Dictionaries | References

कषाय

   { kaṣāya }
Script: Devanagari

कषाय     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
See : कसैला

कषाय     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
A decoction of medicinal herbs; an extract or essence.
Of an astringent flavor or taste. 2 Of a red-ochre color.

कषाय     

Aryabhushan School Dictionary | Marathi  English
 m  A decoction of medicinal herbs, an extract or essence.

कषाय     

 पु. १ औषधी वनस्पतीचा काढा ; अर्क . २ गेरूचा रंग . ( सं .) - वि . १ तिखट ; चुकीनें कडवट . २ ( काषाय अप ). गेरू अथवा कावेच्या रंगाचे ; ३ कलुषित ; बेरेंग ; विचलित ( चित्त वृत्ति . तादात्म्य ).

कषाय     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
कषाय  mfn. mfn. astringent, [MBh. xiv, 1280 and 1411] ; [R.] ; [Suśr.] ; [Pañcat.] ; [BhP.]
fragrant, [Megh. 31]
red, dull red, yellowish red (as the garment of a Buddhistभिक्षु), [MBh.] ; [Hariv.] ; [Mṛcch.] ; [Yājñ.]
कषाय  mn. mn. (g.अर्धर्चा-दि) an astringent flavour or taste, [Suśr.]
a yellowish red colour, [Yājñ. i, 272] ; [Kāś.] on [Pāṇ. 4-2, 1]
an astringent juice, extract of juice, [ŚBr.] ; KātyŚr.; [Mn. xi, 153]
a decoction or infusion, [Suśr.] (the result of boiling down a mixture consisting of one part of a drug and four or, according to some, eight or sixteen parts of water until only one quarter is left, [Suśr.] )
any healing or medicinal potion, [Bhpr.]
exudation from a tree, juice, gum, resin, [L.]
ointment, smearing, anointing, [L.]
colouring or perfuming or anointing the person with cosmetics, [MBh.]
dirt, filth
stain or impurity or sin cleaving to the soul, [ChUp.] ; [BhP.]
dulness, stupidity, [Vedāntas.]
आयुस्-क्°   defect, decay, degeneracy (of which, according to Buddhists, there are five marks, viz., दृष्टि-क्°, क्लेश-क्°, सत्त्व-क्°, कल्प-क्°)
ROOTS:
आयुस् क्°
attachment to worldly objects, [W.]
कषाय  m. m. red, redness
a kind of snake, [Suśr. ii, 265, 14]
राग   emotion, passion (, of which the जैनs reckon four kinds, [HYog. iv, 6 and 77] )
the कलि-युग, [L.]
the tree Bignonia Indica, [R. ii, 28, 21]
कशाय   N. of a teacher (v.l.) g.शौनका-दि
कषाय  mfn. mfn. (अस्, , अम्) the tree Grislea tomentosa, [L.]
कषाय  n. n. a dull or yellowish red garment or robe, [MBh. ii, 675] (cf.काषाय, पञ्च-कषाय; अ-निष्कषाय, full of impure passions, [MBh. xii, 568.] )

कषाय     

कषाय [kaṣāya]   a.
Astringent, [Ś.2.]
Fragrant, स्फुटित- कमलामोदमैत्रीकषायः [Me.31;] [U.2.21;] [Mv.5.41.]
Red, dark-red; चूताङ्कुरास्वादकषायकण्ठः [Ku.3.32.]
(Hence) Sweet-sounding, [Māl.7;] cf. also सगद्गदं बाष्पकषायकण्ठः [Bu. Ch.1.68.]
Brown.
Improper, dirty.
यः, यम् Astringent flavour of taste (one of the sixrasas): see कटु; यो वक्त्रं परिशोषयति जिह्वां स्तम्भयति कण्ठं बध्नाति हृदयं कषति पीडयति च स कषायः Suśr. cf. also 'बध्नातीव च यः कण्ठं कषायः स विकास्यपि' । Ibid.
The red colour.
A decoction with one part of a drug mixed with four, eight, or sixteen parts of water (the whole being boiled down until one quarter is left); [Ms.11.153.]
Plastering, smearing; कर्णार्पितो लोध्रकषायरूक्षे [Ku.7.17;] anointing.
Perfuming the body with unguents; शिरोरुहैः स्नानकषायवासितैः [Ṛs.1.4.]
Gum, resin, extract or exudation from a tree.
Dirt, uncleanness.
Dulness, stupidity; विगतभयकषायलोभमोहः [Mb.12.179.26.]
Attachment to worldly objects; [Ch. Up.7.26.2;] भक्त्या निर्मथिताशेषकषायधिषणोऽर्जुनः [Bhāg.1.15.29.]
Decay, ruin.
यः Passion, emotion.
Kaliyuga.-Comp.
-कृत्  m. m. the लोध्र tree (Symplocos racemosa)-वसनम् The yellowish-red garment of monks, mendicants.

