व्यञ्जनम् [vyañjanam] 1 Making clear, indicating, manifesting.
A mark, token, sign; सुकुमारं महासत्त्वं पार्थिवव्यञ्जनान्वितम् (रामम्)
[Rām.3.17.8.] A reminder;
[Māl.9.] Disguise, garb; नानाव्यञ्जनाः प्रणिधयः
[Mu.1;] [Śi.2.56;] तपस्विव्यञ्जनोपेताः; गृहपतिवैदेहकतापसव्यञ्जनाः प्रणिधयः
[Kau.A.2.] &c.
A consonant.
A mark of the sex, i. e. the male or female organ.
Insignia.
A mark or sign of puberty; अजातव्यञ्जनः श्रीमान् बालः श्यामः शुभेक्षणः
[Rām.3.38.14;] बालमप्राप्तवयसमजातव्यञ्जनाकृतिम्
[Mb.1.157.35.] The beard.
A limb, member.
(a) A condiment, sauce, a seasoned article; व्यञ्जनानि ओदनार्थानि ŚB. on
[MS. 1.8.29;] अशक्नुवद्भिर्बहुभुक्तवत्तया यदुज्झिता व्यञ्जनपुञ्जराशयः
[N.16.14.] (b) An article used in seasoning food, spices &c.
The last of the three powers of a word by virtue of which it suggests or insinuates a sense; see अञ्जन-ना (9) (written व्यञ्जना also in this sense); विरतास्वभिधाद्यासु यथार्थो बोध्यतेऽपरः । सा वृत्तिर्व्यञ्जना नाम शब्द- स्यार्थादिकस्य च
[S. D.] The letter (as opp. to अर्थ 'meaning').
A day.
A privy part. -Comp.
-उदय a. a. followed by a consonant.
-कारः the preparer of a sauce or condiment.
-धातुः (वाद्यवादनविधिः) playing of the lute; व्यक्तिर्व्यञ्जनधातुना दशवधेनाप्यत्र लब्धामुना
[Nāg. 1.14.] -संधिः the junction or coalition of consonants.