अर्द्

{ ard }

A Sanskrit English Dictionary

अर्द्    Ved. cl. 6. P. (Imper. 3. pl. ऋदन्तु; impf. 3. pl. आ॑र्दन्)

to move, be moved, be scattered (as dust), [RV. iv, 17, 2 and vii, 104, 24.] cl. 1. P. अर्दति ( अ॑र्दति, ‘to go, move’ [Naigh.])

to dissolve, [AV. xii, 4, 3], ( aor. आर्दीत्, [Bhaṭṭ.,] perf. अनर्द, [Pāṇ. 7-4, 71] Sch.)

to torment, hurt, kill, [L.];

to ask, beg for ( acc.), [Ragh. v, 17.] cl. 7. ऋणत्ति, to kill, [Naigh.] :

Caus. अर्दयति ( Subj. अर्दयासि, Imper. 2. sg. अर्दय, impf. आ॑दयत्, 2. sg. अर्द॑यस्; aor. आर्दिदत्, or [after म] अर्दयित्, [Pāṇ. 3-1, 51])

to make agitated, stir up, shake vehemently, [AV. iv, 15, 6 & 11, vi, 49, 2], to do harm, torment, distress, [MBh.] &c. (generally used in perf. Pass. p. अर्दित q.v.),

to strike, hurt, kill, destroy, [RV.]; [AV. &c.] Desid. अर्दिदिषति;
अर्द्   [ Lat. ardeo.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

अर्द् [ard]   1 P. [अर्दति, आनार्द, आर्दीत्, अर्दितुम्, अर्दित or अर्ण]
   To afflict, torment; strike, hurt, kill; रक्षःसहस्राणि चतुर्दशार्दीत् [Bk.12.56,] see caus. below.
   to beg, request, ask; निर्गलिताम्बुगर्भं शरद्घनं नार्दति चातकोऽपि [R. 5.17.]
   To go, to move, be agitated or moved; be scattered (as dust); आर्दन् धन्वानि सरयन्त आपः [Rv.4.] 17.2; fly in pieces, dissolve; श्लोणया काटमर्दति [Av.12.4.3.] (The past participle is usually अर्दित, but अर्ण when the root is preceded by अभि, नि, वि, सम्; cf. अर्देः संनिविभ्यः अभेश्चाविदूर्ये [P.VII.2.24-5] ). -Caus. or 1 [P.]
   (a) To afflict, torment, distress; तत एनं महावेगैरर्दयामास तोमरैः Mb.; कामार्दित, कोप˚, भय˚ &c. (b) To strike, hurt, injure, kill; येनार्दिदत् दैत्यपुरं पिनाकी [Bk.2.42;9.19;] 15.9.
   To stir up, rouse, agitate, shake vehemently, make agitated or restless; अभि क्रन्द स्तनयार्दयोदधिम् [Av.4.15.6.]
   To distort; अर्दयित्वानिलो वक्त्रमर्दितं जनयत्यतः Suśruta. With
-अति   to torment excessively, fall upon or attack; अत्यार्दीत् वालिनः पुत्रम् (v. l. अभ्यार्दीत्) [Bk.15.115.]
-अभि   to distress, afflict, pain, oppress; अभ्यर्दितो वृषलः (शीतेन पीडितः) [P.VII.2.25] Sk.-नि Ved. to stream forth, flow out.
-प्र   to overwork, to work or exert oneself beyond measure; to cause to flow away.
-प्रति   to oppress or press hard in return, assail in raturn, return an attack.
-वि   Ved. to go or move away; to oppress, harass, pain.-caus. to cause to be scattered or dissolved, destroy, annihilate.
-सम्   caus. to pain greatly, wound, distress.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

   See : उद्वेजय्