सन्तो दिशन्ति चक्षूंषि, बहिरर्कः समुत्थितः ।
देवता बान्धवाः सन्तः, सन्त आत्माऽहमेव च ॥३४॥
जेवीं आंधारेंसीं सगळी राती । निजतेजें निरसी गभस्ती ।
तेवीं सत्संगसूर्यप्राप्तीं । अविद्येची निश्चितीं निरसी निशा ॥३५॥
बाह्य उगवल्या गभस्ती । चोरभयाची होय निवृत्ती ।
तेवीं जोडल्या सत्संगती । भवभय कल्पांतीं असेना ॥३६॥
बाह्य सूर्योदयकाळीं । पक्षी सांडिती आविसाळीं ।
सत्संगसूर्याचे मेळीं । देहाचीं आविसाळीं सांडिती जीव ॥३७॥
बाह्य सूर्याच्या किरणीं । हर्षें विकासे कमळिणी ।
सत्संगसूर्याचे मिळणीं । निर्विकल्प कमळणी विकासे ॥३८॥
सूर्य उगवलिया गगनीं । चक्रवाकें मिळती मिळणीं ।
तेवीं सत्संग पावोनि । जीव शिव दोनी एकवटती ॥३९॥
बाह्य सूर्याचे पहांटेसी । पांथिक चालती स्वग्रामासी ।
सत्संगसूर्याचे प्रकाशीं । मुमुक्षु निजधामासी पावती ॥४४०॥
बाह्य सुर्याचे उदयस्थितीं । कर्माची चाले कर्मगती ।
सत्संग सूर्याचे संगतीं । निष्कर्म प्रवृत्ति प्रवर्ते ॥४१॥
सूर्यबिंबाचे उदयसंधीं । अर्घ्यदान दीजे वेदविदीं ।
सत्संगसुर्याचे संबंधीं । दीजे देहबुद्धी तिलांजळी ॥४२॥
सूर्यउदयाचिया प्राप्ती । याज्ञिक होमातें हविती ।
तेवीं सत्संगसूर्यस्थिती । अहंता हविती ज्ञानाग्नीं ॥४३॥
सूर्य उगवूनि आकाशीं । जगाची जड निद्रा निरसी ।
संत उगवूनि चिदाकाशीं । जीव चित्प्रकाशीं प्रबोधी ॥४४॥
हो कां साधु सूर्यासमान । हें बोलणें निलाग हीन ।
सूर्यो पावे अस्तमान । साधु प्रकाशमान सर्वदा ॥४५॥
सूर्यासी आच्छादी आभाळ । साधु सदा निजनिर्मळ ।
सूर्यासी सदा भ्रमणकाळ । साधु अचंचळ भ्रमणरहित ॥४६॥
ग्रहणकाळाचा लवलाहो । पावतां सूर्यातें ग्रासी राहो ।
साधु ग्रहांचा पुसोनि ठावो । स्वानंदें पहा हो नांदती ॥४७॥
धुई दाटतां प्रबळ । तेणें आच्छादे रविमंडळ ।
तम धूम मोहपडळ । साधूंसी अळुमाळ बाधीना ॥४८॥
सूर्य निजकिरणें सर्वांतें तावी । साधु निजांगें जग निववी ।
सूर्य सर्वांतें क्षयो दावी । साधु अक्षयी करी निजबोधें ॥४९॥
सूर्यो साह्य झालिया दृष्टीं । दृश्याकारें उघडे सृष्टी ।
सत्संग साह्य झालिया दृष्टीं । चिन्मात्रें सृष्टी ठसावे ॥४५०॥
विवेकें विचारितां देख । सूर्याहूनि साधु अधिक ।
साधु धरातळीं ज्ञानार्क । भवाब्धितारक निजसंगियां ॥५१॥
पृथ्वीतळीं देवता साधु । साधु दीनांचे सखे बंधु ।
साधुरुपें मी परमानंदु । जाण प्रसिद्धु परमात्मा ॥५२॥
देवां दीजे बळिअवदान । तेव्हां देव होती प्रसन्न ।
कृपातारक निजसज्जन । दयाळु पूर्ण दीनांचे ॥५३॥
सुहृद सखे सगोत्र बंधु । द्रव्यलोभें भजनसंबंधु ।
निर्लोंभें कृपाळू साधु । सखे बंधु दीनांचे ॥५४॥
संत केवळ कृपेचे दीप । संत ते माझें निजस्वरुप ।
यालागीं सत्संगें फिटे पाप । होती निष्पाप साधक ॥५५॥
निष्पाप करुनि साधकांसी । ब्रह्मस्वरुपता देती त्यांसी ।
ऐसें कृपाळुत्व साधूंपाशीं । जाण निश्चयेंसीं उद्धवा ॥५६॥
मी निर्गुणत्वें ब्रह्म पूर्ण । साधु चालतें बोलतें ब्रह्म जाण ।
साधूंसी रिघालिया शरण । तैं जन्ममरण असेना ॥५७॥
साधूंसी सद्भावें शरण । रिघाल्या नुरे जन्ममरण ।
साधु शरनागतां शरण्य । सत्य जाण उद्धवा ॥५८॥
भावें धरिलिया सत्संगती । संसारिया होय निर्मुक्ती ।
हें प्रतिज्ञापूर्वक श्रीपती । उद्धवाप्रती बोलिला ॥५९॥
सद्भावेंसीं सत्संगती । धरितां घरा ये ब्रह्मस्थिती ।
हें निजवर्म उद्धवाप्रती । देवें अध्यायांतीं निरुपिलें ॥४६०॥;
परम विरक्तीचें कारण । तें हें पुरुखाप्रकरण ।
उपसंहार श्रीकृष्ण । अध्यायांतीं जाण संपवी ॥६१॥