अवल

A dictionary, Marathi and English

At first; at the beginning. 2 Used as adj First, chief, greatest, highest. 3 Used as s f The first or earlier part. Ex. पावसानें अ0 साधली अखेरी घालविली.

Aryabhushan School Dictionary

ad   At first.
a   First, chief, greatest, highest.
 f  The earlier part.

महाराष्ट्र शब्दकोश

वि.  
पहिला ; उत्तम ; प्रमुख .
( ल . ) अतिशय - पया ७२ . मोठा ; उच्च .
( गो . ) पूर्णपणें तयार झालेला ( नारळ ).
पहिल्या प्रतीचा , दर्जाचा , ( जमीन , रेशीम वगैरे ) वर्गवारींत पहिला - सन १७८८ चा पहाणा खर्डा ( कासारीतर्फ कागद ). - क्रिवि . प्रथमत :; पहिल्यांदा ; प्रारंभीं ; आदौ . - स्त्री . पहिला किंवा आरंभींचा भाग . पावसानें अवल साधली , अखेरी घालविली . [ अर . अव्वल ; अव्वल , दूम , सीम = पहिला , दुसरा , तिसरा . )
०अखेर   आखर - क्रिवि . आरंभापासून अखेरपर्यंत ; अथपासून इतिपर्यंत ( नकारार्थी प्रयोगांत ) पूर्णपणें ; एकंदर ; समूळ ; बिलकूल ; अगदीं ; सर्वस्वीं . [ अर . अव्वल + आखिर = शेवट . ]
०अखेरइस्तावा   आखरइस्तावा - पु . नवीन जमीनीवर दरवर्षी वाढत जाणार्‍या करापैकीं पहिला .
०अर्जी वि.  ( कायदा ) मूळ फिर्याद ; तक्रार ; अर्ज .
०आढावा  पु. साल आरंभीं मागचें येणें - देणें समजण्यासाठीं मांडलेला जमाखर्च .
०कार्कून  पु. मुख्य कारकून ; फडणीस .
०कोर्ट  न. मूळ दावा किंवा फिर्यादीबद्दल ज्या कोर्टांत संपूर्ण चौकशीचें काम चालून निकाल मिळतो तें कोर्ट ; ( इं . ) ओरीजनल कोर्ट .
०जप्ती  स्त्री. ( इं . ) अटॅचमेंट बिफोर जज्मेंट ; दाव्याचा निर्णय होण्यापूर्वी मिळकत कोर्टाच्या ताब्यांत घेणें .
०पुरावा  पु. ( इं . ) प्रायमरी एव्हिडन्स ; पहिल्या प्रतीचा पुरावा ; कोर्टानें समक्ष पहावा म्हणून मूर्तिमंत हजर केलेला दस्तऐवज .
०रजिस्टर  न. आजमितीस दरएक गांवांतील जमीनी कोणाकोणाकडे कोणत्या हक्कानें वहिवाटीस आहेत त्यांचें तपशीलवार नोंदपत्रक .
०दोड   द्वाड - वि . वाईटपणांत , द्वाडपणांत अग्रगण्य ; बिलंदर ; अट्टल ; पक्का .
०साल  न. 
वर्षाचा आरंभीचा भाग .
विवक्षित संख्येंतील - मालिकेंतील पहिलें वर्ष .
हिशोबाच्या सालांतील पहिलें साल .
सुहुर एका वर्षाच्या काळांत ज्येष्ठांतील ( वैशाखांतील सुध्दां ) कांहीं मित्या दोन वेळां येतात यामुळें त्यांच्या निर्देशांतील संदिग्धता घालविण्यास अवलसाल अखेरसाल हे शब्द योजतात . ज्येष्ठ शुध्द ४ घटी ५ अवलसालीं राजश्रीची मुंज जाहली - शिचप्र २७ .