आन्वीक्षिकी

{ ānvīkṣikī }

हिन्दी (hindi) WN

See : न्याय, आध्यात्म-विद्या

A dictionary, Marathi and English

. Searching out or scheming and planning by consideration and consultation. See त्रयी, वार्त्ता, दंड- नीति. 2 Or आत्मविद्या Science of spiritualities or spirit; science of principles, nature, or being; ontology, metaphysics, or general philosophy. आन्वी- क्षिकी is explained as comprehending न्यायशास्त्र & वेदांत or Logical philosophy and the Philosophy of spirit. See अर्थशास्त्र.

Aryabhushan School Dictionary

 f  (The first of the four divisions of राजनीति) Science of spirituality.

महाराष्ट्र शब्दकोश

 स्त्री. 
राजनीति - शास्त्राच्या ( आन्वीक्षिकी , त्रयी , वार्ता व दंडनीति ) चार प्रकारांपैकीं पहिला प्रकार . विचार करुन , अनुमति घेऊन केलेला बेत किंवा काढलेली युक्ति ; तर्कशास्त्र ; आन्वीक्षिकींत न्यायशास्त्राचाहि समावेश होतो . त्रयी वार्ता व दंडनीति हे शब्द पहा . आत्मानात्मविवेक केवळ । ते आन्विक्षिकी विद्या कुशळ - एभा १६ . २०५ .
अध्यात्मविद्या ; आत्मानात्मविचार . करितां त्वंपदाचें शोधन । होय तत्पदीं समाधान । हे आन्वीक्षिकी विद्या जाण । विवेकसंपन्न पावती । - एभा २० . २८५ . [ सं . अनु + ईश = पाहणें ]

A Sanskrit English Dictionary

आन्वीक्षिकी  f.  f. ( fr. अन्व्-ईक्षा), logic, logical philosophy, metaphysics, [MBh.]; [Mn.]; [Gaut. &c.]
बुद्धि   (also, with ) an argumentative mind, [R.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

आन्वीक्षिकी [ānvīkṣikī]   [अन्वीक्षा प्रयोजनमस्याः ठञ्]
Logic, logical philosophy.
Metaphysics (आत्मविद्या q. v.); आन्वीक्षिक्यात्मविद्या स्यादीक्षणात्सुखदुःखयोः । ईक्षमाणस्तया तत्त्वं हर्षशोकौ व्युदस्यति ॥ [Kām.2.11;] आन्वीक्षिकीश्रवणाय [Māl.1;] [Ms.7.43;] (न्याय आन्वीक्षिकी पञ्चाध्यायी गौतमेन प्रणीता Madhusūdhana).
Philosophy of Sāṅkhya, Yoga and Lokāyata; साङ्ख्यं योगो लोकायतं चेत्यान्वीक्षिकी [Kau.A.1.2.] cf. also आन्वीक्षिकी त्रयी वार्ता दण्डनीतिश्चेति विद्याः [Kau.A.1.2.] आश्रयः सर्वधर्माणां शश्वदान्वीक्षिकी मता [Kau.A.1.2;] [Bhāg.7.12.23.]

Shabda-Sagara

आन्वीक्षिकी  f.  ( -की) Logical philosophy, metaphysics.
E. अनु according to, ईक्ष् to see, ठक् aff.

ROOTS:

अनु ईक्ष् ठक्

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

noun  आत्मनः परमात्मनः च अभिज्ञानं कार्यमाणा विद्या ।   Ex. ब्रह्मचारी आन्वीक्षिक्याः विद्यायाः प्रसारं कुर्वन् अस्ति ।

ONTOLOGY:

ज्ञान (Cognition) ➜ अमूर्त (Abstract) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

आध्यात्मविद्या

Wordnet:

ben আধ্যাত্ম বিদ্যা

guj અધ્યાત્મવિદ્યા

hin आध्यात्म विद्या

kok आध्यात्म विद्या

mar आध्यात्मिक विद्या

ori ଆଧ୍ୟାତ୍ମବିଦ୍ୟା

urd علم روحانیت