Dictionaries | References

दीक्षा

   { dīkṣā }
Script: Devanagari

दीक्षा     

Puranic Encyclopaedia  | English  English
DĪKṢĀ   Dīkṣā is the vrata that expels sin and increases Jñāna (wisdom). Those who are to be blessed fall into three categories. The person who belongs to the first category is called Vijñānakala; the second is Pralayakala; and the third is Sakala. Vijñānakala is free from sin alone. Pralayakala is free from sins and Karmans. Sakala has everything from Kalā to the earth. The Dīkṣās to be practised by the three classes of persons are of different kinds. Dīkṣā is classified into two: “Nirādhāra and Sādhāra. Nirādhāra Dīkṣā is performed for the sake of Vijñānakala and Pralayakala. Sādhāra Dīkṣā is prescribed for the third class of people, the Sakalas.

दीक्षा     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
noun  गुरु या आचार्य द्वारा नियमपूर्वक मंत्रोपदेश देने की क्रिया   Ex. मंच पर आसीन महात्मा अपने शिष्यों को दीक्षा दे रहे हैं ।
HYPONYMY:
योगदान
ONTOLOGY:
सामाजिक कार्य (Social)कार्य (Action)अमूर्त (Abstract)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
asmদীক্ষা
benদীক্ষা
gujદીક્ષા
kanದೀಕ್ಷೆ
kokदिक्षा
malമന്ത്രദീക്ഷ
mniꯂꯥꯏꯃꯤꯡ
oriଦୀକ୍ଷା
panਦੀਖਿਆ
tamகுரு
telయాగం
urdتقدیس
noun  उपनयन संस्कार के अंतर्गत एक कृत्य जिसमें आचार्य गायत्री मंत्र का उपदेश देता है   Ex. उपनयन संस्कार के दौरान पंडितजी वटुक को दीक्षा देते हैं ।
ONTOLOGY:
सामाजिक कार्य (Social)कार्य (Action)अमूर्त (Abstract)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
kasدِکشا
malദീക്ഷ
marदीक्षा
panਦੀਕਸ਼ਾ
urdدیکچھا
See : गुरुमंत्र

दीक्षा     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
A course of austerities or of the rites and ceremonies of some religious vow. v घे. 2 fig. Conduct, practice, a course of proceeding. v धर. 3 fig. Engagement in or entrance upon a great undertaking gen. v घे. 4 fig. Initiation in the mysteries of any art or sect. v कर, हो.

दीक्षा     

Aryabhushan School Dictionary | Marathi  English
 f  A course of austerities or of the rites and ceremonies of some religious vow.
  घे. Engagement in or entrance upon a great undertaking gen.
  घे.

दीक्षा     

ना.  उपदेश , शिकवण ;
ना.  अनुयायी बनणे ( पंथाचा ), स्वीकार करणे ;
ना.  व्रतासंबंधीचे नियमाचरण .

दीक्षा     

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi
noun  उपनयन संस्काराच्या अंतर्गत एक विधी ज्यात आचार्य वा भटजी गायत्री मंत्राचा उपदेश करतात   Ex. उपनयन संस्काराच्या दरम्यान पंडितजी बटूला दीक्षा देतात.
ONTOLOGY:
सामाजिक कार्य (Social)कार्य (Action)अमूर्त (Abstract)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
kasدِکشا
malദീക്ഷ
panਦੀਕਸ਼ਾ
urdدیکچھا
noun  गुरू किंवा आचार्य ह्यांनी नियमपूर्वक मंत्रोपदेश ची क्रिया   Ex. त्या सभागृहात आचार्य आपल्या शिष्यांना दीक्षा देत होते.
ONTOLOGY:
सामाजिक कार्य (Social)कार्य (Action)अमूर्त (Abstract)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
asmদীক্ষা
benদীক্ষা
gujદીક્ષા
hinदीक्षा
kanದೀಕ್ಷೆ
kokदिक्षा
malമന്ത്രദീക്ഷ
mniꯂꯥꯏꯃꯤꯡ
oriଦୀକ୍ଷା
panਦੀਖਿਆ
tamகுரு
telయాగం
urdتقدیس

