहिलेला , पुढे किंवा मागे न जाणारा ६ काही हेतूने अपेक्षेने उभा राहिलेला ; थांबलेला . [ सं . तट + स्था = उभे राहणे ]
०मुद्रा   स्ती . विचारमग्न ; ध्यानस्थ माणसाची मुद्रा . [ तटस्थ + मुद्रा ]
०लक्षणा  स्त्री. लक्षणेचा एक प्रकार ; आगंतुक लक्षणा .

मराठी वाक्संप्रदाय - वाक्यप्रचार

   (एखादी गोष्‍ट) तटास लावणें
   तंट्यास कारण होणें
   भांडणास निमित्त होणें
   दुफळी माजण्यास कारण होणें
   एखाद्या गोष्‍टीमुळे जिद्दीस पेटणें.

A Sanskrit English Dictionary

तट  f.  m. (exceptionally n., [Daśar. ii. 18/19]) a slope, declivity, any part of the body which has (as it were) sloping, sides ( cf. श्रोणि-, स्तन-, &c.), a shore, [MBh.] (said of शिव, xii, 10381), [Hariv.] &c. ( ifc. f( ई)., [Bhartṛ.])
तट    cf. अ-, उत्- ; पुर-तटी.

The Practical Sanskrit-English Dictionary

तटः [taṭḥ]   [तट्-अच्]
   A slope, declivity, precipice.
   The sky or horizon.
   An epithet of Śiva.
   टः, टा, टी, टम् The shore or bank, declivity, slope; शीलं शैलतटात् पततु [Bh.2.39;] प्रोत्तुङ्गचिन्तातटी [Bh.3.45.;] सिन्धो- स्तटावोघ इव प्रवृद्धः [Ku.3.6;] [U.3.8;] उच्चारणात् पक्षिगणस्तटी- स्तम् [Śi.4.18.]
   A term applied to certain parts of the body which have, as it were, sloping sides; पद्मापयोधर- तटीपरिरम्भलग्न [Gīt.1;] नो लुप्तं सखि चन्दनं स्तनतटे [Ś. Til.7;] so जघनतट, कटितट, श्रोणीतट, कुचतट, कण्ठतट, ललाटतट &c.
-टम्   A field. -Comp.
-आघातः   butting, striking against a bank of declivity; अभ्यस्यन्ति तटाघातं निर्जितैरावता गजाः [Ku.2.5.]
-द्रुमः   a tree standing on the shore.
-भू   the shore; आसीना तटभुवि सस्मितेन भर्त्रा [Śi.8.19.]
-स्थ   a.
   (lit.) situated on a bank or declivity.
   (fig.) standing aloof, neutral, indifferent, alien, passive; तटस्थः स्वानर्थान् घटयति च मौनं च भजते [Māl.1.14;] तटस्थं नैराश्यात् [U.3.13;] मया तटस्थस्त्वमुपद्रुतोसि [N.3.55.] (where तटस्थ has sense 1 also). (-स्थः) an indifferent person, one neither a friend nor a foe. (-स्थम्) that property or लक्षण of a thing which is distinct from its nature, and yet is the property by which it is known; e. g. गन्धवत्त्व in the case of पृथ्वी.

Shabda-Sagara

तट   r. 1st cl. ( तटति) To be elevated or high, to rise.
   r. 10th cl. ( ताटयतिते) To beat.
तट  mfn.  sub. ( -टः-टा-टी-टं) A shore or bank.
  n.  ( -टं) A field.
    E. तट to to rise or be high, affix अच्, fem. aff. ङीप्.

ROOTS:

तट अच् ङीप्