कषाय     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
कषाय  mfn.  (-यः-या-यं)
1. Astringent.
2. Fragrant.
3. Red, dull red.
4. Brown, of a colour composed of red and yellow.
 mn.  (-यः-यं)
1. An astringent flavour or taste.
2. A decoction or infusion.
3. Gum, resin, extract, exudation from a tree, &c.
4. Plastering, anointing. 5. Colouring or perfuming the person.
6. Attachment to worldly objects.
 m.  (-यः)
1. A plant, (Bignonia Indica.)
2. Passion, emotion.
 f.  (-या) A plant, a small sort of Hedysarum.
E. कष् to injure, आय aff.
ROOTS:
कष् आय

कषाय     

adjective  शिलाधातोः वर्णः ।   Ex. योगिनः कषायं वस्त्रं धारयन्ति ।
MODIFIES NOUN:
वस्तुः
ONTOLOGY:
रंगसूचक (colour)विवरणात्मक (Descriptive)विशेषण (Adjective)
Wordnet:
asmগেৰুৱা
bdगेरुवा
benগেরুয়া
gujભગવું
hinगेरुआ
kanಕಾವಿ ಬಣ್ಣದ
kasگۄسٲنۍ
kokभगवें
malകാവി നിറമുള്ളതായ
oriଗେରୁଆ
panਜੋਗੀਆ
tamகாவி நிறமான
telకాషాయ రంగు
urdگیروا , جوگیا
adjective  अमलकादीनां रसः।   Ex. आमलकादीनि फलानि कषायस्य कारकाणि।
ONTOLOGY:
गुणसूचक (Qualitative)विवरणात्मक (Descriptive)विशेषण (Adjective)
Wordnet:
asmকেঁ্হা
bdगोफा
benকষা
gujબેસ્વાદ
hinकसैला
kanಒಗರು
kokकोडू
malചവര്പ്പുള്ള
marतुरट
mniꯑꯐꯛꯄ
nepटर्रो
oriକଷାଳିଆ
panਕੌੜਾ
tamதுவர்ப்பான
telకషాయం రుచిగల
urdکسیلا , بدمزہ

Related Words

कषाय   astringent   कषाय यावानलः   पंच कषाय   गेरुवा   गेरुआ   भगवें   گۄسٲنۍ   காவி நிறமான   కాషాయ రంగు   গেৰুৱা   গেরুয়া   ਜੋਗੀਆ   ଗେରୁଆ   ಕಾವಿ ಬಣ್ಣದ   കാവി നിറമുള്ളതായ   ભગવું   acerb   acerbic   red gram   cajan pea   cajanus cajan   catjang pea   dhal   dahl   pigeon pea   pigeon-pea plant   वासिक   कषायीकृ   कशाय   कसाय   कषायान्वित   षड् रस   कषायचित्र   कषायकृत्   कषायवसन   decoction   कषा   काषायण   dve   कषायित   कषायिन्   क्   fragrant   काषाय   अन्तरय   काढा   harsh   शिरें   षड्रस   red   पक्व   १५   कटु   षट् ‍   षड् ‍   षण् ‍   षष् ‍   रस   पाणिनि      હિલાલ્ શુક્લ પક્ષની શરુના ત્રણ-ચાર દિવસનો મુખ્યત   ନବୀକରଣଯୋଗ୍ୟ ନୂଆ ବା   વાહિની લોકોનો એ સમૂહ જેની પાસે પ્રભાવી કાર્યો કરવાની શક્તિ કે   સર્જરી એ શાસ્ત્ર જેમાં શરીરના   ન્યાસલેખ તે પાત્ર કે કાગળ જેમાં કોઇ વસ્તુને   બખૂબી સારી રીતે:"તેણે પોતાની જવાબદારી   ਆੜਤੀ ਅਪੂਰਨ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ   బొప్పాయిచెట్టు. అది ఒక   लोरसोर जायै जाय फेंजानाय नङा एबा जाय गंग्लायथाव नङा:"सिकन्दरनि खाथियाव पोरसा गोरा जायो   आनाव सोरनिबा बिजिरनायाव बिनि बिमानि फिसाजो एबा मादै   भाजप भाजपाची मजुरी:"पसरकार रोटयांची भाजणी म्हूण धा रुपया मागता   नागरिकता कुनै स्थान   ३।। कोटी      ۔۔۔۔۔۔۔۔   ۔گوڑ سنکرمن      0      00   ૦૦   ୦୦   000   ০০০   ૦૦૦   ୦୦୦   00000   ০০০০০   0000000   00000000000   00000000000000000   000 பில்லியன்   000 மனித ஆண்டுகள்   1                  
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP