पर्याय

{ paryāyḥ }

हिन्दी (hindi) WN

   See : पर्यायवाची, पर्यायवाची

कोंकणी (Konkani) WN

 noun  जातूंतलीं एक आपणा खातीर घेवपाचें आसता अशी फुडें आयिल्ली दोन वा चड अश्या गजालींतली वा कामांतली दरेक   Ex. दुयेंतीक दुसर्‍या ऑश्पितालांत व्हरचे शिवाय आनीक कांयच पर्याय ना

ONTOLOGY:

अमूर्त (Abstract) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

उपाय मार्ग

Wordnet:

asm উপায়

bd राहा

ben বিকল্প

guj વિકલ્પ

hin विकल्प

kan ಬೇರೆ

kas چارٕ

mal ഉപായം

mar पर्याय

mni ꯈꯅꯤꯡꯉꯥꯏ

ori ବିକଳ୍ପ

tam வழி

tel వికల్పము

urd انتخاب , اختیار , چارہ

A dictionary, Marathi and English

   A way, manner, method; a mode of procedure or a scheme or plan for effecting. Ex. जलमार्गानें जावें किंवा पायवाटेनें जावें हे दोन प0 आ- हेत; सावकार सोडीना तेव्हां शेत पिकलें म्हणजे तुझे स्वाधीन करीन असा प0 काढून मी निघून आलों; ह्या दोघांचा कज्जा तुम्ही एक प0 काढून तोडा. 2 Style, form, fashion, particular manner. Ex. त्याचे बोल- ण्याचा प0 निराळा ह्याचे बोलण्याचा निराळा. 3 A course through; a single performance or essay. Ex. शास्त्र केवळ पहिल्या पर्यायास समजतें असें नाहीं दोन तीन प0 करावे लागतात; तीन प0 जेव्हां करावे तेव्हां हें शेत होईल. 4 A secondary or succedaneous thing, matter, method, measure, point assumed &c. Ex. एकादशीचा मुख्य पक्ष होईना तर कांहीं प0 करावा. 5 A stage or degree; a single step of gradual process. Ex. एकदम दाहा कोश चाला- याला शक्ति नाहीं पर्यायपर्यायांनीं चालूं; चार पर्यायांनीं ब्राह्मणभोजन झालें. Also a distinct course; a simultaneously-proceeding division of a work. Ex. एकदांच चार प0 चालविले तेव्हां हजार ब्राह्मणास चार घटकांत दक्षिणा अटपली. 6 A paltry and false excuse; a shuffling lie; a silly evasive invention. Ex. होय किंवा नाहीं म्हणून सांगावें तो हजार प0 सांग- तो; हिशोब विचारिला असतां तो अनेक प0 सांगतो. 7 A synonimous word. 8 Order or method; methodical disposition or course. 9 A minor and included affair or matter. Ex. त्या कामांमध्यें प0 पुष्कळ आहेत. पर्यायापर्यायानें Alternately.

Aryabhushan School Dictionary

  m  A way. Style. A course through. A secondary measure. A stage. A distinct course. A paltry and false excuse. A synonymous word. Order or method. A minor and included affair or matter.
पर्यायापर्यायानें   Alternately.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 ना.  अन्यमार्ग , गत्यंतर , दुसरा मार्ग , विकल्प ;
 ना.  याऐवजी , याशिवाय .

मराठी (Marathi) WN

 noun  काम साधण्यासाठी उपलब्ध असलेले मार्ग   Ex. घर सोडण्यावाचून त्याच्यापुढे पर्याय नव्हता

ONTOLOGY:

अमूर्त (Abstract) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

विकल्प गत्यंतर उपाय

Wordnet:

asm উপায়

bd राहा

ben বিকল্প

guj વિકલ્પ

hin विकल्प

kan ಬೇರೆ

kas چارٕ

kok पर्याय

mal ഉപായം

mni ꯈꯅꯤꯡꯉꯥꯏ

ori ବିକଳ୍ପ

tam வழி

tel వికల్పము

urd انتخاب , اختیار , چارہ

   See : प्रतिशब्द

नेपाली (Nepali) WN

   See : पर्यायवाची, पर्यायवाची

A Sanskrit English Dictionary

पर्य्-आय  m.  a m. going or turning or winding round, revolving, revolution, KātyŚr.