दीक्षा     

 स्त्री. १ एखादे व्रत वगैरे घेतले असतां त्याच्या प्रारंभापासून समाप्तीपर्यंत तत्संबंधी केलेले नियमाचरण . ( क्रि० घेणे ). २ आचरणाची रीत ; नेम ; क्रम . ( क्रि० धरणे ). अलीकडे याने दीक्षा बरी धरली आहे . ३ ( ल . ) मोठ्या कामांत पडणे , ते अंगावर घेणे . ( क्रि० घेणे ). ४ एखाद्या पंथाचा किंवा कलेचा स्वीकार करणे , अनुयायी बनणे . ( क्रि० करणे ; होणे ). ५ व्रत . असेचि धरली नयच्युतदमार्थ दीक्षा करी । - केका १६ . ६ उपदेश ; शिक्षण . विडी ओढण्याची आपणांस कोणी दीक्षा दिली ? [ सं . ]
 स्त्री. १ एखादे व्रत वगैरे घेतले असतां त्याच्या प्रारंभापासून समाप्तीपर्यंत तत्संबंधी केलेले नियमाचरण . ( क्रि० घेणे ). २ आचरणाची रीत ; नेम ; क्रम . ( क्रि० धरणे ). अलीकडे याने दीक्षा बरी धरली आहे . ३ ( ल . ) मोठ्या कामांत पडणे , ते अंगावर घेणे . ( क्रि० घेणे ). ४ एखाद्या पंथाचा किंवा कलेचा स्वीकार करणे , अनुयायी बनणे . ( क्रि० करणे ; होणे ). ५ व्रत . असेचि धरली नयच्युतदमार्थ दीक्षा करी । - केका १६ . ६ उपदेश ; शिक्षण . विडी ओढण्याची आपणांस कोणी दीक्षा दिली ? [ सं . ]
०गुरु  पु. दीक्षा देणारा , शिकवण देणारा , उपदेश देणारा पुरुष . बरवेयां देवां दीक्षा गुरु । - शिशु १५२ . दीक्षित पु . १ सोमयाग करणारा ; ज्याने यज्ञ केला आहे असा पुरुष किंवा त्याचा वंशज . तेथ सोहंमंत्रे दीक्षिती । इंद्रियकर्माचिया आहुती । - ज्ञा ४ . १३७ . २ ( ल . ) धर्मकृत्यांत गुंतलेला किंवा कलाकौशल्य , शास्त्र यांत प्रविण असलेला . ३ ( ल . ) कुशल ; अतिशय हुषार ; मर्मज्ञ .
०गुरु  पु. दीक्षा देणारा , शिकवण देणारा , उपदेश देणारा पुरुष . बरवेयां देवां दीक्षा गुरु । - शिशु १५२ . दीक्षित पु . १ सोमयाग करणारा ; ज्याने यज्ञ केला आहे असा पुरुष किंवा त्याचा वंशज . तेथ सोहंमंत्रे दीक्षिती । इंद्रियकर्माचिया आहुती । - ज्ञा ४ . १३७ . २ ( ल . ) धर्मकृत्यांत गुंतलेला किंवा कलाकौशल्य , शास्त्र यांत प्रविण असलेला . ३ ( ल . ) कुशल ; अतिशय हुषार ; मर्मज्ञ .

दीक्षा     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
दीक्षा  f. f. preparation or consecration for a religious ceremony, undertaking religious observances for a partic. purpose and the observances themselves, [AV.] ; [VS.] ; [Br.] ; [ŚrS.] &c.
dedication, initiation (personified as the wife of सोम, [RV. 25, 26] , of रुद्रउग्र or वामदेव, [Pur.] )
any serious preparation (as for battle), [MBh.] ; [Hariv.] ; [Kāv.]
विरह   self-devotion to a person or god, complete resignation or restriction to, exclusive occupation with (comp.; cf.-, शाक-, शृङ्गार.).

दीक्षा     

दीक्षा [dīkṣā]   [दीक्ष्-भावे-अ]
(a) Consecration for a religious ceremony, initiation in general; अजस्रदीक्षाप्रयतस्य मद्गुरोः क्रियाविघाताय कथं प्रवर्तसे [R.3.44,65.] (b) Receiving the initiatory mantra.
A ceremony preliminary to a sacrifice; [Bhāg.3.13.37.]
A ceremony or religious rite in general; विवाहदीक्षाम्, [R.3.33;] [Ku.7.1,8,] 24.
Investiture with the sacred thread.
Dedicating oneself to a particular object, self-devotion; विश्व- त्राणैकदीक्षाः; विष्णुपादादिकेशान्तवर्णनस्तोत्रम् 33. -Comp.
-अन्तः   a supplementary sacrifice made to atone for the defects in a preceding one.
-आश्रमः (अवभृथ) (वैखानसः)   the third stage of life (वानप्रस्थाश्रम); [Mb.12.66.8.] -पतिः the Soma.
-यूपः   A sacrificial post.

दीक्षा     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
दीक्षा  f.  (-क्षा)
1. Sacrificing, offering oblations.
2. Worshipping in general.
3. Engaging in a course of austerities.
4. Certain cere- monies preliminary to a cacrifice.
5. Receiving the initiatory Man- tra or incantation.
E. दा to give, (knowledge,) and क्षि to destroy, (sin;) deriv. irr. or दीक्ष् to initiate, &c. affixes and टाप् .
ROOTS:
दा क्षि दीक्ष् टाप् .

