निवात

{ nivāta }

A dictionary, Marathi and English

   Absence of wind, a calm.
   nivāta a S Calm, still, not windy.

महाराष्ट्र शब्दकोश

  स्त्री. वार्‍याचा अभाव ; शांतता ; बिन वार्‍याची वेळ ( समुद्रावर ). ' नारली पौर्णिमे आंतबाहेर निवाती पडलीत त्या संधीस पाच गलबते सिलेपोस सजून खांदेरीच्या बंदरी ठेऊन उंदेरीची गलबते मान्यात गवसऊन पच्छाडतो .' - पेद ३३ . २९ . ( सं . निर्वात )

A Sanskrit English Dictionary

नि-वात  mfn.  1. mf( आ)n. (√ 2. वा) sheltered from the wind, calm, [MBh.]; [Kāv.] &c.

ROOTS:

नि वात

नि-वात  n.  n. a place sheltered from the w°, absence of w°, calm, stillness, [ŚBr.]; [ŚrGṛS.]; [MBh.] &c. (often ifc. after the word expressing the sheltering object, [Pāṇ. 6-2, 8]).

ROOTS:

नि वात

नि-वात  mfn.  2. mfn. (√ वन्; cf. 3. अ॑वात) unhurt, uninjured, safe, secure (n. security), [VS.]; [AV.]; [ŚBr.] &c.

ROOTS:

नि वात

   dense, compact, [L.]
नि-वात  m.  m. asylum, refuge, [L.]

ROOTS:

नि वात

   an impenetrable coat of mail, ib.

The Practical Sanskrit-English Dictionary

निवात [nivāta] a.  a. [निवृतो निरुद्धो वा वातोऽस्मात्]
   Sheltered from the wind, not windy, calm; निवातपद्मस्तिमितेन चक्षुषा नृपस्य कान्तं पिबतः सुताननम् [R.3.17;19.42.]
   Unhurt, uninjured, unobstructed.
   Safe, secure.
   Well-armed, accoutred in strong mail; निवातकवचैर्युद्धं पर्व चाजगरं ततः [Mb.1.2.53.]
   Closely woven, without holes; निवातो दृढसंनाहे निर्वाते चाश्रयेऽपि च Viśva; उपाहितैर्वपुषि निवातवर्मभिः [Śi.17.51.]
   तः A refuge, dwelling, an asylum
   An impenetrable coat of mail.
   तम् A place sheltered from the wind; निवातनिष्कम्पमिव प्रदीपम् [Ku.3.48;] [Ki.14.37;] [R.13.52;3.17;] यथा दीपो निवातस्थो नेङ्गते [Bg.6.19.]
   Absence of wind, calm, stillness; निवात- स्तिमितां वेलां चन्द्रोदय इवोदधेः (संरम्भं निनाय) [R.12.36.]
   A secure spot.
   A strong armour. -Comp. -कवचाःm. (pl.) N. of a tribe.

Shabda-Sagara

निवात  mfn.  ( -तः-ता-तं)
   1. Well armed, accoutred in strong mail.
   2. Secure, safe as in an asylum.
   3. Calm, not windy.
   4. Unhurt. 5. Protected against the wind.
  m.  ( -तः)
   1. An asylum, a dwelling, &c.
   2. A calm.
   3. Strong armour.
    E. नि neg. वात wind, &c.

ROOTS:

नि वात