ROOTS:

पर्य् आय

   course, lapse, expiration of time, [MBh.]; [Hariv.]; [Vet.]
°येण  n. regular recurrence, repetition, succession, turn ( ibc. or ind. in turn, successively, alternately; चतुर्थे पर्याये, at the fourth time), KātyŚr.; [Lāṭy.]; [Mn.] &c.
-त्व  n. a regularly recurring series or formula ( esp. in the अति-रात्र ceremony), [Br.]; [ŚrS.] ( n.)

ROOTS:

त्व

-सूक्त   = , [Sāy.]

ROOTS:

सूक्त

-ता  n. a convertible term, synonym ( f. -त्व n.), [Pañc.]; [Sāh.]; [Pāṇ.] Sch.

ROOTS:

ता

अनेन पर्य्-आयेण   way, manner, method of proceeding (, in this manner), [SaddhP.]

ROOTS:

अनेन पर्य् आयेण

   probability, [MBh.]
   (in rhet.) a partic. figure of speech, [Kpr.]; [Sāh.]
   (with जैनs) the regular development of a thing and the end of this d°, [Sarvad.]
   opportunity, occasion, [L.]
   formation, creation, [L.]
   point of contact, [L.]
पर्य्-आय  m.  b m. (with शब्द) a synonym, [MBh.]

ROOTS:

पर्य् आय

पर्य्-आय    c &c. See under 2. परी-.

ROOTS:

पर्य् आय

The Practical Sanskrit-English Dictionary

पर्यायः [paryāyḥ]   1 Going or winding round, revolution.
   Lapse, course, expiration (of time) कालपर्याययोगेन राजा मित्रसहोऽभवत् [Rām.7.65.17.]
   Regular recurrence or repetition.
   Turn, succession, due or regular order; पर्यायसेवामुत्सृज्य [Ku.2.36;] [Māl 9.32;] [Ms.4.87;] [Mu.3.27.]
   Method, arrangement.
   Manner, way, method of proceeding.
   A synonym, convertible term; पर्यायो निधनस्यायं निर्धनत्वं शरीरिणाम् [Pt.2.99;] पर्वतस्य पर्याया इमे &c.
   An opportunity, occasion.
   Creation, formation, preparation, manufacture; लोकपर्याय- वृत्तान्तं प्राज्ञो जानाति नेतरः [Mb.12.174.3.]
   Comprehensiveness.
   A strophe of a hymn.
   Property, quality.
   A means, stratagem (उपाय); न पर्यायोऽस्ति यत् साम्यं त्वयि कुर्युर्विशांपते [Mb.5.73.7.]
   End (अन्त); पर्यायकाले धर्मस्य प्राप्ते कलिरजायत [Mb.5.74.12.]
   Contrariety, reverse; कालपर्यायमाज्ञाय मा स्म शोके मनः कृथाः [Mb.6.2.5.]
   (In Rhet.) A figure of speech; see [K. P.1;] [Chandr.5.18,19;] [S. D.733.] [Note. पर्यायेण is often used adverbially in the sense of:
   in turn or succession, by regular gradation, (opp. तन्त्रेण); पर्यायेण क्रियायामेवं दोषः । तन्त्रेण तु क्रियायां भवति क्वचित् संभवः । ŚB. on [MS.6.2.2.]
   Occassionally, now and then; पर्यायेण हि दृश्यन्ते स्वप्नाः कामं शुभाशुभाः [Ve.2.14] ].
   Alternately; मत्सदृशं किमपि पुरूपं मां च पर्यायेण निर्वर्ण- यन्ती [Dk.5.] -Comp.
-अन्नम्   food intended for another.-उक्तम् a figure of speech in Rhetoric; it is a circumlocutory or periphrastic way of speaking, when the fact to be intimated is expressed by a turn of speech or periphrasis; e. g. see [Chandr.5.66.] or [S. D.733.] -क्रमः order of succession.
-च्युत a.  a. supplanted, superseded.
-वचनम्, -शब्दः   a synonym.
-वाचकः a.  a. expressing a corresponding notion.
-शयनम्   alternate sleeping and watching.
-सेवा   service by rotation; पर्यायसेवामुत्सृज्य [Ku.2.36.]

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

   See : समानार्थक