दीक्षा     

noun  गुरूमुखात् स्वेष्टदेवमन्त्रग्रहणम्   Ex. यतेर्दीक्षा पितुर्दीक्षा दीक्षा च वनवासिनः।विविक्ताश्रमिणां दीक्षा न सा कल्याणदायिना
ONTOLOGY:
गुणधर्म (property)अमूर्त (Abstract)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
गुरूमन्त्रः
Wordnet:
benগুরুমন্ত্র
gujગુરુમંત્ર
hinगुरुमंत्र
kasگُرُمَنٛترٛ
kokगुरुमंत्र
malഗുരുദീക്ഷ
marगुरुमंत्र
oriଗୁରୁମନ୍ତ୍ର
tamதீட்சை
telగురుమంత్రం
urdگرومنتر , استاد کی ہدایت
noun  विधीविशेषः., उपनयनसंस्कारे गायत्रीमन्त्रस्य उपदेशः   Ex. उपनयनविधौ दीक्षां गृहीत्वा बटुः ब्रह्मचर्याश्रमस्य पालनं करोति
ONTOLOGY:
सामाजिक कार्य (Social)कार्य (Action)अमूर्त (Abstract)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
kasدِکشا
malദീക്ഷ
marदीक्षा
panਦੀਕਸ਼ਾ
urdدیکچھا
noun  गुरुणा नियमपूर्वकं मन्त्रोपदेशस्य क्रिया।   Ex. मञ्चस्थः महात्मा शिष्यान् दीक्षया अनुगृह्णाति।
ONTOLOGY:
सामाजिक कार्य (Social)कार्य (Action)अमूर्त (Abstract)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
asmদীক্ষা
benদীক্ষা
gujદીક્ષા
hinदीक्षा
kanದೀಕ್ಷೆ
kokदिक्षा
malമന്ത്രദീക്ഷ
mniꯂꯥꯏꯃꯤꯡ
oriଦୀକ୍ଷା
panਦੀਖਿਆ
tamகுரு
telయాగం
urdتقدیس
See : यज्ञः

Related Words

दीक्षा   भैरवी दीक्षा   परमार्गी भिक्षाः नागार्जुनी दीक्षा   دِکشا   دیکچھا   ਦੀਕਸ਼ਾ   ദീക്ഷ   দিক্ষা   దీక్ష   दीक्षा देणें   शिक्षा-दीक्षा   ଦୀକ୍ଷା   દીક્ષા   दिक्षा   தீட்சை   गुरुमंत्र   ದೀಕ್ಷೆ   দীক্ষা   گُرُمَنٛترٛ   تقدیس   গুরুমন্ত্র   ଗୁରୁମନ୍ତ୍ର   ਗੁਰਮੰਤਰ   ਦੀਖਿਆ   ગુરુમંત્ર   గురుమంత్రం   యాగం   ഗുരുദീക്ഷ   മന്ത്രദീക്ഷ   पोटासाठीं अंगीकारी भिक्षा, ती कांहीं महानुभावी दीक्षा?   குரு   गुरूमन्त्रः   enter a religious order   calling to the bar   उद्दीक्षा   तल्कीन   सदीक्षोपसत्क   संवत्सरदीक्षित   सहदीक्षितिन्   संवत्सरदीक्ष   religious order   दशनाडी   रात्रिभृत्   गेनमाळ टाकणें   प्रभागीय   जिल्ल्याचें   दीक्षणीयेष्टि   नाके बोली   सम्भागीय   महानुभाव झालाः सर्व कांहीं सोडला   प्याला घेणें   प्याला पिणें   संभागीय   अदीक्षित   ordination   एकदीक्ष   दीक्षान्त भाषण   दीक्षिणी   नकियाना   गंडा बांधणें   भठूरा   मुद्रा देणें   दैक्ष   सद्यःक्री   initiation   अयोगी   बाप्तिस्मा   दीक्षितेतर   ordinate   दीक्षित   गणदीक्षा   गणदीक्षिन्   ओम् भवति   ओम् भवति पक्ष   कैशिन   दीक्षान्त   निगुरा   उष्टें खावें तर तें तुपासाठीं (तुपाचे लालचीनें)   वामाचार   दीक्षांत   माण्डलिक   मिस्सी   नक्षत्र चक्र   चन्द्र प्रद्योत   सन्न्यास   ध्वंसन   नग्न   अजपा   राहुल   ordain   initiate   ceremony   ध्वंस   योगदान   जोग   अवधूत   यशोधरा      प्रवाहण   दाढी   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP